Lần đầu tiên, một tập đoàn công nghệ lớn đã chính thức đưa mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) dự báo thời tiết ra khỏi phạm vi thử nghiệm và ứng dụng rộng rãi trên quy mô thương mại. Sau nhiều năm phát triển và hoàn thiện ở giai đoạn nghiên cứu, hệ thống này hiện được đánh giá là nhanh hơn và chính xác hơn đáng kể so với các phương pháp truyền thống dựa trên mô phỏng vật lý khí quyển. Sự chuyển đổi này đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lĩnh vực dự báo khí tượng hiện đại.
Mô hình AI mới có khả năng thực hiện dự báo nhanh gấp tám lần so với phiên bản tiền nhiệm, đồng thời cải thiện độ chính xác khi dự báo các yếu tố khí tượng thiết yếu như nhiệt độ, sức gió và lượng mưa với tỷ lệ đúng lên đến 99,9%. Được tối ưu hóa để chạy trên chip xử lý đặc biệt của đơn vị phát triển, hệ thống chỉ cần chưa đầy một phút để tạo ra bản dự báo thay vì hàng giờ đồng hồ sử dụng siêu máy tính như các phương pháp truyền thống. Điều này không chỉ giúp mở rộng khả năng dự báo theo quy mô toàn cầu mà còn tiết kiệm đáng kể năng lượng và chi phí vận hành.

Hình minh họa do AI dự báo thời tiết tạo ra
Thay vì mô phỏng trực tiếp các quá trình vật lý phức tạp trong khí quyển như truyền thống, mô hình AI áp dụng cách thức học hỏi từ dữ liệu lịch sử và nhận diện các mẫu biến động để tiên đoán diễn biến tương lai. Mặc dù không thay thế hoàn toàn được mô hình vật lý, phương pháp này mang lại tốc độ xử lý vượt trội và đáp ứng nhu cầu cập nhật thông tin nhanh chóng trong thực tế.
Đột phá quan trọng của phiên bản AI hiện tại nằm ở chiến lược mới gọi là Functional Generative Network (FGN). Thay vì phải chạy nhiều lần để tạo ra các kịch bản khác nhau, FGN bổ sung “nhiễu có chủ đích” vào dữ liệu đầu vào nhằm sinh ra hàng trăm tình huống thời tiết đa dạng chỉ trong một bước duy nhất. Nhờ vậy, hệ thống có thể đồng thời đánh giá nhiều khả năng kịch bản và cung cấp kết quả dự báo đáng tin cậy hơn.
Với công nghệ này, dự báo thời tiết được thực hiện chi tiết theo từng giờ trong suốt 15 ngày tiếp theo. Tính năng này đặc biệt hữu ích đối với những ngành nghề như năng lượng, nông nghiệp hay vận tải – nơi mà thông tin về thay đổi thời tiết theo giờ giúp tối ưu hóa kế hoạch sản xuất, điều phối logistics và quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả hơn.
Không chỉ tích hợp vào các ứng dụng phổ biến dành cho người dùng cá nhân, nhà phát triển còn cung cấp chương trình truy cập sớm dành cho các tổ chức muốn xây dựng mô hình dự báo tùy chỉnh phục vụ mục đích chuyên môn. Dữ liệu thu được được phân phối qua nền tảng phân tích địa không gian cùng hệ thống hỗ trợ xử lý dữ liệu lớn giúp khai thác sâu hơn tiềm năng thông tin khí tượng.
Cạnh tranh trong lĩnh vực ứng dụng AI dự báo thời tiết ngày càng gay gắt khi nhiều tập đoàn công nghệ lớn cũng đang đẩy mạnh nghiên cứu riêng. Điểm mạnh nổi bật của giải pháp này là tận dụng khối lượng dữ liệu khổng lồ cùng hệ sinh thái sản phẩm đa dạng song song với sức mạnh tính toán từ chip chuyên dụng. Việc tiếp cận trực tiếp hàng tỷ người dùng trên thế giới qua các nền tảng quen thuộc hứa hẹn biến đây trở thành một trong những giải pháp dự báo khí hậu tác động rộng lớn nhất toàn cầu.