Crystal Palace
Việc Ngân hàng Nhà nước lựa chọn Viettel cùng MobiFone tham gia thử nghiệm tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) đánh dấu bước tiến quan trọng trong hành trình phát triển tài chính số tại Việt Nam. Đây không chỉ là cơ hội để hai tập đoàn viễn thông hàng đầu khẳng định vị thế chiến lược, mà còn mở ra hướng đi mới cho hệ sinh thái tài chính trong bối cảnh công nghệ số ngày càng phát triển mạnh mẽ. Tham gia vào dự án thử nghiệm tiền kỹ thuật số giúp Viettel và MobiFone tiếp cận với xu hướng toàn cầu, đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả thanh toán và tăng cường minh bạch trong các giao dịch tài chính.
Trên phạm vi toàn cầu, hơn 130 quốc gia đã nghiên cứu hoặc tiến hành thí điểm phát hành tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành. Những tên tuổi lớn như Trung Quốc với đồng e-CNY, Bahamas với Sand Dollar hay Nigeria với e-Naira đều đã chính thức đưa đồng tiền kỹ thuật số vào sử dụng. Các nền kinh tế phát triển như Liên minh châu Âu, Nhật Bản và Mỹ cũng đang đẩy nhanh quá trình thử nghiệm nhằm bắt kịp xu hướng chuyển đổi số. Việt Nam, qua việc giao nhiệm vụ nghiên cứu CBDC cho Ngân hàng Nhà nước, cho thấy quyết tâm không bị bỏ lại phía sau trong cuộc chạy đua công nghệ tài chính toàn cầu.
Nếu được triển khai thành công, tiền kỹ thuật số sẽ đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho nền kinh tế. Đầu tiên, tính minh bạch trong các giao dịch được tăng cường rõ rệt giúp hạn chế rửa tiền và làm giảm quy mô nền kinh tế ngầm. Thứ hai, việc ứng dụng CBDC sẽ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí xã hội liên quan đến in ấn, vận chuyển và bảo quản tiền mặt truyền thống. Bên cạnh đó, đây còn là một giải pháp tài chính toàn diện khi tạo điều kiện cho người dân ở các khu vực nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa dễ dàng tiếp cận hệ thống tài chính chỉ thông qua một chiếc điện thoại thông minh. Ngoài ra, nếu có cơ chế hợp tác song phương chặt chẽ, việc áp dụng CBDC cũng góp phần giảm sự phụ thuộc vào ngoại tệ trong thanh toán quốc tế.
Viettel và MobiFone được lựa chọn tham gia thử nghiệm tiền kỹ thuật số
Việc Ngân hàng Nhà nước chọn Viettel và MobiFone để tham gia thử nghiệm CBDC phản ánh sự tin tưởng vào năng lực công nghệ và tiềm năng phát triển dịch vụ tài chính số của hai tập đoàn này. Viettel sở hữu hạ tầng viễn thông rộng khắp cùng khả năng xử lý dữ liệu lớn và an ninh mạng vững chắc. Việc được tham gia thử nghiệm tiền kỹ thuật số sẽ giúp tập đoàn này củng cố vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực công nghệ quốc gia và mở rộng sang thị trường dịch vụ tài chính số đầy tiềm năng.
Đối với MobiFone, sau giai đoạn tái cấu trúc dịch vụ số, cơ hội thử nghiệm CBDC là dịp để tập đoàn tái định vị thương hiệu và khẳng định vai trò chủ chốt trong lĩnh vực thanh toán điện tử cũng như tài chính di động. Việc mở rộng hệ sinh thái dịch vụ khách hàng thông qua sản phẩm ví điện tử tích hợp tiền kỹ thuật số sẽ giúp MobiFone tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường nội địa.
Tham gia thử nghiệm CBDC mở ra nhiều cơ hội phát triển ứng dụng ví điện tử
Thông qua việc tham gia thử nghiệm CBDC, Viettel và MobiFone có thể tận dụng mạng lưới hàng chục triệu thuê bao di động để phát triển các ứng dụng ví điện tử tương thích với tiền kỹ thuật số. Điều này không chỉ tạo thuận lợi cho thanh toán thương mại điện tử mà còn mở rộng sang những lĩnh vực khác như giải trí trực tuyến hay tín chỉ carbon. Ngoài ra, dự án cũng giúp các tập đoàn khai thác dữ liệu người dùng một cách hợp pháp và an toàn để cung cấp các dịch vụ tài chính cá nhân hóa đa dạng hơn.
