Crystal Palace
Ngày mai, 02/06/2021, HLV Gareth Southgate sẽ chốt lại danh sách 26 thành viên tham dự EURO 2020 của ĐT Anh. Sẽ có 7 cái tên bị loại và bài toán nhân sự gây đắn đo này có đầy đủ cả lợi lẫn hại đủ ảnh hưởng đến thành tích của Tam sư.
Loại 7 người và sau đó Tam sư sẽ có khoảng 2 tuần chuẩn bị thực sự gắt gao cho EURO 2020. Gareth Southgate đang trong một quá trình cân nhắc đầy khó khăn và để đưa ra quyết định cuối cùng, ông không chỉ cần những lý do xác đáng mà có thể còn cần đặt cược chính chiếc ghế của mình cho nó. Ở kỳ EURO này, tuyển Anh đang được kỳ vọng rất lớn nhờ vào một lứa cầu thủ mới mẻ và tài năng. Nếu Gareth Southgate không giúp họ đi đến một kết quả khả quan, ít nhất là bán kết, ông dễ bị rơi vào áp lực buộc phải từ chức.
Không khó để nhận ra, vị trí mà Southgate dễ gạt bỏ nhất chính là thủ thành Aaron Ramsdale của Sheffield Utd. Trong danh sách sơ bộ 33 người, Southgate gọi 4 thủ thành là Dean Henderson, Jordan Pickford và Sam Johnstone bên cạnh Ramsdale. Thủ môn của Sheffield là nhân vật lép vế nhất trong số 4 cái tên và nhiều khả năng Johnstone sẽ vượt qua anh để giữ vai trò thủ môn thứ 3 sau thứ tự Henderson, Pickford.
Nếu việc chọn ai, bỏ ai ở vị trí thủ thành không quá khó với Southgate thì ngược lại, ở cả 3 tuyến, ông đang thực sự phải mệt mỏi trong việc đưa ra quyết định. Với 6 cái tên sẽ bị loại còn lại, khả năng cao là Southgate sẽ gạch một tiền đạo, 2 tiền vệ và 3 hậu vệ. Và chúng ta hãy thử phân tích từng tuyến để nhận thấy Southgate đang gặp bài toán hóc búa như thế nào.
Ở hàng tiền đạo, Harry Kane, Rashford, Sterling là 3 nhân vật bất khả xâm phạm. Chỉ còn lại Jadon Sancho, Mason Greenwood, Ollie Watkins và Calvert-Lewin. Jadon Sancho dường như nắm nhiều ưu thế nhất khi anh đang chơi như một trụ cột hiệu quả của Dortmund và đồng thời cũng là mục tiêu săn đuổi của khá nhiều đội bóng lớn, trong đó có Man Utd.
Tương tự Sancho là Calvert-Lewin. Anh chỉ chơi được vị trí trung phong và 16 bàn ghi được cho Everton ở Premier League mùa giải qua cho thấy anh hoàn toàn là một chân sút dự bị đáng gờm cho vị trí của Harry Kane. Như vậy, giữa Greenwood và Watkins, Southgate sẽ phải bỏ một người và thậm chí quyết định này sẽ có thể ảnh hưởng một phần tới chuyện Tam sư tiến xa tới đâu ở VCK EURO lần này.
Nhiều thông tin cho rằng, Ollie Watkins sẽ là người không được Southgate mang tới VCK EURO 2020. Nếu đúng như vậy, quyết định của ông liệu có sai lầm? Ở mùa giải vừa rồi, Watkins là một trong những nhân tố nổi bật của Aston Villa với 14 bàn thắng và 5 kiến tạo tại Premier League. Bản thân Watkins có thể chơi được ở cả 3 vị trí: trung phong, tiền đạo phải, tiền đạo trái. So sánh với anh, Greenwood chỉ có 7 bàn và 2 kiến tạo ở Premier League 2020/21. Bản thân Greenwood cũng chỉ chơi được tiền đạo phải hoặc trung phong (không xuất sắc).
Nếu bỏ Watkins, điều đó có nghĩa là Southgate bỏ đi một phương án đa dạng, đã được ra sân đều đặn ở Premier League nên cảm giác thi đấu đang rất tốt. Với Greenwood, Southgate chủ yếu chỉ sử dụng được anh ở vai trò tiền đạo phải bởi vị trí trung phong đã có những cái tên “xếp hàng” sau lưng Kane là Calvert-Lewin và Rashford. Ngay cả HLV Solskjaer cũng từng nhận xét rằng Greenwood chưa thể chơi trung phong được khi anh chưa cải thiện khả năng bóng bổng của mình. Trong khi đó, với một Watkins có thể chơi tốt ở cả hai cánh lẫn vị trí trung phong, Southgate sẽ dễ tạo ra tính đa dạng trên hàng công nhờ vào khả năng hoán đổi vị trí giữa Watkins với các đối tác còn lại. Chính sự đa dạng này có thể giúp Anh giải các bài toán khó khi thế trận bế tắc và do đó, nói rằng lựa chọn ở hàng công sẽ góp phần không nhỏ trong chuyện Tam sư tiến xa tới đâu là vậy.
