Vài ngày nữa thôi (26/01) là tròn 1 năm ngày Tuchel được bổ nhiệm làm HLV trưởng của Chelsea. Đó là một năm đáng nhớ, với chức vô địch Champions League. Nhưng thực tế, việc của Tuchel vẫn còn rất nhiều và đòi hỏi thêm thời gian để hoàn tất…
Chức vô địch Champions League thực sự mang lại một động lực cực lớn cho Chelsea nhưng nó cũng không thể làm cho đội bóng áo xanh thành London thoát khỏi một ám ảnh đã kéo dài 5 năm. Nửa thập kỷ rồi, Chelsea chưa đăng quang ở Premier League và Thomas Tuchel thừa hiểu giới chủ CLB kỳ vọng gì ở mình lúc này.
Tuchel đã khởi đầu mùa giải 2021/22 khá thuận lợi nhưng rồi sau đó là những bước chững lại để đối thủ Man City vượt lên với khoảng cách điểm ngày càng lớn. Sự chững lại đó cho thấy Chelsea vẫn còn tồn đọng rất nhiều vấn đề cần được tinh chỉnh và việc tinh chỉnh này rất cần sự thận trọng, kiên nhẫn và niềm tin tuyệt đối từ ban lãnh đạo dành cho HLV người Đức này.
Trận hoà Brighton vừa rồi cho thấy Tuchel là con người linh hoạt thế nào. Chelsea đã chơi với hàng thủ 4 người thay vì hàng thủ 3 trung vệ như thói quen suốt 1 năm qua. Và họ vẫn hành vẫn rất trơn tru, không hề có sự gượn gạo nào. Nhưng hiệu quả thì vẫn thấp và nó khiến nhiều người đặt ra câu hỏi về chất lượng của hàng tấn công Chelsea.
Thực tế, nếu nhìn vào lối chơi mà Tuchel nói riêng và các HLV Đức hiện đại nói chung đang theo đuổi, chúng ta sẽ nhận thấy rằng nếu đội bóng đạt đến độ nhuần nhuyễn, lối chơi ấy sẽ trở nên vô cùng nguy hiểm, đầy tính thực dụng và mang hiệu quả cao. Cơ bản, nguyên tắc của Tuchel là trực diện và tốc độ. Nhưng điểm hạn chế sẽ nằm ở chỗ khi chơi bóng với tốc độ cao, tính chính xác và tính linh hoạt sẽ bị ảnh hưởng cực nhiều. Do đó, để đạt đến điểm hiệu dụng của nó, lối chơi mà Tuchel xây dựng rất cần thời gian để các cầu thủ có thể thực sự nhuần nhuyễn và mài giũa chính mình để có được độ chính xác khi đang chơi bóng với tốc độ quá nhanh.
Nhìn vào hàng công Chelsea lúc này, hẳn nhiều người sẽ cảm thấy thất vọng với Lukaku. Hợp đồng gần 100 triệu bảng Anh này chưa mang lại cho những ủng hộ viên Chelsea thứ họ mong mỏi. Và trong hệ thống của Tuchel, vai trò của tiền đạo mũi nhọn là quan trọng vô cùng. Lukaku chưa thể hiện được mình phù hợp với vai trò đó và anh chính là một trong những nhân tố đang làm Chelsea bước chậm lại theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.
Xuất thân của Lukaku từ thời còn ở đội trẻ là một tiền đạo mục tiêu và anh đã chơi ở vai trò đó suốt quãng thời gian khoác áo Chelsea, Everton và Man Utd. Nhưng khi trở về ĐT Bỉ, Lukaku lại được Martinez sử dụng nhiều hơn như một tiền đạo toàn diện và anh cũng lùi sâu hơn để hỗ trợ Kevin de Bruyne kéo bóng lên. Ở Inter, Lukaku cũng được chơi theo kiểu tiền đạo toàn diện như vậy và khi Tuchel mang anh về Chelsea, ông cũng kỳ vọng anh là một tiền đạo toàn diện chứ không phải là một tiền đạo mục tiêu đơn thuần.
