Crystal Palace
Việc mở rộng băng tần nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ mạng 5G đang là vấn đề được quan tâm hàng đầu tại Việt Nam. Năm 2024, Bộ Khoa học và Công nghệ đã thực hiện đấu giá và cấp phép băng tần 2600 MHz cho một số nhà mạng lớn. Ngoài ra, các dải tần C-band từ 3700 MHz đến 3900 MHz cũng được trao cho các đơn vị viễn thông nhằm tăng cường khả năng phủ sóng và tốc độ của mạng di động thế hệ mới. Đây là bước đi quan trọng giúp Việt Nam cải thiện đáng kể tốc độ Internet di động trong thời gian qua.
Ông Lê Văn Tuấn – Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện – chia sẻ với Hiệp hội các nhà khai thác di động toàn cầu (GSMA) rằng, việc cung cấp quyền truy cập đồng thời các băng tần trung và thấp cho nhà mạng đóng vai trò thiết yếu trong việc phát triển mạng 5G tốc độ cao và phủ sóng rộng rãi. Mặc dù việc triển khai thương mại 5G ở Việt Nam bắt đầu muộn hơn so với nhiều quốc gia khác, tốc độ tải xuống trung bình đã tăng gần gấp ba lần chỉ sau một năm, đạt khoảng 152 Mbps, đưa Việt Nam vươn lên vị trí thứ 16 trên bảng xếp hạng toàn cầu về tốc độ Internet di động.
Viettel và VNPT dẫn đầu về tốc độ Internet di động
Kết quả này chứng minh nỗ lực không ngừng của các nhà mạng trong việc tận dụng nguồn lực băng tần được cấp phép để nâng cao trải nghiệm người dùng. Tuy nhiên, khi so sánh với những quốc gia dẫn đầu như Hàn Quốc hay Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, nơi có thể đạt tốc độ download lên tới 600 Mbps nhờ sở hữu phổ tần rộng hơn 200 MHz, Việt Nam vẫn còn cần bổ sung thêm tài nguyên băng tần để giữ vững đà phát triển này.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã chứng minh rằng sự đa dạng và rộng lớn của phổ tần là yếu tố quyết định giúp nhà mạng nâng cao chất lượng dịch vụ. Tại Mỹ, các nhà mạng như T-Mobile sở hữu hơn 200 MHz băng thông mid-band bao gồm cả C-band để tạo lợi thế vượt trội về tốc độ và vùng phủ sóng. Tương tự, SK Telecom ở Hàn Quốc cũng nổi tiếng với việc khai thác hiệu quả các khối tần liền kề nhằm phục vụ cho nhu cầu ngày càng lớn của khách hàng.
Không chỉ riêng châu Âu hay Trung Đông mà nhiều khu vực khác cũng đặt mục tiêu mở rộng băng thông tối thiểu lên tới 200 MHz nhằm đảm bảo khả năng cạnh tranh trên thị trường dịch vụ di động. Sự khác biệt chủ yếu không phải do công nghệ thiết bị mà nằm ở phạm vi phổ tần mà mỗi nhà mạng được cấp phép sử dụng. Do đó, việc mở rộng tài nguyên tần số là nền tảng cơ bản để tiến tới phát triển các phiên bản nâng cấp như 5G advanced.
Hiện tại, một phần lớn quỹ tần số quốc gia thuộc dải C-band (3600-3700 MHz và 3900-3980 MHz) vẫn chưa được khai thác hết. Việc nhanh chóng đưa phần băng tần này vào sử dụng sẽ tạo đà thúc đẩy quá trình chuyển đổi kỹ thuật số và phát triển kinh tế số tại Việt Nam một cách hiệu quả hơn.
Phó Chủ tịch Hội Vô tuyến điện tử – ông Đoàn Quang Hoan – nhận định rằng trước đây, dải C-band được dành cho vệ tinh Vinasat nhưng với sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống cáp quang trong nước và quốc tế, đặc biệt là cáp quang biển, vai trò truyền dẫn cho vệ tinh đã giảm đáng kể. Vì vậy, việc quy hoạch lại phần băng tần này để phục vụ cho mạng di động mặt đất là hướng đi hợp lý nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về dữ liệu di động hiện nay.
Ông Đoàn Quang Hoan chia sẻ về quy hoạch Băng tần C-band
Ông Hoan cũng cho biết công nghệ hiện đại đã giúp chuyển dịch thông tin vệ tinh sang dải Ku hiệu quả hơn nên nhiều quốc gia đã tiến hành chuyển dải C sang sử dụng cho mạng di động mặt đất. Sau khi vệ tinh Vinasat 1 và Vinasat 2 hết vòng đời hoạt động, quỹ đạo cùng phổ tần có thể được tái sử dụng cho thế hệ vệ tinh mới hoặc dành một phần băng tần để phát triển dịch vụ di động mặt đất theo kế hoạch phổ tần quốc gia mới ban hành. Điều này không chỉ góp phần sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên vô tuyến điện mà còn đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển xã hội trong tương lai.
Tổng giám đốc một trong những nhà mạng lớn tại Việt Nam cũng nhấn mạnh nhu cầu ngày càng cao của khách hàng đối với dịch vụ di động tốc độ cao đòi hỏi phải có nguồn tài nguyên tần số rộng đủ để phục vụ tốt nhất. Việc lên kế hoạch quy hoạch sớm giúp các doanh nghiệp viễn thông chuẩn bị đầy đủ hạ tầng kỹ thuật phù hợp nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng đa dạng của thị trường.
Như vậy, khả năng quy hoạch lại băng tần C-band đang sử dụng cho vệ tinh Vinasat sang phục vụ cho mạng di động 5G không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà còn mang tính chiến lược quan trọng giúp Việt Nam tiếp tục nâng cao vị thế trong lĩnh vực viễn thông hiện đại cũng như thúc đẩy nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.
