Phái Nga Mi, một trong những môn phái võ thuật nổi tiếng tại Trung Quốc, thường gắn liền với hình ảnh nữ giới qua các tác phẩm tiểu thuyết võ hiệp. Tuy nhiên, sự thật về phái này không hẳn chỉ dành riêng cho phái nữ như nhiều người vẫn lầm tưởng. Qua những nghiên cứu lịch sử và thực tế luyện tập hiện nay, phái Nga Mi là nơi giao thoa giữa truyền thống và sự phát triển đa dạng của võ thuật, được nam nữ cùng theo học và thể hiện.
“Phái Nga Mi khởi nguồn từ núi Nga Mi thuộc tỉnh Tứ Xuyên. Theo nhiều tài liệu dân gian cũng như sách sử võ thuật uy tín, xuất phát điểm của môn phái có thể liên quan đến một nữ đạo sĩ tên Chu Tú Anh sống vào thời nhà Minh hoặc một đạo sĩ Tư Đồ Bạch từ thời Tần-Hán. Những câu chuyện này dù chưa được xác nhận chính thức nhưng phần nào thể hiện chiều sâu lịch sử lâu đời của phái.”
Hình tượng phái Nga Mi trở nên phổ biến khi đại văn hào Kim Dung xây dựng trong tiểu thuyết “Ỷ Thiên Đồ Long Ký”. Ông đã tạo ra một thế giới võ hiệp mà ở đó Nga Mi được xem như biểu trưng cho nữ quyền, là môn phái duy nhất trong “lục đại phái” lấy trọng tâm là nữ giới. Đây vừa là sáng tạo nghệ thuật vừa giúp cân bằng thế lực của các phái khác vốn thiên về nam giới. Mặc dù vậy, quan điểm này không phản ánh đúng bản chất lịch sử hay thực tế sinh hoạt võ thuật của môn phái.
Võ phái Nga Mi thường bị hiểu nhầm là chỉ dành cho nữ – Ảnh: EM
Các kỹ thuật đặc trưng của phái Nga Mi chú trọng vào sự linh hoạt, tốc độ và mềm mại. Những bài quyền mô phỏng động vật như bướm, rắn hay cóc đã tạo nên nét uyển chuyển khó nhầm lẫn. Khác với các trường phái thiên về sức mạnh cơ bắp như Thiếu Lâm hay Hồng Gia quyền, Nga Mi hòa quyện nội lực và ngoại công với sự cân bằng tinh tế. Đặc biệt, vũ khí điển hình của môn phái là cây thích nhỏ gọn được lấy cảm hứng từ chiếc trâm cài tóc truyền thống.
Tuy những nét võ thuật này được đánh giá phù hợp với vóc dáng và thế mạnh của phụ nữ, nhưng điều đó không có nghĩa đây hoàn toàn là môn phái dành riêng cho họ. Ngày nay, nhiều chi phái ở khắp nơi đào tạo cả nam và nữ đệ tử. Trong các giải đấu võ thuật truyền thống, bài quyền Nga Mi thường do cả nam lẫn nữ trình diễn với số lượng nam giới thậm chí áp đảo.
Tiểu thuyết Kim Dung gắn liền hình ảnh phái Nga Mi với nữ giới – Ảnh: PT
Những năm gần đây, nhóm võ sinh nữ mang tên “Emei Kung Fu Girls” đã gây chú ý lớn trên mạng xã hội cả trong nước và quốc tế nhờ màn biểu diễn kết hợp truyền thống với nghệ thuật thị giác bắt mắt. Xuất thân từ trung tâm huấn luyện chính thống của võ phái này, họ tái hiện hình ảnh ‘nữ hiệp’ điển hình trong tiểu thuyết qua trang phục và phong cách trình diễn tinh tế. Nhóm từng tham gia nhiều sự kiện quốc tế tại Pháp, Nhật Bản và thu hút đông đảo khán giả tới núi Nga Mi để thưởng thức.
Nhóm Các cô gái kung fu Nga Mi thu hút đông đảo người xem biểu diễn – Ảnh: XN
Sự hiện diện năng động của các võ sinh nữ ngày càng góp phần làm phong phú thêm hình ảnh và nhận diện giới tính trong cộng đồng võ thuật cổ truyền Trung Hoa. Tuy nhiên, điều quan trọng cần ghi nhớ là Nga Mi vẫn là môn phái mở rộng cho mọi đối tượng, không phân biệt nam hay nữ. Sự khéo léo trong kỹ thuật không đồng nghĩa với việc hạn chế đối tượng theo học mà trái lại còn thể hiện tính đa dạng và khả năng thích ứng cao của môn phái qua nhiều thế hệ.
Nam giới ngày nay không ít người theo học võ Nga Mi – Ảnh: XN