Barcelona thảm bại Bayern Munich: Dấu hiệu của sự thất thế

Hơn một năm trước, Barcelona hứng chịu thất bại đáng quên và tủi nhục với tỉ số 2-8 khi bị Bayern Munich vùi dập tại tứ kết UEFA Champions League.

Hố sâu cách biệt ấy đã không tái lập tại Nou Camp trong tối 14/09/2021, nhưng cách đội bóng xứ Catalonia để thua mới là điều đáng nói. Bạc nhược và thiếu sức sống trong bối cảnh bi đát tài chính, thất bại hôm nay đánh dấu sự thất thế của gã khổng lồ một thời Barcelona trước những ông lớn của châu Âu.

Tổng hợp những cầu thủ dính CHẤN THƯƠNG KINH HOÀNG trong lịch sử Tổng hợp top 10 cầu thủ dính chấn thương nặng, rùng rợn nhất trong lịch sử bóng đá. Harvey Elliott của Liverpool chưa phải là ghê nhất.

Thực tế mới đáng buồn của Barcelona Barcelona đang phải đối diện với một thực tế đáng buồn rằng họ không còn là một đội bóng hàng đầu châu Âu nữa sau khi bị Bayern đánh bại dễ dàng với tỷ số 3-0.

Màn trình diễn tệ hại

Barcelona bước vào cuộc đối đầu trước Bayern Munich với vị thế cửa dưới, cả về tư thế và tâm thế. Bóng ma Lisbon vẫn còn lởn vởn trong tâm trí, lại không có lực lượng mạnh nhất do chấn thương và sự ra đi của hàng loạt trụ cột sau kì chuyển nhượng mùa hè đầy giông tố, Ronald Koeman đã chọn phương án tiếp cận cẩn trọng cho Barcelona trước cỗ máy Bayern Munich bắt đầu vào guồng dưới thời tân HLV Julian Nagelsmann. Dù sở hữu lợi thế sân nhà, La Blaugrana sử dụng sơ đồ thiên về phòng ngự 3-5-2 với số đông trung vệ nhằm kiềm tỏa sự nguy hiểm của hàng công đội khách.

Đội hình xuất phát của Barcelona trước Bayern Munich 14/09/2021

Lần lượt từ trái sang phải, Eric Garcia – Gerard Pique – Ronald Araujo là bộ ba trung vệ, với sự hỗ trợ hai biên của Jordi Alba (trái) và Sergi Roberto (phải). Hàng tiền vệ là tam tấu quen thuộc Pedri – Sergio Busquets – Frenkie de Jong, trong khi hạn chế về lựa chọn nhân sự tấn công buộc Koeman phải cậy nhờ vào hai người đồng hương Memphis Depay và Luuk de Jong. Ý đồ của Barcelona là rất rõ ràng, kiềm tỏa hệ thống của Bayern Munich, bóp nghẹt khu vực trung lộ bằng số đông và hạn chế khả năng xuống biên của Die Roten bằng tốc độ và khả năng đeo bám của bộ đội Alba – Roberto.

Với hướng tấn công chủ đạo là cánh trái với sự tham gia của Alphonso Davies và Leroy Sane, Bayern Munich thường xuyên chuyển đổi đội hình 4-2-3-1 trong thời điểm không bóng sang 3-2-1-4 khi triển khai bóng. Thomas Muller hoặc Leroy Sane luân phiên nhau lùi về làm cầu tiếp bóng từ tuyến hậu vệ hoặc trung vệ, đồng thời hút hậu vệ Barca ra khỏi vị trí. Koeman rõ ràng là đã có sự nghiên cứu kĩ lưỡng ý đồ triển khai của Bayern, ông yêu cầu Araujo đóng vai trò gần như là một hậu vệ phải, qua đó đẩy Roberto lên cao hơn đối mặt trực diện với Davies. 3-5-2 của đội chủ nhà khi có bóng được chuyển đổi sang 4-4-2 khi áp sát tầm trung và 5-3-2 khi bị Bayern đẩy lùi về sâu 1/3 sân nhà.

