Crystal Palace
Mùa giải 2024-25 đang chứng kiến Arsenal thể hiện một phong cách tấn công linh hoạt và đa dạng dưới sự dẫn dắt của HLV Mikel Arteta. Đội bóng thành London không chỉ duy trì được kết quả ổn định mà còn tạo ra những biến hóa chiến thuật ấn tượng qua từng trận đấu. Arteta đã tận dụng các khoảng thời gian giữa các đợt tập trung đội tuyển để thử nghiệm và điều chỉnh hệ thống, giúp mọi cầu thủ từ tân binh đến trụ cột đều thích nghi và phát huy tối đa khả năng. Nhờ vậy, Arsenal duy trì được sự sáng tạo cùng tính bất ngờ cao độ, qua đó giữ vững vị trí số một trên bảng xếp hạng Ngoại hạng Anh.
Ngay từ trước khi mùa giải bắt đầu, Arteta đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân tích chuỗi đối thủ trong lịch thi đấu để xây dựng kế hoạch chiến lược dài hạn. Tư duy này đã tạo tiền đề cho sự tiến hóa trong cách vận hành của Arsenal. Sau kỳ tập trung đội tuyển tháng 9, chiến lược gia người Tây Ban Nha áp dụng mô hình chơi xoay vòng vị trí cho các cầu thủ trên hàng công nhằm đa dạng hóa phương án tấn công và khiến đối phương khó đoán định. Kết quả là một tập thể có khả năng thay đổi linh hoạt sơ đồ và vai trò trong từng trận đấu cụ thể.
Gabriel Martinelli là một minh chứng rõ nét cho hiệu quả từ triết lý này. Mùa giải khởi đầu chậm ở vị trí cánh trái sở trường, anh được Arteta chuyển sang thử sức ở nhiều vai trò khác nhau như cánh phải hay gần trung tâm hàng công với khả năng di chuyển không bóng linh hoạt. Nhờ đó, Martinelli không chỉ lấy lại phong độ mà còn ghi dấu bằng những bàn thắng quan trọng cùng các pha phối hợp sắc bén, giúp Arsenal có thêm nhiều hướng tiếp cận khung thành đối thủ. Theo đánh giá của Arteta, khả năng chạy chỗ vào khu vực trung lộ của Martinelli đã trở thành yếu tố then chốt làm tăng độ khó dự đoán cho hàng phòng ngự đối thủ.
Leandro Trossard cũng được HLV người Tây Ban Nha khai thác tối đa sự đa năng trong cách chơi. Dù thường xuyên xuất phát từ băng ghế dự bị, cầu thủ người Bỉ đã trở thành mảnh ghép linh hoạt khi vừa có thể đảm nhận vai trò tiền đạo lệch trái vừa lùi sâu tham gia điều phối bóng ở trung lộ tương tự vị trí “số 10”. Khi Martin Odegaard gặp chấn thương, Trossard được giao nhiệm vụ kết nối tuyến giữa và hàng công, mở ra không gian hoạt động cho đồng đội như Gyokeres hay Saka. Việc Arteta trao quyền tự do di chuyển cho Trossard giúp giảm tải cho tuyến giữa đồng thời tạo thêm phương án tấn công đa chiều.
Eberechi Eze cùng Bukayo Saka là hai nhân tố nổi bật khác được thử nghiệm linh hoạt vị trí dưới bàn tay chiến thuật của Arteta. Eze – tân binh mùa này – nhanh chóng thích nghi với vai trò di chuyển giữa cánh trái và trung tâm hàng công. Trong trận gặp Manchester City, anh được kéo vào đá giữa sân và phát huy tốt khả năng xoay người phối hợp sáng tạo. Sự kết hợp ăn ý giữa Eze và Saka với những lần hoán đổi vị trí liên tục ở hai biên giúp kéo giãn hàng thủ đối phương hiệu quả, tạo ra nhiều tình huống phối hợp nguy hiểm dẫn đến cơ hội ghi bàn.
