Crystal Palace
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ vừa thông báo việc tịch thu 127.271 Bitcoin, tương đương hơn 14 tỷ USD theo giá thị trường hiện tại, liên quan đến các hoạt động phạm pháp của Chen Zhi – Chủ tịch tập đoàn Prince Group tại Campuchia. Đây là vụ tịch thu Bitcoin lớn nhất từng được ghi nhận trong lịch sử của Bộ Tư pháp Mỹ, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong công cuộc đấu tranh chống tội phạm mạng và rửa tiền kỹ thuật số. Vụ việc này không chỉ đặt ra nhiều vấn đề pháp lý phức tạp mà còn gây chú ý về cách Mỹ sẽ xử lý số tài sản kỹ thuật số khổng lồ này.
Theo tài liệu điều tra, Chen Zhi cùng mạng lưới liên quan đã vận hành một hệ thống các trại lao động cưỡng bức để thực hiện các kế hoạch lừa đảo đầu tư tiền điện tử trên phạm vi toàn cầu. Những vụ lừa đảo này đã khiến hàng chục nghìn người trên thế giới chịu tổn thất lên tới hàng tỷ USD. Chính phủ Mỹ đã tiến hành truy tố với cáo buộc gian lận điện tín và rửa tiền, đồng thời nộp đơn xin tịch thu toàn bộ lượng Bitcoin thu được từ hoạt động phi pháp này.
Chen Zhi bị cáo buộc điều hành đường dây lừa đảo tiền mã hóa quy mô lớn ẩn dưới vỏ bọc công ty đa ngành.
Một câu hỏi lớn được đặt ra là liệu số Bitcoin bị tịch thu này sẽ được bổ sung vào dự trữ chiến lược của nước Mỹ, được Tổng thống Donald Trump công bố hồi tháng 3 năm 2025, hay sẽ được phân phối để bồi thường cho các nạn nhân bị thiệt hại trong các vụ án. Hiện tại, Bộ Tài chính Hoa Kỳ vẫn chưa có phản hồi chính thức về hướng xử lý số tài sản kỹ thuật số trên.
Về mặt chính trị, quan điểm giữa các nhà lập pháp và chuyên gia trong ngành cũng đang có sự chia rẽ rõ rệt. Thượng nghị sĩ Cynthia Lummis đại diện bang Wyoming, một trong những người tích cực ủng hộ Bitcoin, cho rằng việc chuyển đổi tài sản phạm tội thành nguồn lực tăng cường dự trữ Bitcoin của quốc gia là một bước đi đúng đắn, vừa ngăn chặn hành vi sai phạm vừa đóng góp vào giá trị lâu dài của quốc gia. Bà cũng kêu gọi Quốc hội nhanh chóng ban hành luật quy định rõ ràng về quản lý và hoàn trả tiền điện tử bị tịch thu.
Phân tích từ phía chuyên gia tài chính Scott Johnsson nhận định rằng chính quyền Mỹ nhiều khả năng sẽ giữ lại phần lớn lượng Bitcoin này trong kho dự trữ quốc gia, đồng thời trả lại một phần cho các nạn nhân sau khi quá trình xác minh danh tính và quyền lợi hoàn tất. Tuy nhiên, vì quy mô giao dịch và độ phức tạp của mạng lưới rửa tiền xuyên biên giới, công tác phân phối lại tài sản có thể kéo dài nhiều năm liền. Ông gọi đây là một trong những vụ tịch thu tài sản bất hợp pháp phức tạp nhất từng chứng kiến.
Cựu công tố viên liên bang Ari Redbord cũng cho biết hiện rất khó để dự đoán phần lớn lượng Bitcoin trên sẽ được dùng vào mục đích gì cuối cùng. Nếu phần lớn số Bitcoin này nằm trong dự trữ quốc gia thì đây sẽ là bước tiến lớn củng cố vị thế của tiền điện tử trong chiến lược tài chính quốc gia Mỹ. Ngược lại, nếu ưu tiên hoàn trả cho các nạn nhân thì đây có thể trở thành vụ bồi thường cá nhân bằng tiền điện tử quy mô lớn nhất trong lịch sử tài chính hiện đại.
Theo dữ liệu của công ty phân tích blockchain Arkham Intelligence, hiện chính phủ Mỹ đang kiểm soát các ví chứa khoảng 22 tỷ USD giá trị Bitcoin. Trong trường hợp số Bitcoin của Chen Zhi được nhập vào kho dự trữ quốc gia, tổng giá trị coin thuộc quyền kiểm soát của Mỹ có thể vượt qua con số 36 tỷ USD, đưa Mỹ trở thành quốc gia sở hữu lượng Bitcoin lớn nhất thế giới.
Trước đó vào tháng 3 năm nay, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu Bộ Tài chính cùng nhóm công tác về tiền điện tử tại Nhà Trắng rà soát quy mô lượng Bitcoin mà chính phủ đang giữ và đánh giá tính hợp pháp cũng như xây dựng chiến lược đầu tư phù hợp nhằm thiết lập “dự trữ chiến lược Bitcoin quốc gia”. Tuy vậy, báo cáo chính thức phát hành vào tháng 7 không cung cấp dữ liệu chi tiết về lượng Bitcoin mà nước này thực sự nắm giữ. Bộ Tài chính cũng từ chối bình luận về vấn đề này khi được truyền thông đề cập.
Vụ việc tịch thu hơn 14 tỷ USD Bitcoin liên quan đến Chen Zhi không chỉ làm dấy lên những câu hỏi sâu sắc về cách thức xử lý tài sản kỹ thuật số thu giữ từ các hoạt động phi pháp mà còn đặt nền móng cho sự phát triển chiến lược tiền điện tử của quốc gia. Những diễn biến tiếp theo về số phận khối tài sản này sẽ ảnh hưởng lớn tới chính sách và vị thế tài chính của Mỹ trên thị trường toàn cầu.