Cấu trúc phòng ngự 1/3 sân nhà của Barcelona

Tuy nhiên, ở sân chơi đẳng cấp nhất châu Âu, nơi đội hình các đối thủ lớn bao gồm những siêu sao hàng đầu thế giới, phòng ngự số đông nhằm cầm chân đối thủ không thể là giải pháp đem tới chiến thắng. Khi áp dụng phương án tiếp cận bị động này trước Bayern, Koeman đã để lại hậu quả khiến Barca bị mất đi vũ khí phản công. Thêm nhân sự ở phía dưới đồng nghĩa với việc phải hi sinh quân số phía trên. 5 hậu vệ đội chủ nhà bị 4 cầu thủ tấn công Bayern ghim chặt. Nhận thấy Leon Goretzka và Joshua Kimmich phía sau bị áp đảo về quân số, Muller (hoặc Sane như trong hình trên) sẽ tích cực lùi xuống tạo tình huống cân bằng.

Nhường phần chủ động cầm bóng cho Bayern, nhưng khi thu hồi được bóng, Barca lại lập tức gặp bất lợi trước tổ chức áp sát đầy hợp lí và mạnh mẽ của đội khách. Ngay trong thời điểm chuyển đổi, việc có đông quân số quanh bóng cùng tốc độ phản ứng tốt giúp Bayern tạo áp lực nhằm đoạt bóng tức thì. Thống kê sau trận cho thấy, Bayern thực hiện 27 tình huống tắc bóng trong 90 phút. Trong số đó, gần một nửa, tới 13 lần các cầu thủ đội khách tổ chức áp lực lên bóng ngay bên phần sân đối phương.

Các tình huống tắc bóng của Bayern Munich

Biểu đồ chuyền bóng của đội chủ sân Nou Camp thể hiện khá rõ sự mất liên kết giữa các vệ tinh trong đội hình, khi bóng chỉ chủ yếu được luân chuyển qua lại giữa 5 hậu vệ. Nếu tìm được lựa chọn chuyền bóng tới một trong ba tiền vệ, những phương án phối hợp nối tiếp gần như không xuất hiện lên trên cho hai tiền đạo. Trong rất nhiều trường hợp, Bayern đã tổ chức áp sát tầm cao ngay từ tình huống phát bóng lên. Hành động này càng khiến khâu triển khai bóng của đội chủ nhà gặp khó khăn.

Hai phương án rõ rệt nhất của Barcelona cho khâu thoát pressing là sử dụng Jordi Alba bên hành lang trái như một mũi nhọn phản công, hoặc triển khai dài trực diện lên phía trên, nơi lợi thế chiều cao của Luuk de Jong có thể phát huy tác dụng. Tuy nhiên, cả hai phương án này của Koeman đều không thành công, nguyên nhân đến từ cả hai phía. Triển khai hệ thống 4-4-2/5-3-2 khi không bóng với hướng áp sát lệch về bên trái theo hướng tấn công của Bayern buộc Alba luôn phải giữ vị trí thấp, đồng bộ với hàng phòng ngự và không được giải phóng hoạt động tự do như thường lệ.

Biểu đồ chuyền bóng của Barcelona trước Bayern Munich

Trong các tình huống hiếm hoi có cơ hội phản công, tổ chức phòng ngự tốt của Bayern Munich ngay lập tức giúp đội bóng của Nagelsmann đoạt lại bóng, qua đó buộc Alba phải liên tục lên về trong trạng thái căng thẳng nhằm đảm bảo cân bằng hệ thống phòng ngự. HLV người Đức cũng rất tinh quái khi phát hiện ra yếu điểm này trong phương án triển khai của Barca, chỉ sau 10 phút đầu trận, ông đã hoán đổi vị trí của Leroy Sane và Jamal Musiala, đẩy cầu thủ sinh năm 2003 sang cánh phải nhằm tận dụng lợi thế về tốc độ nhằm khoan phá khoảng trống Alba để lại. Không phải ngẫu nhiên mà hậu vệ cánh lão luyện đã phải thở dốc ngay sau khi được thay ra lúc cuối hiệp 2.

