Crystal Palace
Vào năm 2019, Roger Federer trải qua khoảnh khắc đầy xúc động trên sân Swiss Indoors tại Basel, Thụy Sĩ. Dưới ánh sáng lấp lánh của những mảnh kim tuyến cùng giọt nước mắt xúc động, anh bước lên bục nhận chiếc cúp vô địch lần thứ 10 tại giải đấu quê nhà – nơi khởi đầu sự nghiệp khi còn là cậu bé nhặt bóng. Đó cũng là danh hiệu cuối cùng trong sự nghiệp thi đấu chuyên nghiệp của huyền thoại quần vợt người Thụy Sĩ trước khi các chấn thương liên tiếp khiến anh dần xa rời các giải đấu lớn và chính thức tuyên bố giải nghệ vào tháng 9 năm 2022. Tuy không còn thêm bất kỳ danh hiệu nào sau đó, Federer vẫn duy trì vị thế là một trong những vận động viên có thu nhập cao nhất thế giới thể thao.
Federer (áo đỏ) mừng vô địch Swiss Indoors lần thứ 10 trong sự nghiệp vào ngày 28/10/2019. Đây cũng là danh hiệu cuối cùng của anh trong sự nghiệp.
Ở tuổi 44, Roger Federer không chỉ được biết đến với bộ sưu tập 20 danh hiệu Grand Slam và hai huy chương Olympic mà còn là một biểu tượng thương mại xuất sắc với giá trị tài sản ròng lên đến 1,1 tỷ USD theo cập nhật mới nhất từ báo cáo tài chính quốc tế. Phần lớn tài sản này đến từ cổ phần đáng giá mà anh sở hữu tại công ty giày thể thao On – một thương hiệu thời trang đình đám có nguồn gốc từ Thụy Sĩ và đã niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán New York thành công từ năm 2021. Từ một vận động viên đạt thành tích hàng đầu trên ATP Tour với hơn 103 danh hiệu và gần 131 triệu USD tiền thưởng, Federer còn tạo dựng một đế chế kinh doanh vững chắc thông qua việc hợp tác với nhiều thương hiệu lớn và dự án đầu tư tiềm năng.
Federer sinh ra trong một gia đình có nền tảng học vấn và nghề nghiệp ổn định, với cha mẹ đều làm việc trong ngành dược phẩm. Anh bắt đầu chơi quần vợt từ rất nhỏ và nhanh chóng trở thành tay vợt số một thế giới ở nhóm trẻ trước khi bước sang sự nghiệp chuyên nghiệp vào năm 1998. Sự kiện mở màn cho tên tuổi của anh chính là chiến thắng tại Wimbledon năm 2003, đánh dấu bước ngoặt đưa Federer lên vị trí huyền thoại quần vợt thế giới. Không chỉ nổi bật nhờ thành tích thi đấu, anh còn đứng thứ ba về tổng tiền thưởng trong lịch sử giải đấu nam tính cho đến hiện tại, chỉ xếp sau hai tay vợt hàng đầu khác.
Khía cạnh kinh doanh bên ngoài sân đấu đã giúp Federer tạo nên lợi nhuận vượt trội so với nhiều đồng nghiệp cùng thời. Với thu nhập quảng cáo được tính toán lên đến gần một tỷ USD trước khi trừ thuế và chi phí đại diện, con số này gần như gấp đôi so với các ngôi sao như Djokovic hay Nadal. Anh giữ vị trí tay vợt kiếm tiền hàng đầu thế giới suốt suốt16 năm liên tiếp và từng dẫn đầu bảng xếp hạng vận động viên thể thao có tổng thu nhập cao nhất toàn cầu năm 2020 với hơn 106 triệu USD. Federer cũng nằm trong nhóm hiếm hoi gồm bảy vận động viên đạt mức thu nhập sự nghiệp hơn một tỷ USD ngay khi còn đang thi đấu, sát cánh cùng các huyền thoại bóng rổ, golf hay quyền Anh.
Sau khi kết thúc sự nghiệp thi đấu gần ba năm trước, Federer ghi dấu ấn mới khi trở thành một trong số ít vận động viên thể thao cấp cao tham gia clb tỷ phú toàn cầu với khối tài sản ròng vượt ngưỡng một tỷ USD sau thuế và trừ nợ. Nhóm này bao gồm những cái tên như Ion Tiriac – tay vợt Pháp Mở rộng từng chuyển sang đầu tư bất động sản, Michael Jordan – huyền thoại bóng rổ với khối tài sản đa dạng các lĩnh vực kinh doanh, Magic Johnson – ông hoàng NBA và nhiều nhân vật thành đạt khác. Riêng Federer giữ vai trò vừa là nhà đầu tư vừa là đại sứ thương hiệu cho nhiều dự án đa ngành, tạo nên hệ sinh thái kinh doanh quy mô rộng lớn.
