Crystal Palace
Terrahawk Paladin là hệ thống phòng không di động tầm cực ngắn hiện đại do MSI-Defence Systems của Anh phát triển, nhằm đối phó hiệu quả với mối đe dọa từ UAV tự sát, tên lửa hành trình và các mục tiêu bay thấp trong chiến tranh hiện đại. Được biên chế cho quân đội Ukraine từ cuối năm 2025, Terrahawk Paladin đã nhanh chóng chứng minh sức mạnh thực chiến khi bảo vệ thành công các cơ sở trọng yếu trước các cuộc tấn công bằng drone Shahed-136 và Geran-2 của lực lượng đối phương.
Xuất hiện lần đầu trên chiến trường miền Nam Ukraine cuối tháng 11/2025, Terrahawk Paladin gây ấn tượng với những tiếng nổ liên tiếp của pháo 30mm và vệt khói tên lửa Martlet, cho thấy sự tham chiến chính thức của hệ thống phòng không thế hệ mới này. Được phát triển trong chưa đầy 18 tháng, Terrahawk Paladin không giống như các hệ thống phòng không truyền thống mà được thiết kế đặc biệt để chống lại kỷ nguyên chiến tranh do drone cảm tử và tên lửa hành trình giá rẻ định hình lại. Nó kết hợp pháo tự động tốc độ cao cùng một số lượng hạn chế tên lửa tầm ngắn, tạo ra hiệu quả chi phí vượt trội so với việc sử dụng tên lửa đắt đỏ truyền thống.
Hệ thống được trang bị trên khung gầm xe bán tải quân sự 8×8 nhẹ chỉ khoảng 3,8 tấn, giúp Terrahawk Paladin có thể dễ dàng di chuyển linh hoạt trên địa hình đa dạng, triển khai nhanh chóng trong vòng chưa đầy 5 phút và có thể được vận chuyển bằng trực thăng Mi-8 hoặc máy bay C-130 đến nhiều vị trí tác chiến khác nhau.
Hệ thống phòng không tầm cực ngắn (VSHORAD) Terrahawk Paladin do hãng MSI-DS của Anh sản xuất sẽ giúp Ukraine đối phó với các drone bay thấp và trực thăng của Nga.
Điểm nổi bật của Terrahawk Paladin là tháp pháo xoay 360 độ tích hợp cả pháo tự động và tên lửa. Vũ khí chính là khẩu pháo tự động cỡ nòng 30×113mm do MSI-DS cải tiến dựa trên dòng Bushmaster danh tiếng. Khác với pháo phòng không truyền thống chỉ sử dụng đạn thường, hệ thống này chủ yếu dùng hai loại đạn nổ mảnh lập trình Mk258 APFSDS-T và PMD 375 ABM. Những viên đạn này được lập trình nổ ở khoảng cách chính xác với mục tiêu nhằm tạo ra đám mây mảnh kim loại dày đặc đủ sức phá hủy cánh và động cơ của drone bay thấp như Shahed-136 hay Geran-2.
Với tốc độ bắn lên tới 200 viên/phút trong chế độ chống không, mỗi khẩu pháo có khả năng duy trì hỏa lực liên tục gần 10 phút mà không cần thay nòng, đủ sức đối phó với một đợt tấn công bầy đàn gồm 30–50 chiếc drone đồng thời.
Bên cạnh pháo, tháp còn mang theo tám ống phóng tên lửa nhẹ gồm chủ yếu hai loại: Martlet LMM của Thales và Starstreak HVM. Martlet có tầm bắn tối đa khoảng 8km cùng đầu đạn đa năng rất hiệu quả với mục tiêu nhỏ và nhanh trên không trung, trong khi Starstreak sở hữu ba mũi tên tungsten siêu thanh gần như không thể né tránh đối với drone kích thước lớn hơn.
Hệ thống phòng không tầm gần Terrahawk Paladin được lắp đặt trên nền xe tải.
Sự phối hợp giữa pháo tự động và tên lửa cho phép Terrahawk xử lý đa dạng mục tiêu ở nhiều khoảng cách khác nhau: từ cách dưới 400m – nơi tên lửa chưa kịp kích hoạt – đến vùng xa hơn 6–7km khi pháo bắt đầu giảm độ chính xác. Đây là giải pháp toàn diện đảm bảo khả năng bảo vệ bầu trời tầng thấp một cách hiệu quả nhất.
Công nghệ điều khiển hỏa lực là điểm nhấn quan trọng nhất của Terrahawk Paladin. Hệ thống được trang bị radar AESA băng tần Ku nhỏ gọn có thể phát hiện mục tiêu có diện tích phản xạ radar siêu nhỏ chỉ khoảng 0,01 m² tương đương drone thương mại cỡ DJI Mavic ở khoảng cách từ 12 đến 15 km. Radar hoạt động liên tục quét và truyền dữ liệu về cụm quang-điện tử gồm camera hồng ngoại độ phân giải 4K cùng laser đo xa.
