Bóng đá Việt Nam ở trong những tháng ngày thành công nhất lịch sử kể từ khi ký hợp đồng với HLV Park Hang-seo vào năm 2017.
Liên tiếp những chiến công rực rỡ được các chàng trai áo đỏ viết nên ở AFF Cup 2018 hay SEA Games 2019. Nhờ đó, người hâm mộ rất tin tưởng rằng thầy Park và các học trò của ông sẽ còn mang đến nhiều vinh quang hơn nữa trong tương lai, để mang lại niềm vui trọn vẹn cho các cổ động viên nhà luôn sát cánh cùng đội tuyển tại các giải đấu lớn những năm qua.
Nhưng nói thế không có nghĩa là bóng đá Việt Nam chỉ toàn những điểm sáng. Trong quá khứ trước đây, đã không ít lần chúng ta để lại tai tiếng rất không đáng có trên đấu trường quốc tế. Điển hình nhất là những vụ bán đồ khiến không ít cầu thủ và cả trọng tài nữa rơi vào hoàn cảnh “thân bại danh liệt”. Sau đây là top 10 vụ bán đồ kinh điển nhất mà bóng đá nước nhà từng chứng kiến.
Trong trận gặp An Giang tại giải VĐQG trên sân Hàng Đẫy năm 1997, đội trưởng Công an Hà Nội Lã Xuân Thắng bất ngờ quay ngoắt người sút thẳng vào lưới Đỗ Thành Tôn sau quả ném biên, khép lại trận đấu với chiến thắng 4-3 cho đội chủ nhà.
Bàn thắng đó đã gây phẫn nộ cho khán giả Hà Nội. Sau trận đấu, Lã Xuân Thắng tuyên bố: “Tôi làm tôi chịu, nhưng tôi làm có phải chỉ vì mình tôi đâu”. Sau đó, cầu thủ này bị treo giò vĩnh viễn. Qua điều tra, sự việc được giật dây bởi Toàn “còi” (anh trai cựu thủ môn Công an Hà Nội, Đỗ Thành Tôn). Một trùm cá độ khác là Thắng "Tài dậu" đã thua độ 1 tỷ đồng vì cú sút này.
Tại Tiger Cup 1996, đội tuyển Việt Nam đã thi đấu rất thất vọng ở 2 trận đấu đầu tiên vòng bảng. Họ thắng vất vả Campuchia 3-1 và hòa chật vật 1-1 trước Lào bằng bàn thắng từ cú sút phạt của Lê Huỳnh Đức. Việc một nhóm cầu thủ chơi không đúng sức và đánh mất phong độ khiến HLV K.H.Weigang rất tức giận.
Ngay giữa giờ nghỉ trận gặp Lào, ông đã chỉ thẳng mặt nhóm cầu thủ nói: “Các anh bán trận này bao nhiêu tiền?”. Sau đó, ông đòi đuổi thẳng cổ "nhóm có vấn đề" về nước. Tuy nhiên, Trưởng đoàn ĐT Việt Nam Tô Hiền khi đó đã đứng ra hòa giải, thu xếp ổn thỏa mọi chuyện. Các cầu thủ vẫn thi đấu đến hết giải, giúp ĐT Việt Nam đoạt HCĐ, còn sự việc cũng bị trôi vào quên lãng. Sau Tiger Cup 1996, Weigang không còn làm HLV đội tuyển Việt Nam nữa.
Mùa bóng giải VĐQG 1997 diễn ra rất quyết liệt khi đội bóng nào cũng đặt chỉ tiêu trụ hạng. Chính vì áp lực đó khiến nhiều đội bóng rủ nhau đá “trên bàn” theo công thức 3 đi, 3 về (mỗi đội có 3 điểm). Tuy nhiên, cơ quan điều tra chỉ khui ra được việc bán độ liên quan đến đội Hải Quan, xuất phát từ việc cầu thủ Trương Văn Dưỡng bị xã hội đen dọa cắt gân chân vì dám “lật kèo”.
Qua điều tra, cơ quan chức năng đã xác định trùm cá độ Trần Phi Sơn (Sơn "cao") thông qua đầu mối Trương Văn Dưỡng đã móc ngoặc với 2 cầu thủ của Hải Quan là Trần Minh Trung và Nguyễn Phúc Nguyên Chương để dàn xếp tỷ số các trận đấu.
Trương Văn Dưỡng sau đó bị kết án 1 năm tù. Nguyễn Phúc Nguyên Chương dù là người hùng của ĐT Việt Nam tại SEA Games 1997 nhưng cũng bị phạt 10 tháng tù treo cùng 2 năm thử thách vì tội đánh bạc.