Triển khai dài, De Jong lại gặp ngay địch thủ đáng gờm là Dayot Upamecano. Dù tỉ lệ chiến thắng tranh chấp tay đôi giữa tiền đạo Hà Lan và trung vệ người Pháp là tương đương, nhưng sự theo kèm chặt chẽ của Upamecano khiến De Jong không có nhiều cơ hội xoay xở với bóng. Vì vậy, ngay cả khi chạm được bóng sau tình huống phát triển dài, tân binh Barcelona cũng không có thời cơ để phối hợp nối tiếp với đồng đội.

Tình huống dẫn đến hai bàn thua đầu tiên của Barcelona

Tổ chức tập thể không kiềm tỏa được đối phương, các cá nhân trong hệ thống của Barcelona cũng thể hiện phong độ rệu rã. Cả hai bàn thắng đầu tiên mà Bayern Munich ghi được đều đến sau những pha bóng thiếu sự quyết liệt tranh chấp phòng ngự để Muller và Musiala thoải mái có thời gian và không gian xử lí dứt điểm. Dù dùng tới 3 trung vệ, nhưng cả Eric, Pique hay Araujo đều không có động thái hoặc có tốc độ phản ứng chậm để băng lên truy cản tạo áp lực. Ở đẳng cấp chơi bóng cao, chỉ cần một tích tắc xử lí chậm là đủ để bàn thắng tới.

Di sản nào cho tương lai

Bị dẫn trước và bế tắc trong triển khai tấn công, nhưng nhìn lên băng ghế dự bị, Ronald Koeman cũng không còn mấy lựa chọn khả dĩ hơn. Ngoại trừ Philippe Coutinho mới trở lại sau chấn thương dài hạn, 4 sự thay đổi người còn lại được HLV Hà Lan thực hiện đều mang tính chất ước lệ hơn là kì vọng đem tới thay đổi thế cục thật sự. Ba cầu thủ trong số ấy gồm Yusuf Demir, Alejandro Balde và Pablo Gavi, đều mới chỉ 18 tuổi. Cùng lúc đó, nhìn sang băng ghế phía bên kia, Nagelsmann có quyền lựa chọn từ Serge Gnabry, Kingsley Coman, Eric Maxim Choupo-Moting và Marcel Sabitzer để tăng cường hỏa lực, tất cả đều là tuyển thủ quốc gia.

Hơn một năm về trước, thảm bại 2-8 đi kèm những lời hô hào kích động về công cuộc cải tổ tại Camp Nou. Nhưng sau ngần ấy thời gian, mọi chuyện tại Barcelona đang diễn ra theo chiều hướng xấu đi, trên mọi khía cạnh, từ điều hành, tài chính, lực lượng tới phong độ trình diễn trên sân với sự ra đi của Leo Messi là giọt nước tràn li.

Những tưởng Barcelona đã phần nào tìm được sự ổn định với kết quả khởi đầu La Liga không hề tồi. Thế rồi, khó khăn tài chính một lần nữa khiến phòng thay đồ Nou Camp chịu cảnh xáo trộn. Thật kì lạ là khi, Barca vẫn giữ trong biên chế những gánh nặng lớn như Clement Lenglet, Philippe Coutinho hay Ousmane Dembele, để rồi đẩy đi Antoine Griezmann khi đang nỗ lực làm tốt vai trò thay thế Messi. Ban lãnh đạo đội bóng có thể lấy lí do tiền bạc ra làm bình phong che chắn, nhưng hi sinh những cầu thủ tốt nhất chắc chắn để lại hậu quả nhãn tiền về chuyên môn.