Vào tuần trước, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã chính thức công bố cáo trạng đối với công dân Campuchia Chen Zhi, 37 tuổi, người sáng lập và chủ tịch một tập đoàn đa quốc gia có trụ sở tại Campuchia. Chen Zhi bị truy tố vì âm mưu lừa đảo trên mạng cùng với kế hoạch rửa tiền, khi điều hành chuỗi các khu lao động cưỡng bức nhằm thực hiện các vụ lừa đảo quốc tế quy mô lớn. Hành động mạnh tay này đồng thời đi kèm với việc tịch thu hơn 127.000 Bitcoin – con số kỷ lục trong lịch sử nước Mỹ – cũng như việc áp dụng các biện pháp trừng phạt nhắm vào hàng trăm cá nhân và tổ chức liên quan đến mạng lưới của Chen.
Theo cáo trạng, tập đoàn mà Chen Zhi điều hành không chỉ là một doanh nghiệp bất động sản thông thường mà thực chất là một tổ chức tội phạm xuyên quốc gia lớn nhất châu Á. Mạng lưới này vận hành hơn 10 khu lao động cưỡng bức tại nhiều nơi ở Campuchia, nơi người lao động bị giam giữ, buộc phải thực hiện các cuộc gọi lừa đảo theo hình thức ‘mổ lợn’, nhắm vào nạn nhân trên toàn cầu. Các khu trại được bảo vệ nghiêm ngặt với tường rào cao, lính canh và dây thép gai; người lao động không đạt chỉ tiêu còn bị tra tấn thể xác bằng cách đánh đập hoặc sốc điện để duy trì hiệu quả hoạt động gian dối.
Phạm vi toàn cầu tài sản Prince Group
Từ năm 2018, mạng lưới của Chen Zhi đã thu về hơn 30 triệu USD mỗi ngày từ các hoạt động lừa đảo tiền điện tử. Các trung tâm gọi điện được ngụy trang thành công ty công nghệ hoặc tài chính tạo ra doanh thu lên tới hàng tỷ USD mỗi năm. Bên cạnh đó, hệ thống tội phạm này còn xây dựng một mạng lưới rửa tiền tinh vi trải rộng qua nhiều quốc gia như Singapore, Hồng Kông, Palau và cả Mỹ thông qua các công ty bình phong và dự án bất động sản để che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của khoản lợi nhuận khổng lồ.
Mạng lưới rửa tiền xuyên quốc gia
Số Bitcoin bị tịch thu lên tới 127.271 đồng được lưu giữ trong 25 ví không lưu ký do Chen và cộng sự kiểm soát trực tiếp. Chen Zhi đã nắm giữ cụm từ bí mật khôi phục cho nhiều ví này, giúp cơ quan chức năng Mỹ dễ dàng tiếp cận sau quá trình điều tra chuyên sâu. Qua phân tích chuỗi dữ liệu giao dịch, khoản tài sản này có liên quan đến một vụ chuyển tiền nội bộ nghi vấn xảy ra năm 2020. Dù số Bitcoin này gần như không hoạt động từ đó đến nay, chúng đã trở lại hoạt động trong các tháng giữa năm 2024 đúng thời điểm cơ quan chức năng tiến hành thu giữ.
Danh sách ví Bitcoin bị tịch thu
Phần lớn khoản tiền từ các địa chỉ blockchain này hợp nhất thành một nhóm ví duy nhất trị giá khoảng 14 tỷ USD tính theo Bitcoin, phần còn lại được chuyển qua nhiều bước trung gian rồi quay lại cùng một cụm ví ban đầu. Đáng chú ý, mạng lưới của Chen Zhi biến lợi nhuận gian lận bằng Bitcoin và stablecoin thành tiền mặt rồi mua lại tiền điện tử “sạch” để tái đầu tư vào các doanh nghiệp vỏ bọc như sòng bạc hay khai thác mỏ nhằm làm sạch dòng tiền bất hợp pháp.
Chân dung Chen Zhi – Chủ tịch Prince Group
Tài liệu điều tra cho thấy từ năm 2021 đến 2022, mạng lưới chuyển hơn 18 triệu USD từ nạn nhân tại Mỹ về tài khoản ở Campuchia. Chính Chen đã trực tiếp quản lý các đơn vị chuyên trách cho việc thu gom lợi nhuận phi pháp và phối hợp với sàn giao dịch ngầm để mở rộng mạng lưới rửa tiền. Các bằng chứng kỹ thuật số phủ nhận mọi nỗ lực che giấu và được sử dụng làm cơ sở cho vụ tịch thu tài sản lịch sử này.
Một điểm đáng chú ý khác là hệ thống tham nhũng ăn sâu vào bộ máy chính quyền cho phép Prince Group hoạt động ngang nhiên mà không gặp trở ngại pháp lý. Các quan chức cấp cao được cáo buộc nhận hối lộ dưới nhiều hình thức như du thuyền hàng triệu đô la hay đồng hồ xa xỉ để đổi lấy sự bảo vệ và cảnh báo trước những cuộc đột kích sắp tới nhằm tránh bị phát hiện.
Chen Zhi cũng được cho là đã tận dụng ảnh hưởng chính trị để xin cấp hộ chiếu ngoại giao thông qua những quan hệ thân cận với giới chức có quyền lực. Những khoản chi này không phải là những món quà vô thưởng vô phạt mà là chiến lược duy trì sự tồn tại của đế chế tội phạm dưới lớp vỏ bọc doanh nghiệp hợp pháp.
Vụ án lần này đặt dấu mốc mới khi Mỹ cùng Anh và các đối tác quốc tế vượt qua sức ảnh hưởng của hệ thống tham nhũng do tập đoàn này dựng lên. Toàn bộ tài sản kỹ thuật số từng được bảo vệ bởi mạng lưới quan chức tham nhũng giờ đây đã nằm trong tay chính quyền liên bang.
Điều đặc biệt là vụ việc cũng phơi bày mối liên kết giữa lao động cưỡng bức, tham nhũng nhà nước và công nghệ blockchain trong việc hình thành một kiểu tội phạm xuyên quốc gia phức tạp, khó kiểm soát.
Hợp tác đa phương cùng các nền tảng chia sẻ thông tin tình báo thời gian thực đã đóng vai trò then chốt trong chiến dịch triệt phá này. Công ty cung cấp dữ liệu phân tích kỹ thuật số phối hợp chặt chẽ với lực lượng đặc nhiệm đa quốc gia giúp lần theo dấu vết dòng tiền bất hợp pháp để phá hủy hệ thống hạ tầng bất hợp pháp và bảo vệ người bị hại.
Vụ án Prince Group minh chứng rõ nét vai trò thiết yếu của sự phối hợp xuyên biên giới cũng như công nghệ phù hợp để truy vết nguồn gốc dòng tiền di chuyển khắp nơi trên thế giới.