Crystal Palace
Một bản cáo trạng mới nhất tại tòa án liên bang Brooklyn, New York, đã chính thức truy tố Chen Zhi, 37 tuổi, quốc tịch Campuchia, người sáng lập kiêm Chủ tịch Tập đoàn Prince Holding Group (Prince Group), về hai tội danh trọng yếu: âm mưu lừa đảo qua mạng và âm mưu rửa tiền. Chen bị cáo buộc cầm đầu các “trại lao động cưỡng bức” trải rộng trên đất Campuchia, nơi hàng nghìn con người bị bắt giữ nhằm ép buộc tham gia vào kế hoạch lừa đảo tiền mã hóa tinh vi mang tên “pig butchering”, khiến hàng tỷ USD của các nạn nhân tại Mỹ và nhiều quốc gia khác biến mất. Hiện Chen Zhi đang bỏ trốn và chưa bị bắt giữ.
Đầu năm 2025, cộng đồng mạng Trung Quốc chấn động trước vụ việc nam diễn viên Wang Xing bị lừa sang Thái Lan với lời mời đi thử vai nhưng thực chất là bị bắt cóc đưa đến một trung tâm lừa đảo ở Myanmar. Sau ba ngày được cảnh sát Thái Lan giải cứu, Wang tiết lộ anh đã bị cạo đầu và buộc phải tham gia khóa đào tạo để thực hiện các chiêu trò gian lận tài chính. Một trong những phương thức mà anh học là “pig butchering” – hình thức lừa đảo xuất hiện từ năm 2019 và phổ biến trong các băng nhóm tội phạm có tổ chức Trung Quốc. Phương thức này dựa trên việc tạo dựng niềm tin qua mạng xã hội hoặc ứng dụng hẹn hò để dụ nạn nhân đầu tư vào các dự án tài chính giả mạo, đặc biệt là tiền mã hóa. Thuật ngữ ‘nuôi heo chờ thịt’ phản ánh quy trình ba bước gồm săn mồi trên mạng, xây dựng lòng tin, rồi cuối cùng là chiếm đoạt số tiền lớn từ nạn nhân.
Khác với những vụ lừa tình thông thường kéo dài nhiều năm, ‘pig butchering’ diễn ra nhanh hơn và tập trung khai thác lòng tham thông qua lợi nhuận đầu tư hấp dẫn. Kẻ lừa đảo thường đóng vai người thành đạt có kiến thức tài chính sâu rộng, minh họa bằng hình ảnh hoặc video giả về lợi nhuận khủng để kích thích thêm vốn đầu tư. Ví dụ điển hình là câu chuyện của Jacqueline Crenshaw ở bang Connecticut (Mỹ), người đã mất gần 1 triệu USD sau khi được một cá nhân tự xưng là goá phụ dụ dỗ đầu tư qua mạng xã hội với hứa hẹn sinh lời lớn từ tiền kỹ thuật số.
Các tổ chức đứng sau ’pig butchering’ hoạt động như những công ty bài bản với hệ thống quản lý nghiêm ngặt và đội ngũ đào tạo chuyên nghiệp. Một số còn thuê người mẫu để tăng tính chân thực trong giao tiếp với nạn nhân. Trung Quốc đã triển khai Luật Chống Lừa Đảo Viễn Thông từ năm 2022 cùng ứng dụng chống lừa đảo giúp người dân chủ động cảnh giác. Nhờ đó, chỉ riêng năm 2023 đã ngăn chặn được hàng tỷ cuộc gọi và tin nhắn gian lận. Tuy nhiên, các băng nhóm tội phạm đã di dời cơ sở hoạt động sang khu vực Đông Nam Á như Campuchia, Lào và Myanmar do sự giám sát gắt gao trong nước.
Khu vực Bắc Myanmar như Kokang và bang Wa trở thành nơi trú ẩn của nhiều tổ chức lừa đảo nhờ sự tương đồng về văn hóa và ngôn ngữ với Trung Quốc. Bối cảnh bất ổn chính trị, tham nhũng lan rộng cùng sự sụp đổ của ngành cờ bạc trực tuyến hậu đại dịch thúc đẩy các tội phạm chuyển hướng sang lĩnh vực lừa đảo tài chính. Ước tính thu nhập bất chính từ hoạt động này chiếm tới 40% GDP của ba quốc gia Campuchia, Lào và Myanmar cộng lại.
Các ông trùm như Chen Zhi dựng nên những khu phức hợp khép kín mang danh “công viên công nghệ”, song thực chất là những trại lao động cưỡng bức với hệ thống an ninh nghiêm ngặt bao quanh bởi tường cao và hàng rào dây thép gai. Hàng trăm người bị giam giữ và ép làm việc dưới đe dọa tra tấn nhằm vận hành hàng loạt chiến dịch lừa đảo trực tuyến quy mô lớn. Chen trực tiếp quản lý các cơ sở này với hồ sơ chi tiết ghi nhận từng khu vực phụ trách loại hình gian lận khác nhau cùng sổ sách lưu trữ lợi nhuận bất hợp pháp.
Khoảng 200 công dân Trung Quốc bị tình nghi phạm tội trong các khu phức hợp lừa đảo ở Myawaddy, Myanmar, được đưa về Trung Quốc năm 2024.
Ngoài ra, Chen còn vận hành các trung tâm gọi tự động sử dụng hàng nghìn điện thoại cùng hàng triệu số di động – gọi là “trại điện thoại” – phục vụ cho nhiều chiến dịch gian lận khác nhau trên toàn cầu. Mô hình này không chỉ gây tổn thất kinh tế khổng lồ mà còn liên quan trực tiếp đến các hoạt động buôn người, bạo lực và tội phạm có tổ chức nguy hiểm.
Giới chức Mỹ và Anh cảnh báo rằng mạng lưới tội phạm như của Chen Zhi không chỉ đe dọa an ninh trong khu vực mà còn trên bình diện toàn cầu. Vụ việc này chỉ là phần nổi của một hệ thống lừa đảo xuyên quốc gia đang lan rộng mạnh mẽ tại châu Á, đặt ra thách thức lớn cho công tác phòng chống tội phạm mạng và bảo vệ người dân trước những chiêu thức tinh vi như ‘pig butchering’. Việc nâng cao nhận thức và phối hợp quốc tế trở thành yếu tố then chốt nhằm đẩy lùi loại hình tội phạm nguy hiểm này.