Thuật toán trí tuệ nhân tạo (AI) tích hợp cho phép theo dõi đồng thời tới 20 mục tiêu, phân loại chính xác drone thật – mồi bẫy – chim – các vật thể bay vô danh khác đồng thời đề xuất mức ưu tiên tiêu diệt phù hợp. Phi công điều khiển chỉ cần quan sát qua hai màn hình lớn kiểu “glass cockpit” bên trong cabin rồi quyết định khai hỏa hoặc để hệ thống tự động tác chiến.
MSI-DS Terrahawk Paladin
Để đảm bảo khả năng sống sót trước môi trường tác chiến điện tử phức tạp tại Ukraine, Terrahawk có thể chuyển sang chế độ hoạt động thụ động hoàn toàn bằng cách tắt radar chỉ dựa vào cảm biến quang-điện tử và hệ thống gây nhiễu hồng ngoại. Thiết kế tháp pháo thấp cùng lớp phủ hấp thụ sóng giúp giảm đáng kể mặt cắt radar khiến hệ thống gần như vô hình trước các thiết bị định vị phát xạ của các loại drone Lancet hay tên lửa chống radar Krasnopol-M.
Khi gặp phải sự tấn công từ drone FPV hoặc tên lửa chống radar, hệ thống gây nhiễu RF đa băng tần sẽ tự kích hoạt nhằm làm suy yếu khả năng khóa mục tiêu của đối phương. Đây là yếu tố quan trọng nâng cao độ an toàn cho tổ hợp trong môi trường giao tranh thực tế.
Terrahawk Paladin 2.jpg
Chi phí vận hành cũng là điểm mạnh giúp Terrahawk trở thành “cơn ác mộng kinh tế” với các drone giá rẻ ngày càng phổ biến. Một viên đạn nổ mảnh lập trình cỡ 30mm chỉ có giá từ khoảng 2.500 đến 4.000 USD, trong khi mỗi quả Martlet dao động quanh mức 120.000 USD còn Starstreak còn nhỉnh hơn chút ít. So sánh với các hệ thống tên lửa phòng không lớn như Patriot (2–4 triệu USD/quả) hay NASAMS (khoảng 800.000 USD/quả), việc dùng Terrahawk để đánh chặn các drone Shahed chỉ vài chục nghìn USD rõ ràng giúp tiết kiệm ngân sách đáng kể.
Một tổ hợp Terrahawk trang bị đầy đủ với khoảng 1.200 viên đạn pháo và tám quả tên lửa có thể triệt hạ từ 50 đến 80 mục tiêu chỉ trong một đêm tác chiến. Đây là con số mà nhiều hệ thống thuần tên lửa khó lòng đạt được mà không nhanh chóng cạn kiệt dự trữ vật tư.
Cho đến tháng 11/2025, Anh đã bàn giao ít nhất 15 tổ hợp Terrahawk Paladin cho Ukraine, tập trung triển khai tại các vị trí trọng yếu như nhà máy điện hạt nhân đang hoạt động, cảng biển Odessa, kho đạn lớn cùng trung tâm chỉ huy gần khu vực Kherson – Zaporizhzhia. Các video từ hiện trường lan truyền mạng xã hội Ukraine cho thấy khả năng bắn hạ từ bốn đến sáu chiếc Shahed trong vòng vài phút bằng pháo tự động sau đó dùng tên lửa kết liễu những chiếc còn lại cố gắng lọt qua tuyến phòng thủ.
MSI-DS Terrahawk Paladin
Theo thông tin chưa chính thức từ Bộ Quốc phòng Anh, tỷ lệ đánh chặn mục tiêu bay thấp dưới 1.000 mét của Terrahawk vượt trội hơn hẳn so với khẩu pháo tự hành Gepard mà Đức từng cung cấp trước đó cho Ukraine. Tuy nhiên, hệ thống này không phải lá chắn toàn năng khi vẫn tồn tại hạn chế như không thể chống lại rocket đạn đạo hay máy bay chiến đấu tốc độ cao và giới hạn tầm bắn hiệu quả ở mức dưới tám km.
Tuy vậy, trong lĩnh vực mà nó sinh ra để áp đảo – cuộc chiến chống hàng trăm drone và tên lửa hành trình giá rẻ mỗi đêm – Terrahawk Paladin chứng minh rằng một tổ hợp nhỏ gọn thông minh với chi phí vận hành thấp có thể làm thay đổi đáng kể cục diện phòng không tầng thấp tại chiến trường Ukraine năm 2025.
Không đơn thuần là một vũ khí mới trên mặt trận phòng không Ukraine, Terrahawk Paladin còn biểu tượng rõ nét nhất cho xu hướng tương lai: thay vì phụ thuộc vào những khẩu đội tên lửa khổng lồ siêu đắt đỏ thì bộ mặt mới sẽ thuộc về những cỗ máy nhỏ nhắn nhanh nhẹn biết tận dụng chính chi phí rẻ tiền của kẻ thù để giành lợi thế tối đa.