Trong bối cảnh các ông lớn công nghệ quốc tế như Google, Apple hay Meta ngày càng tích cực đầu tư vào mảng thanh toán di động, việc sớm triển khai tiền kỹ thuật số giúp Viettel và MobiFone giữ vững lợi thế cạnh tranh tại thị trường nội địa. Những kinh nghiệm tích lũy từ quá trình thử nghiệm cũng sẽ là hành trang quý giá để hai tập đoàn này mở rộng hoạt động sang thị trường ASEAN – nơi nhiều quốc gia đang cùng lúc nghiên cứu áp dụng CBDC.
Sự xuất hiện của tiền kỹ thuật số chắc chắn sẽ tạo ảnh hưởng mạnh mẽ đến mô hình hoạt động của hệ thống ngân hàng thương mại hiện nay. Một trong những thách thức lớn là khả năng giảm sút lượng tiền gửi truyền thống khi người dân có thể lưu trữ trực tiếp đồng tiền kỹ thuật số trên ví điện tử. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để ngân hàng phát triển các dịch vụ trung gian mới gắn liền với CBDC như cung cấp ví điện tử chuyên biệt hay sản phẩm tài chính sáng tạo.
Các doanh nghiệp fintech vừa đối mặt với áp lực cạnh tranh gay gắt hơn lại vừa có cơ hội thúc đẩy hợp tác chặt chẽ với Ngân hàng Trung ương cùng các tập đoàn công nghệ nhằm triển khai các giải pháp thanh toán an toàn và hiệu quả hơn. Người tiêu dùng cùng doanh nghiệp nhỏ sẽ được hưởng lợi nhờ giao dịch nhanh chóng, bảo mật cao, phí giao dịch thấp cũng như khả năng dễ dàng tham gia thương mại xuyên biên giới.
Tuy nhiên, bên cạnh những kỳ vọng tích cực, việc triển khai CBDC tại Việt Nam cũng gặp không ít khó khăn về mặt pháp lý và thói quen tiêu dùng. Hành lang pháp lý cần được xây dựng chắc chắn nhằm cân bằng giữa quyền riêng tư cá nhân và phòng chống rửa tiền hay tội phạm tài chính. Đồng thời, thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt đã ăn sâu trong văn hóa tiêu dùng của người Việt đòi hỏi một lộ trình dài hơi cùng các chính sách hỗ trợ phù hợp.
An ninh mạng cũng là vấn đề trọng yếu cần đặt lên hàng đầu bởi bất kỳ lỗ hổng bảo mật nào cũng có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến toàn bộ hệ thống tài chính – ngân hàng. Do vậy, việc triển khai tiền kỹ thuật số phải được thực hiện theo từng giai đoạn kiểm soát nghiêm ngặt trước khi áp dụng rộng rãi trên toàn quốc.
Nếu tiến trình thử nghiệm diễn ra suôn sẻ dưới sự chủ trì của Ngân hàng Trung ương kết hợp với sự tham gia của Viettel, MobiFone và các ngân hàng thương mại thì CBDC sẽ trở thành nền tảng thanh toán hiện đại góp phần thúc đẩy kinh tế số phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Đồng thời, đây cũng là bước đệm nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu ngày càng cạnh tranh khốc liệt.
Việc lựa chọn Viettel và MobiFone tham gia nghiên cứu, thử nghiệm tiền kỹ thuật số đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hành trình chuyển đổi sang nền kinh tế số của Việt Nam. Dự án không chỉ tạo ra cơ hội lớn mà còn đặt ra nhiều thách thức đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan Nhà nước, tổ chức ngân hàng và doanh nghiệp nhằm đảm bảo thành công lâu dài cho cuộc cách mạng tài chính này. Khi được hoàn thiện và áp dụng rộng rãi, tiền kỹ thuật số hứa hẹn sẽ thay đổi căn bản cách thức tiếp cận dịch vụ tài chính của người dân lẫn doanh nghiệp trong kỷ nguyên mới.