Ở tuyến tiền vệ, Jude Bellingham có nhiều khả năng là cái tên bị gạch đầu tiên do còn quá non kinh nghiệm. Trường hợp của Jordan Henderson là bất khả xâm phạm dù từ tháng 2 tới giờ anh rất ít được ra sân vì chấn thương. Thứ mà Southgate cần ở Henderson là vai trò thủ lĩnh và kinh nghiệm của anh. Tuyến tiền vệ của tuyển Anh có tuổi đời còn trẻ, với ít kinh nghiệm khoác áo ĐTQG. Do đó, Henderson phải là đầu tàu giúp họ chiến đấu trên sân. Hơn nữa, ở Anh hiện nay, Henderson vẫn là tiền vệ trụ xuất sắc nhất và không dễ gì để Southgate gạt bỏ một cầu thủ ở trình độ như vậy.
Mason Mount và Phil Foden cũng là hai nhân vậy bất khả xâm phạm như Henderson. Như vậy, cuộc cạnh tranh khắc nghiệt sẽ diễn ra giữa Declan Rice, Kalvin Phillips, Lingard, Ward-Prowse, Grealish và Saka. Declan Rice và Kalvin Phillips rất được Southgate ưu ái bởi họ là hai nhân vật chơi rất tốt ở vị trí tiền vệ trụ, vị trí mà Southgate cần có dự bị cho Henderson hoặc hỗ trợ cho Henderson trong trường hợp Tam sư chơi hai trụ. Lingard kỳ vọng với khả năng có thể chơi trên hàng công của mình sẽ giúp anh giữ chỗ (khá kỳ lạ là Southgate xếp Lingard vào trong nhóm tiền vệ khi anh tỏa sáng ở West Ham trên hàng công). Vậy thì Ward-Prowse, Grealish và Saka ai có thể bị bỏ lại đây?
Nếu giữ Saka vì anh cũng có khả năng chơi trên hàng công như Lingard thì có vẻ như hơi thừa. Song, theo như đồn đoán của báo chí Anh, Ward-Prowse có thể là người sẽ không được Southgate chọn lựa. Và nếu loại Ward-Prowse, đó rất dễ sẽ là một quyết định sai lầm của Southgate.
Ward-Prowse chơi trụ được và anh chơi tốt nhất ở vị trí số 8. Trong cả nhóm tiền vệ mà Southgate gọi tập trung, nói thẳng ra là Ward-Prowse chơi số 8 tốt nhất. Hơn nữa, Ward-Prowse là cầu thủ đá phạt tốt nhất ở tuyến tiền vệ của Anh hiện nay. Loại bỏ Ward-Prowse đồng nghĩa với Southgate bỏ đi một khả năng của tuyển Anh, khả năng thay đổi cục diện nhờ các tình huống cố định.
Nếu so sánh giữa Ward-Prowse với Declan Rice và Kalvin Phillips, có lẽ nhiều người sẽ muốn giữ lại tiền vệ của Southampton hơn. Thực tế, Southgate cũng chỉ cần hoặc Rice, hoặc Phillips mà thôi nhưng nếu ông mang cả Phillips, Rice lẫn Ward-Prowse đi EURO thì tuyển Anh sẽ có một hàng tiền vệ có chiều sâu hơn, đủ giúp họ đặt tham vọng lớn hơn ở một sân chơi khắc nghiệt.
Còn Grealish, khả năng sáng tạo và kỹ thuật cá nhân của anh là không phải bàn. Do đó, Saka sẽ là cái tên nên bị bỏ lại cùng với Bellingham. Hi vọng, đồn đoán mà báo chí Anh đưa ra xoay quanh chuyện giữa Saka và loại Ward-Prowse không phải sự thật bởi nếu đúng như vậy, chọn lựa của Southgate hoàn toàn làm cho nhân sự Tam sư đi EURO bị mất tính cân bằng.
