Mùa giải LaLiga 2021/22 hiện tại, Vinicius Jr đã ghi 5 bàn. Đó cũng chính là thành tích ghi bàn tốt nhất trong sự nghiệp ở một mùa giải vô địch quốc gia của tiền đạo người Brazil. Nhưng vì sao Vinicius lại có bước chuyển biến đột phá như vậy?
“Vinicius đã học cách dứt điểm chỉ trong 1 tuần lễ” là cách Jorge Valdano, cựu cầu thủ, cựu HLV cũng như cựu giám đốc điều hành của Real Madrid từng thốt lên trong chương trình bình luận trận đấu giữa Levante và Real Madrid trên sóng truyền hình. Trận đấu vào tháng 8 hôm ấy, Vinicius lập cú đúp giúp mang về trận hòa 3-3 cho Los Blancos. Mới giữa tuần qua, trước Shakhtar Donetsk, Vinicius tiếp tục ghi 2 bàn, trong đó có một tuyệt phẩm.
Hồi cuối tháng 3 năm nay, trong một cuộc phỏng vấn trên tờ El Pais của Tây Ban Nha, khi được hỏi về cảm giác sau mỗi pha rê dắt bóng vượt qua đối thủ, Vinicius trả lời: “Với tôi, rê dắt bóng dễ hơn việc ghi bàn. Lúc rê dắt, tôi kiểm soát quả bóng được tốt nhất. Tôi biết mình rất giỏi trong những tình huống một-đấu-một và các hậu vệ luôn phải suy nghĩ rất nhiều mỗi khi trước mặt họ là tôi. Mọi pha rê dắt bóng tôi của tôi đều đến từ đường phố (quê nhà Sao Goncalo). Tôi đi bóng mà không có bất kỳ nỗi sợ nào. Tôi không ngán vấp phải đối thủ nào. Dù là chơi cho Real Madrid hay Flamengo ngày trước, tôi luôn rê dắt bóng như những gì từng làm trên đường phố.”
Thứ bóng đá của Vinicius từ ngày còn ở quê nhà Brazil trong màu áo Flamengo, cho đến Tây Ban Nha trong màu áo Real Madrid, luôn ngập tràn niềm hứng khởi, nhưng thường để lại sự thất vọng ở bước xử lý cuối cùng, tức những pha dứt điểm. Vinicius làm mọi thứ gần như hoàn hảo, trừ khâu kết thúc. Tuy nhiên, mùa giải hiện tại, mọi thứ đang song hành cùng nhau: Kỹ năng rê dắt vẫn được giữ nguyên, nhưng đồng thời, kỹ năng dứt điểm đã có dấu hiệu cải thiện.
Cũng sau trận hòa 3-3 trước Levante, HLV Carlo Ancelotti đã nói: “Vinicius rất giỏi ở những tình huống môt-đấu-một. Với chuyện ghi bàn, tôi có nói với cậu ấy rằng hiếm khi nào một cầu thủ ghi bàn sau 5 hay 6 pha chạm bóng. Để ghi bàn, người ta cần 1 hoặc tối đa là 2 pha chạm bóng. Ngoài ra, ghi bàn dễ nhất là có mặt trong vòng cấm.”
Phát biểu của Carletto chia làm hai vế và cả hai vế ấy, Vinicius ít nhất đến thời điểm này trong mùa giải, đều đang cải thiện. Theo HLV người Italia, để ghi bàn, một cầu thủ phải: thứ nhất, chạm bóng ít lại; thứ hai, có mặt trong vòng cấm đối thủ thường xuyên, hay nói cách khác là đứng gần khung thành đối phương hơn.
Không chỉ thoạt trông, những gì Ancelotti nói rất có lý. Và cái lý đó thực ra có thể được chứng minh bằng các con số. Premier League mùa giải 2020/21, 88% bàn thắng được ghi từ những pha dứt điểm trong vòng cấm. Cựu giám đốc học viện đào tạo trẻ của West Ham là Tony Carr, từng đưa ra một nghiên cứu với kết quả gần như tương tự: 82% bàn thắng được ghi trong vòng cấm, trong khi 94% số bàn thắng được ghi sau tối đa 2 pha chạm bóng.
Như vậy, phát biểu của Ancelotti không chỉ nêu bật một thực tế, mà còn chỉ ra những hạn chế trước đây của Vinicius, đó là: chạm bóng hơi thừa, hơi lắt nhắt và dứt điểm hơi xa khung thành đối phương. Thế là Vinicius dần cải thiện những khoản ấy.
Hiện, chúng ta đã có kết quả là Vinicius đang ghi được 5 bàn thắng ở LaLiga mùa này, tức là cao nhất trong sự nghiệp của anh. Giờ, hãy cùng chứng minh xem các vế trong công thức đã nêu có thật sự phản ánh đúng nguyên lý hay không. Hay đơn giản chỉ là Vinicius đang gặp may.
Đầu tiên, 5 bàn thắng Vinicius ghi được tại LaLiga lúc này: bàn vào lưới Alaves đến sau 1 pha chạm bóng trong vòng cấm, mỗi bàn vào lưới Levante đến sau 2 pha chạm bóng trong vòng cấm, bàn vào lưới Celta Vigo đến sau 2 pha chạm bóng trong vòng cấm, và bàn vào lưới Valencia đến sau 1 pha chạm bóng trong vòng cấm. Lời khuyên của Carletto đã được Vinicius nghe theo.
