[Góc Hà Quang Minh] Tái tạo ADN Barca: Bắt đầu từ đâu?

Thật trùng hợp khi ở cả nhiệm kỳ đầu của Laporta ở cương vị chủ tịch Barca lẫn ở nhiệm kỳ thứ hai này, ông đều bắt đầu bằng một HLV Hà Lan. Chỉ có điều, điểm khác nhau chính là Rijkaard thì được chính Laporta lựa chọn, được làm việc 1 thời gian dài, đã giành được danh hiệu còn Koeman thì không. Và thêm một trùng hợp khác nữa. Sau Rijkaard, Laporta chọn Pep như một “quy hoạch” sẵn, giống như cách Xavi đã được “quy hoạch” hôm nay. Và cả Pep lẫn Xavi đều như nhau: lớn lên từ La Masia, thành công với Barca, thấm đẫm ADN của thứ bóng đá được người ta gọi là tiki-taka.

Nhưng có một điểm khác biệt rất lớn giữa ngày hôm nay và 13 năm về trước. Pep khi ấy bắt đầu với Barca bằng mọi ưu đãi. Ông có quyền loại bỏ các công thần như Ronaldinho, Eto’o… và có tiền đầu tư để mua sắm những cái tên mình cần có. Thêm vào đó, ông tiếp nhận Barca khi mà lứa La Masia trên đội 1 như Xavi, Iniesta, Messi bắt đầu vào độ chín. Còn Xavi hôm nay sẽ có “bột” nào để gột nên hồ? Barca đang nợ 1.35 tỷ euro và khó có thể nói đến chuyện mua sắm ngôi sao lúc này. Trong khi đó, lứa La Masia như Gavi, Garcia, Fati… dù giàu tiềm năng đấy nhưng đã ở vào độ chín hay chưa? Câu hỏi này, chắc Xavi quá rõ.

Barca chính thức công bố HLV mới, cũng là huyền thoại nhưng không phải Xavi Sau khi sa thải HLV Ronald Koeman, Barca đã quyết định bổ nhiệm Sergi Barjuan làm huấn luyện viên tạm quyền trong thời gian tìm kiếm người thay thế mới.

Nhìn lại Barca của Koeman: Người không dành cho những trận cầu lớn Ước mơ được dẫn dắt Barca của Koeman đã thành hiện thực nhưng đáng tiếc lại là thực tế tàn khốc khi dưới thời của Koeman, Barcelona không thắng nổi bất kỳ một trận cầu lớn nào.

Xavi ở chương trình The Coaches's Voice

“Quả bóng không phải là một trái bom, nó là một vưu vật cần nâng niu”, Xavi từng nói như thế trong một video trên mạng hôm 15/10 trong chuỗi chương trình có tên “Tiếng nói HLV” (the coaches’ voices). Đúng, với ADN Barca, quả bóng là thứ cần nâng niu đến độ Barca không thể để quyền kiểm soát nó rơi vào tay đối thủ được. Nhưng đó là quả bóng trên sân cỏ. Còn quả bóng trách nhiệm mà Xavi nhận về lần này sẽ không khác gì một quả bom. Lứa La Masia cùng thời với ông hiện nay số người đi làm huấn luyện không nhiều. Trong số những danh thủ Barca của thế hệ vàng trạc tuổi ông, dường như cũng mới chỉ có mình ông lộ diện trên vũ đài huấn luyện lúc này mà thôi. Và với những kinh nghiệm ít ỏi mới thu thập được từ Qatar, nhiệm vụ hồi sinh Barca thực sự là quá nặng nề. Thành công, Xavi sẽ trở thành một biểu tượng mới, một tâm điểm được săn đón như Pep ngày nào. Ngược lại, rất có thể sẽ là cú trượt rất dài trong sự nghiệp huấn luyện đủ có thể khiến một Xavi phi thường trên sân cỏ thành một Xavi tầm thường bên đường biên.

Sẽ hồi phục ADN Barca thế nào, đó là câu hỏi nhức nhối nhất với một Xavi nổi danh với nghệ thuật chơi bóng như không cần mắt. Có thể những Gavi, Pedri đang mang những tố chất của Xavi ngày nào và ông sẽ phát triển tốt cho họ nhờ vào kinh nghiệm dày dặn trên sân đấu của mình ngày xưa. Nhưng với những Ansu Fati, Eric Garcia, Riqui Puig, Dembele, Frenkie de Jong, Depay… thì sao? Họ sẽ đi được tới đâu trong sự nghiệp của mình dưới sự nhào nặn của Xavi? Đa số cầu thủ ngoài La Masia hiện nay trong đội hình Barca đến với CLB khi Xavi đã rời đi nên thực tế họ ít hình dung được tư duy bóng đá của ông cụ thể như những Busquets, Pique, Alba hoặc những cầu thủ trẻ từ La Masia. Và liệu trong họ có tố chất “di truyền” nào của Barca hay không để có thể chơi một thứ bóng đá Barca cần phải có và muốn phải thấy?