Tuy nhiên, trong môi trường Premier League, cách chơi của Lukaku lại chưa bắt kịp nhịp độ chung để khiến anh có thể là một tiền đạo toàn diện hữu hiệu. Premier League khác Serie A rất nhiều, đặc biệt là ở tốc độ chơi bóng, tốc độ và cường độ áp sát. Ở Premier League, các tiền đạo, tiền vệ được yêu cầu chơi bóng ít chạm hơn, thời gian giữ bóng ngắn hơn và tiết kiệm động tác hơn để tận dụng lợi thế thời điểm. Tuchel cũng muốn xây dựng 1 Chelsea chơi nhanh và trực diện nên ông càng mong mỏi Lukaku phải có được cái tinh nhanh để đóng góp vào lối chơi chung. Nhưng thực tế trên sân thì lại xảy ra khác với tính toán của Tuchel. Lukaku thường cầm bóng quá lâu, hiếm khi anh có những đường chuyền nhanh cho đồng đội như cách anh đã làm được ở phút thứ 14 trận gặp Brighton. Chính vì việc Lukaku giữ bóng lâu như vậy mà nhịp chơi bóng ở hàng công của Chelsea không được duy trì một cách nhuần nhuyễn. Từ đó, thời điểm cơ hội luôn bị bỏ qua và nó dẫn tới việc các pha dứt điểm của Chelsea đều không ở vào không gian và thời gian có khả năng ăn bàn tốt nhất.
Hãy nhớ đến giai đoạn cuối của mùa giải 2020/21 chúng ta sẽ thấy khi ấy Giroud hiệu quả thế nào dù chỉ là một dự bị hạng sang của Tuchel. Giroud không có khả năng giữ bóng và chính vì biết điểm yếu này của mình, anh thường có xu hướng chuyền bóng nhanh sau mỗi lần chạm bóng. Các đường chuyền nhanh của Giroud (và đặc biệt là các pha làm tường của anh) luôn bắt đúng nhịp di chuyển của đối tác xoay quanh mình. Chính vì thế mà những Pulisic, Mason Mount… được hưởng rất nhiều lợi ích khi phối hợp với tiền đạo người Pháp. Trình độ cá nhân của Lukaku hơn hẳn Giroud nhưng cái mà Lukaku còn thiếu chính là tư duy chơi bóng nhanh, đúng nhịp như Giroud, một người đã quá quen với cường độ của Premier League.
Thomas Tuchel sẽ phải bắt đầu tinh chỉnh từ chính vị trí của Lukaku đầu tiên. Sau đó sẽ là những điều chỉnh với các vệ tinh xoay quanh tiền đạo người Bỉ này. Chỉ khi họ bắt được nhịp với nhau thật tốt, lúc ấy Tuchel mới có thể tiến hành bước điều chỉnh kế tiếp là tăng tốc độ chơi bóng cho Chelsea.
Thực tế, nếu chúng ta nhìn vào Klopp và Guardiola, chúng ta sẽ hiểu Tuchel cần thời gian đến nhường nào. Klopp cũng muốn Liverpool chơi thật tốc độ và ông phải mất vài năm mới có thể rèn giũa đội bóng của mình đạt được độ chính xác khi chơi bóng ở tốc độ cao. Pep Guardiola cũng vậy thôi. Man City thực tế đã có một sự chuẩn bị không thể hoàn hảo hơn để đón ông về Etihad. Chính nhờ sự chuẩn bị rất tốt về nhân sự, bộ máy điều hành mà Man City mới có thể hoà nhịp nhanh như vậy trong lối chơi mới mẻ mà Pep Guardiola xây dựng. Nhưng gọi là hoà nhịp nhanh thì cũng phải tính thời gian bằng năm. Và cho đến tận lúc này, khi Man City thực sự bộc lộ là một đội bóng cực nguy hiểm, bản thân Pep Guardiola vẫn còn chưa hài lòng và luôn tìm cách cải thiện hơn nữa.
Ở Chelsea, điều đáng ngại nhiều năm nay là sự mất kiên nhẫn của giới chủ. Nhưng với trường hợp Tuchel, có vẻ tình hình đang rất khác. Granovskaia và Cech đang làm việc cực gắn kết để bảo vệ Tuchel hết lòng. Nếu sự hậu thuẫn này đủ mạnh mẽ và lâu dài, Tuchel hoàn toàn có cơ hội để xây dựng một văn hoá bóng đá riêng, một bản sắc riêng cho Chelsea trong tương lai.
Sau 1 năm làm việc, Tuchel đã bắt đầu nếm trải những khó khăn thực sự. Nhưng ý tưởng của ông dành cho Chelsea là rất thuyết phục và đáng nhận được sự kiên định theo đuổi của ông chủ đội bóng. Phải cho Tuchel thêm thời gian, ít ra cũng phải như cách mà Liverpool đã cho Klopp thời gian. Chỉ có thời gian mới có thể giúp Tuchel hoàn thiện được một tập thể còn rất mới mẻ này. Nói gì đi nữa thì chúng ta cũng cần hiểu, quãng thời gian 1 năm là quá ngắn để định hình một lối chơi đòi hỏi sự chính xác ở tốc độ cao. Và nếu nhìn vào những gì mà Tuchel đã đạt được ở Chelsea lúc này, ông quá xứng đáng nhận những lời khen ngợi dù cho “tác phẩm” của ông vẫn chưa thực sự định hình.