Nói vậy cũng có nghĩa rằng cả 5 bàn thắng của Vinicius đều được ghi trong vòng cấm của đối phương. Cả 2 bàn tại Champions League của cầu thủ 21 tuổi người Brazil cũng diễn ra trong vòng cấm. Tổng cộng, ở cả hai sân chơi LaLiga và Champions League, Vinicius tung ra 35 pha dứt điểm tính đến thời điểm này, chỉ có 4 tình huống là diễn ra bên ngoài vòng 16m50.
Nhưng hãy so sánh với các mùa giải trước. Ở đây, chúng ta hãy cùng đến với dữ liệu về cự ly trung bình từ vị trí các pha dứt điểm đến khung thành đối phương xét trong mỗi 90 phút của Vinicus. Mùa giải hiện tại, trung bình các pha dứt điểm của Vinicius được thực hiện cách khung thành đối phương chỉ còn 12,3 mét. Trong khi, những mùa giải trước, cự ly này đều xa hơn, thậm chí trong mùa giải đầu tiên chơi bóng tại Tây Ban Nha, Vinicius có thói quen cứ có bóng là sút, với cự ly trung bình lên tới 16,1 mét. Một nguyên tắc cơ bản đã được Vinicius rút ra: Dứt điểm càng gần khung thành, cơ hội ghi bàn càng cao hơn. Một sự thật hiển nhiên!
Mùa giải LaLiga |
Cự ly trung bình đến khung thành/90 phút |
2018/19 |
16,1m |
2019/20 |
13,2m |
2020/21 |
12,7m |
2021/22 |
12,3m |
Nhưng không chỉ lựa chọn vị trí dứt điểm thuận lợi hơn, vị trí thi đấu của Vinicius mùa giải này cũng có dấu hiệu thay đổi theo hướng gần khung thành đối phương hơn. Điều này rất có thể đến từ cách dàn binh của chính người thuyền trưởng. Nói cách khác, Carletto không chỉ đưa ra lời khuyên, mà ông còn mang đến nền tảng hỗ trợ cậu học trò. Vị trí thi đấu của Vinicius càng gần khung thành đối phương hơn, thể lực và sự tỉnh táo sẽ được bảo tồn nhiều hơn, nhờ đó mà những pha xử lý cuối cùng sẽ được tạo ra với cường độ nhiều hơn và trở nên chính xác hơn.
Mùa giải LaLiga |
Số pha chạm bóng ở 1/3 sân cuối/90 phút |
Số pha cầm bóng tịnh tiến về trước/90 phút |
2018/19 |
35,94 |
12,53 |
2019/20 |
30,95 |
9,90 |
2020/21 |
33,18 |
9,19 |
2021/22 |
37,57 |
13,11 |
Nhìn chung, so với mùa giải 2020/21, những hạng mục liên quan đến cầm bóng rê dắt của Vinicus trong mùa giải này đều có sự cải thiện rõ rệt, từ số lần cầm bóng rê dắt, tổng quãng đường rê dắt, cho đến đặc biệt là số pha dứt điểm tạo ra sau mỗi tình huống rê dắt (2,9 mỗi 90 phút trong mùa giải này so với 1,1 mỗi 90 phút ở mùa giải trước). Có vẻ như, sự tự tin là thứ mà tiền đạo người Brazil đã không có được trước đây, thì giờ đang được khai quật dưới thời Ancelotti.
Sự tự tin ấy không chỉ giúp cải thiện những gì còn hạn chế, mà còn giúp gia cố những gì vốn là điểm mạnh, ở đây là những tình huống cầm bóng rê dắt. Mùa này, Vinicius mỗi trận rê dắt bóng gấp đôi so với mùa giải trước (7 so với 3,1 lần), đồng thời tỷ lệ rê dắt bóng thành công cũng gia tăng, từ 41,1% lên 44,6%.
Hệ quả, Vinicius trung bình mỗi 90 phút tung ra 1,92 pha dứt điểm trúng đích, cao nhất kể từ khi sang Tây Ban Nha chơi bóng. Đồng thời, tỷ lệ % các pha dứt điểm trúng đích trên tổng số pha dứt điểm cũng cao nhất từ trước đến nay: 57,1%.
Mùa giải LaLiga |
Dứt điểm trúng đích/90 phút |
% dứt điểm trúng đích |
2018/19 |
1,66 |
37,2% |
2019/20 |
1,06 | 41,0% |
2020/21 |
0,59 |
31,0% |
2021/22 |
1,92 |
57,1% |
Ở mùa giải 2020/21, không tính đến những tình huống trên chấm penalty, vị trí các pha dứt điểm mà Vinicius có được mang đến giá trị bàn thắng kỳ vọng là 6,5, nhưng số bàn thắng trên thực tế cầu thủ này có được chỉ là 3. Còn ở mùa giải hiện tại, giá trị bàn thắng kỳ vọng với những vị trí dứt điểm Vinicius đang có là 3,5, còn bàn thắng trên thực tế là 5. Nghĩa là, khả năng chuyển hóa các cơ hội của Vinicius đã tăng vọt từ 7,5% lên thành 23,8%. Nói đơn giản, Vinicius tận dụng các cơ hội tốt hơn, đồng thời chọn vị trí dứt điểm cũng thuận lợi hơn.
Điều này phản ánh rằng Vinicius vẫn duy trì những điểm mạnh, tức nét hoa mỹ trong phong cách chơi bóng, nhưng cũng đồng thời cải thiện đầu ra sản phẩm. Tất cả, không chỉ đến từ nỗ lực cá nhân, mà còn đến từ niềm tin và sự tin tưởng mà Ancelotti dành cho.