Sức hút đặc biệt của Federer trên thị trường thương mại bắt nguồn từ hình ảnh hào hoa và phong cách chuyên nghiệp không tỳ vết của anh. Hợp tác với các thương hiệu danh tiếng như Lindt, Mercedes-Benz, Rolex hay Moet & Chandon nhiều năm liền đã xây dựng hình ảnh sang trọng đi liền với tên tuổi của tay vợt người Thụy Sĩ. Chuyên gia quản lý thể thao Lisa Delpy Neirotti nhận định rằng tính cách tử tế cùng vẻ ngoài lịch lãm đã giúp Federer trở thành lựa chọn ưu tiên cho các đối tác quảng cáo hàng đầu thế giới.
Cú bắt tay với Uniqlo năm 2018 mang lại cho Federer 300 triệu USD đồng thời mở ra cơ hội cho anh đầu tư vào hãng giày On.
Năm 2018 đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi Federer chia tay Nike – thương hiệu đã hỗ trợ anh khoảng 150 triệu USD suốt hai thập kỷ – để ký hợp đồng béo bở kéo dài mười năm với công ty thời trang Nhật Bản Uniqlo trị giá khoảng 300 triệu USD. Điều này không chỉ giúp anh tăng thêm thu nhập mà còn mở ra cơ hội hợp tác mới vì Uniqlo không sản xuất giày tennis như Nike trước đó. Tận dụng điều này, Federer nhanh chóng tiếp cận On – thương hiệu giày thể thao đang lên tại Zurich mà vợ anh cũng là người yêu thích – để trở thành cổ đông và cộng tác phát triển dòng sản phẩm giày tennis cùng trang phục mang phong cách sống năng động. Đầu tư này đã phát huy hiệu quả vượt mong đợi khi On niêm yết trên sàn NYSE vào năm 2021 với vốn hóa thị trường gần 15 tỷ USD; cổ phần của Federer lúc này tương đương khoảng hơn 375 triệu USD.
“Roger chính là nhân tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển của On”, Marc Maurer – đồng CEO của công ty từng chia sẻ về vai trò của Federer như chất xúc tác giúp hãng tiếp cận sâu rộng tới cộng đồng quần vợt toàn cầu. Anh không chỉ góp vốn mà còn trực tiếp hỗ trợ cải tiến sản phẩm nhằm chinh phục thị trường chuyên biệt này.
Federer đầu tư vào nhãn hàng giày và trang phục thể thao Thụy Sĩ On từ 2019.
Ngoài lĩnh vực thời trang thể thao, Federer còn gây chú ý với các bước đi kinh doanh khác đáng kể như sáng lập Team8 – công ty quản lý vận động viên cùng người đại diện Tony Godsick vào năm 2013. Dự án tiêu biểu nhất chính là Laver Cup được khởi xướng bốn năm sau đó – giải đấu quần vợt đồng đội quy tụ những ngôi sao hàng đầu thế giới chia theo châu lục châu Âu và phần còn lại toàn cầu. Giải đấu này nhanh chóng được ATP công nhận chính thức và trở thành sự kiện hấp dẫn cả về doanh thu vé bán lẫn tài trợ thương mại dù từng gặp thử thách về cơ sở vật chất vài lần gần đây. Laver Cup dự kiến tổ chức tại San Francisco vào tháng Chín tới được kỳ vọng sẽ vượt mốc doanh thu hơn 20 triệu USD.
Bên cạnh đó, Federer còn góp mặt trong vòng gọi vốn Series D trị giá 235 triệu USD của NotCo – startup Chile phát triển thực phẩm từ thực vật dựa trên trí tuệ nhân tạo – năm 2021 cùng các nhà đầu tư nổi tiếng khác như tay đua F1 Lewis Hamilton hay nghệ sĩ Questlove. NotCo được định giá khoảng 1,5 tỷ USD sau vòng gọi vốn này và tiếp tục mở rộng hoạt động bằng việc cung cấp dịch vụ AI B2B cho các nhà sản xuất thực phẩm trên toàn cầu.
Những khoản đầu tư đa dạng này phối hợp ăn ý với hình ảnh truyền thông mạnh mẽ khi Federer sở hữu lượng người theo dõi hơn 43 triệu trên các nền tảng mạng xã hội phổ biến như Facebook, Instagram hay X (trước đây là Twitter). Chỉ đứng sau Nadal nhưng tỷ lệ tương tác của Federer luôn gấp đôi hoặc bốn lần so với các tay vợt hàng đầu khác như Djokovic hay Nadal theo dữ liệu khảo sát gần đây từ chuyên gia marketing Two Circles.
Federer thuộc nhóm 7 VĐV tỷ phú bên cạnh những tên tuổi như Jordan, Tiger Woods.
“Tôi tin rằng đế chế kinh doanh mà Federer xây dựng sẽ tiếp tục phát triển bền vững”, Giáo sư Lisa Delpy Neirotti từ Đại học George Washington nhấn mạnh về giá trị lâu dài mà biểu tượng quần vợt mang lại cho các đối tác thương mại. “Phong cách chuyên nghiệp hòa quyện cùng tính cách thân thiện giúp anh ấy duy trì sức hút đặc biệt giữa cộng đồng doanh nhân toàn cầu.” Với sự kết hợp giữa di sản thể thao và tài năng kinh doanh sắc bén, Roger Federer hiện diện không chỉ như một biểu tượng quần vợt mà còn là hình mẫu thành công đáng nể trong lĩnh vực kinh tế thể thao quốc tế.