Trước thềm SEA Games 2003 diễn ra trên sân nhà, U23 Việt Nam có giải đấu giao hữu JVC Cup để khai trương sân Mỹ Đình. Ngay từ trận đầu thua Thân Hoa Thượng Hải 1-2, một số cầu thủ trong đội đã dính vào nghi án bán độ. Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) không tìm ra chứng cứ cụ thể nhưng đã treo giò trung vệ Vũ Như Thành (khi đó là đội trưởng) đến 5 năm.
Thụ án 1 năm, Như Thành được giảm án xuống còn 2 năm rưỡi. Vụ án mập mờ được coi là hành động “thí tốt” tránh cho đội khỏi xáo trộn mạnh trước giải đấu diễn ra trên sân nhà.
Cùng thời điểm với Như Thành là trường hợp của 2 cầu thủ Nguyễn Việt Thắng và Lương Trung Tuấn của HAGL. Sự việc xảy ra trong trận đấu tại Cúp C1 Đông Nam Á giữa HAGL và CLB Persita (Indonesia) năm 2003. Theo đó Việt Thắng và Trung Tuấn bị buộc tội lôi kéo đồng đội bán độ và nhận mức án treo giò 3 năm.
Sau vụ án tai tiếng, Việt Thắng được gửi đến CLB Porto B để tập luyện trước khi trở lại Đồng Tâm Long An vào năm 2006. Về phần Lương Trung Tuấn, trung vệ này chuyển đến khoác áo Bình Định ngay khi sự việc nổ ra. Sau khi nhận án treo giò của VFF, Trung Tuấn, thông qua 2 đồng đội Issawa và Pipat, qua đội Quân Cảng Thái Lan thi đấu trước khi trở lại Việt Nam thi đấu.
Đây là vụ án làm rúng động bóng đá Việt Nam, nổi tiếng trên toàn thế giới. Qua điều tra, trưa ngày 24/11/2005, tiền vệ Lê Quốc Vượng đã gặp các cầu thủ Trần Hải Lâm, Lê Văn Trương, Lê Bật Hiếu, Phạm Văn Quyến, Huỳnh Quốc Anh và Châu Lê Phước Vĩnh thông báo, nếu U23 Việt Nam thắng với cách biệt 1 bàn mỗi cầu thủ sẽ nhận được từ 20-30 triệu đồng.
Kết quả trận đấu đúng như tính toán của nhóm. Quốc Vượng sau đó nhận 490 triệu đồng “lại quả” cho hành vi dàn xếp tỷ số. Anh chia cho Văn Quyến, Quốc Anh, Bật Hiếu mỗi người 20 triệu đồng. Quốc Anh còn cầm 20 triệu đồng dùm Châu Lê Phước Vĩnh. Văn Trương, Hải Lâm do hối hận về hành vi của mình nên không nhận tiền từ Vượng.
Vụ này được Tòa án Nhân dân TP.HCM đưa ra xét xử sơ thẩm vào ngày 25/1 và phúc thẩm ngày 20/4/2007. Kết thúc phiên tòa, chỉ có Lê Quốc Vượng bị án tù (4 năm), còn các cầu thủ khác nhận án treo do có các tình tiết giảm nhẹ. Trong đó Phạm Văn Quyến, Lê Văn Trương, Trần Hải Lâm và Châu Lê Phước Vĩnh bị phạt 2 năm tù treo về tội tổ chức đánh bạc; Lê Bật Hiếu và Huỳnh Quốc Anh bị phạt 2 năm 6 tháng tù treo vì tội tổ chức đánh bạc.
Cho đến nay, đây là vụ tiêu cực lớn nhất của bóng đá Việt Nam liên quan đến các ông vua sân cỏ. Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, vào năm 2004 trọng tài Lương Trung Việt đã tham gia dàn xếp các trận đấu của đội Ngân hàng Đông Á - Thép Pomina (NHĐA-TP).
Cụ thể, ở mùa bóng 2004, Nguyễn Tiến Huy, nguyên giám đốc điều hành đội NHĐA-TP; Vũ Tiến Thành, HLV phó đội NHĐA - TP và Lê Văn Cường, trưởng đoàn đội Cần Thơ, đã đưa tiền cho Lương Trung Việt để thổi có lợi cho 2 đội bóng này.