Hàng thủ cũng là câu chuyện đáng nói nhất với Southgate. Nếu đúng như dự kiến là ông sẽ loại bỏ 3 cầu thủ ở tuyến này, hai trong số các cái tên nổi bật và xứng đáng bị loại là Ben Godfrey của Everton và Ben White của Brighton. Còn lại, ai sẽ là người phải chấp nhận làm khán giả đây? Như tờ Daily Mail của Anh dự đoán, Trent Alexander-Arnold đang nắm nhiều phần trăm nhất cho vé “quan sát viên” này.
Vị trí hậu vệ phải được Southgate triệu tập gồm có Trippier của Atletico Madrid, Kyle Walker của Man City, Reece James của Chelsea và Alex-Arnold của Liverpool. Rõ ràng, xét về thành tích với đội bóng và phong độ cả mùa, Alex-Arnold có vẻ lép vế nhất. Nhưng chúng ta nên hiểu, bóng đá không phải là môn thể thao một mình tác chiến mà nó rất cần sự tương hỗ với các đồng đội. Khi sự tương hỗ không tốt, phong độ của cầu thủ kém cỏi là bình thường và không thể lấy đó để quy chụp rằng cầu thủ ấy kém.
Liverpool với xáo trộn nhân sự vì chấn thương đã khiến Alex-Arnold bị mất đi sự tương hỗ ổn định và do đó, anh xuống phong độ. Nhưng ở cuối mùa, khi Liverpool bắt đầu ổn định trở lại, chúng ta cũng thấy Alex-Arnold đã chơi tốt thế nào. Hiện thời, Alex-Arnold đang vào “form” và nếu loại bỏ anh thì quả thật rất đáng tiếc.
Nhưng khổ nỗi, Trippier, Kyle Walker, Reece James cũng đang chơi rất tốt. Đây chính là vị trí khiến Southgate đau đầu nhất và quyết định loại người ở vị trí này hoàn toàn có thể khiến ông phải đối diện với rất nhiều thắc mắc từ giới ủng hộ viên của các đội bóng.
Trent dù đang rất tốt, nhưng Southgate rất tiếc…
Thật ra, theo vài chuyên gia, người nên bị loại là Trippier hoặc Walker. Đó là một ý kiến nghe thì có vẻ lạ lẫm bởi cả hai cá nhân ấy đều cùng đội bóng của mình VĐQG năm rồi. Nhưng cái lạ lẫm ấy nó có lý ở chỗ, lối chơi của Trippier và Walker khá tương đồng nhau, mạnh về phòng ngự hơn là hỗ trợ hoặc tham gia tấn công trong hệ thống hàng thủ 4 người. Mà ở cánh phải, lực lượng tấn công của Tam sư không phải quá mạnh nên vì thế, cần một người như Alex-Arnold để tạo ưu thế cho tấn công từ biên này.
Nói chung, quyết định cuối cùng của Southgate còn tùy thuộc vào toan tính chiến thuật của ông nữa. Nhưng xem ra, việc kéo dài thời gian tuyển lựa này đang mang lại cả lợi lẫn hại cho Tam sư. Nó có cái lợi là tạo nên không khí cạnh tranh lành mạnh. Tuy nhiên, nếu sự cạnh tranh là kéo dài, hoàn toàn có thể nó gây ra cái hại là sự căng thẳng, thiếu bình ổn tâm lý trước khi bước vào một cuộc chiến lớn.
Nếu nhìn sang các đội tuyển khác, chúng ta sẽ thấy khá nhiều HLV đã chốt xong danh sách từ sớm. Việc chốt sớm danh sách sẽ tạo ra một môi trường sinh hoạt cân bằng và hài hoà cho tập thể. Đúng là Tam sư đang ở giai đoạn có nhiều cầu thủ tốt hơn bao giờ hết nhưng cái nhiều cầu thủ tốt ấy của họ cũng chưa là gì so với những ĐT như Pháp, Đức, Bỉ, Hà Lan, BĐN… Duy trì tâm lý cạnh tranh vị trí cho tới khi chỉ còn 11 ngày nữa là ra sân, có vẻ như Southgate đã hơi mạo hiểm.
Nên nhớ, đối thủ của tuyển Anh ở vòng bảng không đơn giản chút nào. Đừng chỉ nhìn vào á quân World Cup 2018 mà thôi. Năm nay, Scotland và Czech là hai đội bóng tiềm ẩn nhiều bất ngờ. Mà nhiệm vụ của Southgate thì không chỉ là vượt qua vòng bảng. Người Anh chưa bao giờ coi đội tuyển của mình ở đẳng cấp tứ kết cả. Với họ, giải nào cũng phải mơ đến chức vô địch, nhất là khi Premier League đang được xem là nơi hội tụ anh tài và tinh hoa bóng đá của hành tinh.
Hà Quang Minh