Đa số cầu thủ ngoài La Masia hiện nay trong đội hình Barca đến với CLB khi Xavi đã rời đi

Trong tay Xavi gần như chưa thể có được chất liệu tốt nhất để tái tạo ADN Barca nhưng ông sẽ vẫn đảm nhận “quả bom” này dù tính rủi ro của nó cao đến nhường nào. Đó chính là cái quả cảm của một người Barca, sẵn sàng hi sinh khi Barca cất tiếng gọi. Nhưng không hẳn Xavi sẽ trở về Barca với hai bàn tay trắng. Khi chọn sự nghiệp huấn luyện, chắc ông đã hình dung ra ngày hôm nay. Và bởi thế, ông có sự chuẩn bị cũng tương đối kỹ càng bằng việc xây dựng một equipe làm việc đậm chất Barca ở CLB Al Sadd của Qatar. Đa số những nhân vật trong equipe này (mà rất có thể là toàn bộ) sẽ theo chân ông về Camp Nou. Ở đó, họ sẽ cùng ông dựng nghiệp.

“Họ là những ai?”, chắc nhiều người trong chúng ta đang đặt ra câu hỏi này. Đó là Oscar, anh ruột của Xavi, cánh tay phải của ông suốt thời gian huấn luyện Al Sadd. Không có một sự nghiệp bóng đá lẫy lừng như Xavi nhưng Oscar cũng từng chơi ở hạng Nhì, hạng Ba và làm việc nhiều năm trong học viện Aspire, một mô hình nhân bản của La Masia. Đó là Sergio Alegre, người từng làm huấn luyện đội trẻ Barca và sang Al Sadd trong vai trợ lý của Xavi. Và còn là David Prats, người đồng đội với Xavi, người đã cùng Xavi tạo nên bộ ngũ “Quinta del Troya” ở thời đội trẻ Barca. Cùng với Sergio Garica và Toni Lobo, Prats hiện đang làm việc trong vai trò nghiên cứu đối thủ cho Xavi. Và họ còn là Xavi Fernando, HLV thủ môn; là Carlos Nogueira, Mario Jimenez, những HLV thể lực. Tất cả equipe này đều bắt nguồn từ Barca, hoặc có mối liên hệ cực kỳ mật thiết với Barca. Họ hiểu triết lý của Barca đến chân tơ kẽ tóc và có thể nói, Xavi cùng họ đã dùng Al Sadd như một thí nghiệm cho cuộc trở về mà họ cũng lên kế hoạch từ rất lâu rồi.

Xavi đã truyền chất Barca vào Al-Sadd

Tuỳ theo tình hình tài chính, rất có thể Xavi sẽ có một cuộc cải cách nhân sự vào mùa Đông này và hiện thời, ông đã nhắm tới việc trả lại Luke de Jong cho Sevilla cũng như tìm cách chiêu mộ Kounde, Sterling. Những nhân tố mà Xavi nhắm tới chắc ông đều thấy ở họ những tố chất có thể phát triển trong sắc thái bóng đá của Barca. Đặc biệt là Sterling. Cầu thủ đang không hài lòng ở Man City này đã có quá nhiều năm làm việc với Pep nên sẽ hiểu được Barca là như thế nào, cần gì và muốn gì.

Sẽ không dễ cho Xavi ở ngay mùa giải đầu tiên này nhưng nếu ông phát huy tốt các cầu thủ trẻ trong đội hình Barca hiện tại, rất có thể ông sẽ định hình một diện mạo của Barca trong ít nhất là 5 năm tới. Khi bắt đầu ở Barca, Xavi cũng phải chờ đợi thời gian để thay thế Pep Guardiola trong vai trò người cầm nhịp cho cả đội. Và hôm nay, khi ông chờ đợi cũng đủ để trở lại Barca trong tư thế mà Pep đã từng cách đây 13 năm, những Gavi và Pedri cũng đang thấp thoáng mang bóng dáng của ông trên sân cỏ ngày nào. Barca cũng đã chờ đợi một người cầm nhịp như thế quá lâu rồi. Hồi sinh Barca, có lẽ Xavi nên bắt đầu từ chính vị trí của mình, vị trí người cầm nhịp, vị trí cần phải mang đậm đầy ADN Barca nhất.