Crystal Palace
Tên lửa đạn đạo liên lục địa RS-24 Yars được xem là một trong những thành tựu quân sự hàng đầu của Nga, sở hữu tầm bắn lên tới 12.000km và tốc độ đạt đến Mach 20. Đây là một trong những hệ thống vũ khí chiến lược quan trọng, đóng vai trò răn đe mạnh mẽ trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu ngày càng phức tạp. Ngoài khả năng tấn công mục tiêu xa, tên lửa còn có thể phóng cùng lúc đến 6 đầu đạn hạt nhân độc lập, tạo ưu thế vượt trội so với các đối thủ như Mỹ và NATO.
RS-24 Yars, còn gọi theo tên mã NATO là SS-27 Mod 2, đại diện cho thế hệ mới trong kho vũ khí hạt nhân của Nga với thiết kế tinh vi và cơ động cao. Phát triển bắt đầu từ đầu thập niên 2000 tại Viện Công nghệ Nhiệt Moscow dưới sự bảo mật nghiêm ngặt, Yars dựa trên nền tảng của tên lửa Topol-M nhưng được cải tiến vượt bậc để đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa lực lượng tên lửa chiến lược. Các lần phóng thử nghiệm ban đầu diễn ra từ năm 2007 và hoàn thiện vào cuối năm 2009 để chính thức đưa vào trang bị cho Lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga từ năm 2011.
Tên lửa đạn đạo liên lục địa RS-24 Yars
Sản xuất hàng loạt tên lửa Yars đã được thực hiện từ năm 2010 với trung đoàn đầu tiên đặt tại sư đoàn Teikovo. Đến năm 2025, tổng số lượng RS-24 Yars trên biên chế đã tăng lên khoảng 206 quả, bao gồm cả phiên bản di động và silo cố định, mở rộng phạm vi triển khai đến các khu vực chiến lược như Tatishchevo, Irkutsk, Novosibirsk và Kozelsk. Hệ thống này góp phần đáng kể vào kho vũ khí hạt nhân của Nga khi nắm giữ hơn một phần ba trong tổng số hơn 4.300 đầu đạn hạt nhân của nước này.
Tên lửa RS-24 Yars có cấu trúc nhiên liệu rắn gồm ba tầng, dài từ 17,8 đến 23 mét tùy biến thể, trọng lượng phóng tổng cộng dao động giữa 46 đến 50 tấn. Đường kính giai đoạn đầu khoảng từ 1,86 đến 2 mét. Với tầm bắn tối đa đến 12.000km, nó có thể dễ dàng tiếp cận mọi mục tiêu trên phạm vi toàn cầu. Tên lửa được trang bị tải trọng nặng từ 1.200 đến 1.250kg cho phép mang theo từ ba đến sáu đầu đạn hạt nhân độc lập (MIRV), mỗi đầu đạn có công suất dao động từ 150 đến 500 kiloton.
Tên lửa RS-24 Yars
Hệ thống dẫn đường kết hợp công nghệ GLONASS và quán tính giúp RS-24 Yars điều chỉnh quỹ đạo bay ngay trong quá trình phóng để tối ưu hóa khả năng xuyên phá các lớp phòng thủ tên lửa hiện đại. Vận tốc của tên lửa đạt trên Mach 20 khi ở giai đoạn cuối chuyến bay nhằm tăng hiệu quả xuyên phá nhanh chóng và giảm nguy cơ bị đánh chặn. Hệ thống nhiên liệu rắn ba tầng cung cấp sự ổn định và rút ngắn thời gian chuẩn bị trước khi phóng so với các loại tên lửa sử dụng nhiên liệu khác.
Tên lửa đạn đạo liên lục địa RS-24 Yars
Một điểm nổi bật của RS-24 Yars là khả năng mang theo nhiều đầu đạn tái nhập độc lập (MIRV), cho phép cùng lúc tấn công tối đa sáu mục tiêu cách xa hàng nghìn km với độ chính xác cao. Mỗi đầu đạn có thể thay đổi quỹ đạo bay riêng biệt đồng thời kết hợp các biện pháp đánh lạc hướng bằng mục tiêu giả nhằm làm giảm hiệu quả hệ thống phòng thủ tên lửa đối phương. Phiên bản di động của Yars sử dụng khung gầm đa trục do Nhà máy xe kéo Minsk chế tạo giúp nâng cao tính linh hoạt khi di chuyển trên địa hình khó khăn và dễ dàng ngụy trang dưới tán rừng, đảm bảo khả năng sống sót cao trong môi trường chiến tranh hiện đại.
Ngoài ra, RS-24 Yars còn có khả năng tích hợp khối lượn siêu thanh Avangard với tốc độ lên tới Mach 28 (khoảng 7,5 km/s), gia tăng thêm khả năng xuyên phá và sống sót hiệu quả trong không gian cũng như giai đoạn tái nhập khí quyển. Phiên bản di động của hệ thống cho phép phóng từ bất kỳ vị trí nào trên tuyến tuần tra mà không cần quá trình chuẩn bị kỹ thuật phức tạp, giúp tăng cường khả năng linh hoạt tác chiến cũng như giảm thiểu nguy cơ bị phát hiện bởi các hệ thống vệ tinh giám sát.
Các biện pháp an toàn hạt nhân được cải tiến vượt trội so với thế hệ tiền nhiệm Topol-M với thời hạn bảo hành tăng lên khoảng 1,5 lần, nâng cao độ tin cậy và tuổi thọ sử dụng cho hệ thống vũ khí này. RS-24 Yars được thiết kế nhằm vô hiệu hóa mọi biện pháp phòng thủ ở tất cả các giai đoạn bay và trở thành xương sống trong bộ ba hạt nhân trên bộ chiến lược của Nga hiện nay.
Về mặt chiến lược, RS-24 Yars là trụ cột quan trọng trong kế hoạch hiện đại hóa lực lượng ICBM của Nga, thay thế dần các tên lửa cổ điển chỉ mang một đầu đạn như Topol-M. Khả năng MIRV giúp tăng số lượng đầu đạn hạt nhân đáng kể cùng với tính cơ động linh hoạt làm gia tăng sức mạnh răn đe quốc gia này trên đấu trường quốc tế. Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng đặc biệt sau các diễn biến liên quan tới xung đột Nga – Ukraine, việc tiến hành các vụ phóng thử nghiệm tên lửa này vào năm 2025 mang hàm ý mạnh mẽ về khả năng phản ứng quân sự cũng như tuyên bố sức mạnh đối với các đối thủ tiềm năng.
So với các hệ thống vũ khí tương tự như Minuteman III (Mỹ) hay Trident II phóng từ tàu ngầm thì RS-24 Yars nổi bật hơn nhờ vào tính cơ động cao và khả năng vượt qua các lớp phòng thủ tên lửa hiện đại đầy thách thức ngày nay. Tuy nhiên thông tin về vũ khí này vẫn dựa phần lớn vào nguồn mở nên không loại trừ yếu tố tuyên truyền quân sự nhằm tạo lợi thế tâm lý trên trường quốc tế.
Tổng thể, tên lửa RS-24 Yars không chỉ minh chứng cho sự tiến bộ công nghệ quân sự của Nga mà còn là biểu tượng then chốt đảm bảo an ninh quốc gia và duy trì sức mạnh hạt nhân đáng tin cậy trong suốt thập kỷ thứ hai của thế kỷ XXI.