Việt sau đó đã đứng ra đạo diễn rủ rê các trọng tài khác cùng tham gia như Trương Thế Toàn (nhận 12 triệu đồng), Phạm Hữu Lộc (nhận 15 triệu đồng), Lê Văn Tú (15 triệu đồng) và Hoàng Thế Dũng (35 triệu đồng).
Với vai trò chủ chốt, Lương Trung Việt bị kết án 7 năm tù về tội làm môi giới hối lộ, trong khi VKSND đề nghị 10-12 năm. Cùng chịu hình phạt tù giam với Lương Trung Việt là các cựu trọng tài FIFA Phạm Hữu Lộc, Trương Thế Toàn, mỗi người 4 năm tù về tội nhận hối lộ. Bị cáo Hoàng Thế Dũng (trọng tài cấp quốc gia) bị phạt 4 năm 6 tháng. Án tù treo 36 tháng được áp dụng với 2 bị cáo bị kết tội có hành vi đưa hối lộ: Lê Văn Cường và Vũ Tiến Thành.
Chức vô địch V.League mùa bóng 2000/2001 của SLNA đã bị bao phủ bởi nghi vấn Nguyễn Hữu Thắng cùng lãnh đạo đội bóng xứ Nghệ dùng tiền mua chuộc Cảng Sài Gòn. Trước vòng đấu cuối cùng mùa bóng đó, SLNA kém Sông Đà Nam Định (SĐNĐ) 1 điểm.
SLNA chỉ đăng quang khi thắng Công an TP.HCM trên sân nhà đồng thời SĐNĐ để thua trên sân của Cảng Sài Gòn - đội bóng đã hết động lực. Khi đó, xảy ra nghi vấn lãnh đạo SLNA đã duyệt chi 320 triệu đồng để Nguyễn Hữu Thắng là người đứng ra thương lượng "biếu" cho CSG để đội này thắng SĐNĐ.
Kịch bản diễn ra đúng như toan tính của SLNA khi CSG thắng SĐNĐ đến 5-0 trong khi đội bóng xứ Nghệ thắng Công an TP.HCM 4-3. Kết quả này giúp SLNA lên ngôi vô địch V.League.
Trong trận thắng 3-2 trước Kelantan tại vòng bảng AFC Cup trên đất Malaysia ngày 18/3/2014, 13 cầu thủ đá chính và dự bị của Vissai Ninh Bình thừa nhận đã nhận 800 triệu đồng để “làm độ” trong trận đấu này.
Cụ thể, mỗi cầu thủ của đội bóng Cố đô nhận từ 75-80 triệu đồng. Sau đó vụ việc đã được đưa ra xét xử, với mức án cao nhất dành cho cầu thủ chủ mưu Nguyễn Mạnh Dũng là 3 năm tù. Các cầu thủ còn lại đều được nhận án treo.
Sáng ngày 29 tháng 7 năm 2014, Cơ quan CSĐT tỉnh Đồng Nai đã tống đạt các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can về “Tội đánh bạc và tổ chức đánh bạc” đối với 10 đối tượng, trong đó có 6 cầu thủ thuộc CLB bóng đá Đồng Nai.
Danh sách 10 bị can bị khởi tố gồm: Trần Văn Ba (còn gọi là Hoàng, ở phường Tân Hiệp, TP Đồng Nai); Nguyễn Phúc Thuận (còn gọi là Thuận “trâu bò”, phường Long Bình, TP Đồng Nai); Đỗ Hoàng Hà (phường Tân Hiệp, TP Đồng Nai) và Trần Đình Hải (ngụ tại huyện Định Quán, Đồng Nai); Nguyễn Đức Thiện, Phan Lưu Thế Sơn, Nguyễn Thành Long Giang, Hà Niệm Tiến, Đinh Kiên Trung, Phạm Hữu Phát đều là cầu thủ câu lạc bộ bóng đá Đồng Nai.
Trước đó, sau khi trận đấu giữa Than Quảng Ninh - Đồng Nai kết thúc vào chiều 20/7, tới ngày 22/7, C45 triệu tập và bắt giữ 10 đối tượng nói trên vì tình nghi liên quan đến các hành vi đánh bạc, bán độ.
Sau khi có kết luật điều tra, TAND tỉnh Đồng Nai tuyên phạt bị cáo Phạm Hữu Phát (27 tuổi, nguyên đội trưởng đội bóng Đồng Nai) 6 năm tù, các bị cáo Trần Văn Ba, Nguyễn Phúc Thuận nhận 3 năm tù cùng tội danh “Đánh bạc” và “Tổ chức đánh bạc”. Ngoài ra còn một số cầu thủ khác cũng nhận tội danh gần như tương tự.