Trận thắng Olympiacos là minh chứng cho sự hiệu quả của chiến thuật hoán đổi vị trí khi Eze đá lệch trái phối hợp với Saka bên cánh phải – nơi cầu thủ người Anh cũng được phép tự do di chuyển nhằm gây áp lực lên hàng phòng ngự đối thủ. Cách bố trí này đã mở đường cho một pha phối hợp sắc nét dẫn đến bàn thắng quyết định của Saka. Hành trình biến hóa vị trí của ngôi sao người Anh không chỉ nâng cao tính bất ngờ mà còn thể hiện sự linh động trong toàn bộ hệ thống tấn công mà Arteta đang xây dựng.
Saka vốn nổi tiếng với pha đi bóng cắt vào trong từ cánh phải nay còn có thể hoạt động rộng khắp cả hai biên. Việc HLV Arteta chủ động thay đổi vai trò của anh theo từng trận đấu như hồi mùa giải 2021-22 khi giúp Arsenal vượt qua Newcastle cho thấy mục tiêu xây dựng một hệ thống vận hành mềm dẻo, không gò bó cầu thủ vào một vị trí cố định mà khuyến khích họ hỗ trợ lẫn nhau linh hoạt trong mọi tình huống.
Trung tuyến của Arsenal cũng góp phần không nhỏ vào sự vận hành trơn tru của lối chơi với Declan Rice và Martin Odegaard giữ vai trò giữ nhịp quan trọng. Rice không còn đơn thuần là tiền vệ phòng ngự thuần túy mà được phép dâng cao tham gia tấn công trực tiếp, thậm chí ghi bàn trong những trận đấu lớn, góp phần tăng nhịp độ và độ biến đổi trong lối chơi khi anh có thể hoán đổi vị trí với Zubimendi tùy từng hoàn cảnh trận đấu.
Trước khi phải nghỉ thi đấu vì chấn thương đầu gối, Odegaard cũng cho thấy tầm ảnh hưởng lớn với phong cách di chuyển linh hoạt hơn so với trước đây. Cầu thủ người Na Uy không chỉ xuất hiện thường xuyên bên cánh phải mà còn bó vào trung tâm hoặc dạt sang trái để tìm khoảng trống sáng tạo những đường chuyền xé toang hàng phòng ngự đối phương. Đây chính là yếu tố then chốt giúp Arsenal xây dựng một đội hình mỗi cá nhân đều có thể thay đổi vai trò liên tục theo diễn biến trên sân.
Các cầu thủ đa năng như Eze giúp Arsenal có thêm các phương án tấn công sáng tạo
Arteta không chỉ đơn giản đưa ra các thử nghiệm về vị trí mà còn xây dựng một mô hình đội bóng linh hoạt, nơi mọi cầu thủ hiểu rõ vai trò của nhau và sẵn sàng thay thế khi cần thiết. Phương pháp vận hành này khiến Arsenal trở thành đối thủ rất khó bị bắt bài bởi khả năng chuyển đổi sơ đồ từ 4-3-3 sang 4-2-3-1 hay thậm chí 3-2-5 chỉ trong vài pha bóng nhanh chóng và chuẩn xác. Với một tập thể đã gắn bó lâu năm, việc đổi mới liên tục về mặt chiến thuật chính là chìa khóa để duy trì động lực thi đấu cũng như tăng khả năng cạnh tranh khốc liệt tại Ngoại hạng Anh.
Việc luân phiên thử nghiệm các cầu thủ như Martinelli, Saka, Trossard hay Eze cùng Rice ở nhiều vai trò khác nhau không chỉ nâng cao tính đa dạng về mặt chiến thuật mà còn cải thiện đáng kể khả năng đọc trận đấu của từng cá nhân trong đội hình Arsenal. Đội bóng Bắc London giờ đây không còn phụ thuộc vào một cá nhân duy nhất trong khâu sáng tạo mà mỗi cầu thủ đều có thể trở thành nguồn cảm hứng bất ngờ cho hàng công. Chính sự tiến hóa liên tục này đang giúp “Pháo thủ” giữ vững ngôi đầu bảng Ngoại hạng Anh và xây dựng hình ảnh một tập thể toàn diện: kỷ luật nhưng vẫn đầy sáng tạo và biến hóa trong cách tiếp cận trận đấu.
