Crystal Palace
Để phát triển mạng 5G với tốc độ vượt trội tương tự các quốc gia như Hàn Quốc, Kuwait hay Qatar, Việt Nam cần bổ sung thêm tài nguyên băng tần C-band còn lại. Đây là một trong những yếu tố then chốt giúp nâng cao chất lượng kết nối và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về dữ liệu di động. Mạng 5G hiện đang được xem như nền tảng cốt lõi cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư trên toàn cầu, đồng thời là chìa khóa thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển kinh tế số ở Việt Nam.
MobiFone triển khai mạng 5G tại Việt Nam
Trong năm 2024, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức đấu giá và cấp phép sử dụng các khối băng tần quan trọng gồm 100MHz dải tần 2600MHz cho Viettel, cùng với hai khối băng tần C-band từ 3700-3800 MHz và 3800-3900 MHz cho VNPT và một nhà mạng lớn khác. Những bước đầu này đã góp phần tạo nền móng cho việc mở rộng mạng 5G trên toàn quốc. Sau hơn một năm triển khai, tốc độ và chất lượng mạng 5G tại Việt Nam đã ghi nhận nhiều cải thiện đáng kể, đưa nước ta vào nhóm những quốc gia có tốc độ tải xuống di động ở mức cao trên thế giới.
Báo cáo mới nhất từ Speedtest Intelligence (Ookla) tính đến tháng 8/2025 cho thấy Việt Nam hiện xếp hạng thứ 16 toàn cầu về tốc độ download trên mạng di động với tốc độ trung bình dao động từ 150 đến 200 Mbps. Tuy nhiên, khi so sánh với các thị trường dẫn đầu như Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Kuwait hay Hàn Quốc, nơi mà tốc độ có thể lên tới từ 400 đến 600 Mbps, rõ ràng Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng để phát triển hơn nữa nhằm thu hẹp khoảng cách này.
Các chuyên gia công nghệ nhấn mạnh rằng điểm mấu chốt để tăng tốc độ mạng không chỉ nằm ở thiết bị hay công nghệ mà chủ yếu phụ thuộc vào băng thông mà nhà mạng được cấp phép khai thác. Mặc dù việc cấp phép ban đầu với băng thông khoảng 100MHz là nền tảng tốt, nhưng để tạo ra bước đột phá về tốc độ và dung lượng phục vụ người dùng đại trà thì cần phải mở rộng thêm băng tần C-band còn lại với tổng dung lượng khoảng 180MHz. Việc này sẽ giúp nâng cấp lên mạng 5G advanced với khả năng cung cấp tốc độ cao hơn, độ trễ siêu thấp dưới 1ms, hỗ trợ hàng loạt thiết bị IoT cũng như tích hợp sâu trí tuệ nhân tạo và học máy.
Thực tế trên thế giới cho thấy các nước đi đầu trong phát triển mạng 5G đều sở hữu phổ tần rộng lớn. Ví dụ như T-Mobile ở Mỹ có hơn 200MHz băng thông ở dải mid-band bao gồm cả C-band nên chiếm ưu thế mạnh về mặt tốc độ lẫn vùng phủ sóng. Tại Hàn Quốc, nhà mạng SK Telecom giữ các khối băng tần liền mạch lớn cũng giúp họ duy trì vị thế hàng đầu thế giới về chất lượng mạng di động. Trong khi đó các nhà mạng châu Âu và Trung Đông cũng đặt mục tiêu tối thiểu đạt hoặc nâng lên đến gần 200MHz băng thông để cạnh tranh hiệu quả hơn.
Tại Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng kinh tế hơn 7% dự kiến tiến tới hai con số trong năm 2025 cùng sự gia tăng nhanh chóng người dùng thiết bị hỗ trợ kết nối 5G đặc biệt là giới trẻ và sinh viên, nhu cầu về băng thông rộng với tốc độ cao ngày càng trở nên cấp thiết. Hiện tại trải nghiệm tại các khu vực đông người như sân vận động Mỹ Đình hay hồ Hoàn Kiếm vẫn còn hạn chế do chưa đủ tài nguyên băng thông để xử lý lượng truy cập lớn đồng thời. Việc bổ sung thêm khoảng 100MHz băng tần sẽ giúp nâng tổng băng thông lên gần gấp đôi, cải thiện rõ rệt tốc độ truy cập internet cũng như độ ổn định của mạng.
Lợi ích dễ thấy nhất khi mở rộng băng tần là tốc độ tải xuống và tải lên sẽ được nâng gấp đôi theo lý thuyết khi băng thông tăng từ 100MHz lên gần 200MHz. Điều này đem lại trải nghiệm mượt mà cho người dùng khi xem phim chất lượng cao như 4K hoặc 8K, chơi game đồ họa nặng hay tham gia các cuộc hội nghị truyền hình đòi hỏi đường truyền ổn định nhanh chóng. Nhà mạng cũng có thể phục vụ được nhiều khách hàng cùng lúc trong các sự kiện đông đúc mà không làm giảm chất lượng dịch vụ.
Không chỉ vậy, việc mở rộng băng tần còn giúp giảm tình trạng nghẽn mạng phổ biến ở khu vực tập trung đông người, đảm bảo kết nối liên tục và ổn định cho mọi đối tượng sử dụng. Chất lượng dịch vụ được nâng cao sẽ góp phần xây dựng niềm tin nơi người dùng đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để nhà mạng phát triển các dịch vụ và sản phẩm công nghệ mới dựa trên nền tảng mạng di động hiện đại.
Các chuyên gia phân tích rằng tài nguyên băng tần lớn không chỉ phục vụ nhu cầu cá nhân mà còn mở ra cơ hội phát triển các dịch vụ truyền thông tiên tiến dành cho doanh nghiệp và công nghiệp. Ví dụ như khả năng cắt lớp dịch vụ (Network Slicing) giúp phân bổ linh hoạt tài nguyên theo từng nhu cầu sử dụng riêng biệt nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu suất cao nhất cho mỗi khách hàng.
Ngoài ra, việc cung cấp Internet cố định không dây (Fixed Wireless Access – FWA) bằng công nghệ 5G giúp phủ sóng nhanh chóng tại những khu vực khó khăn trong việc kéo cáp quang truyền thống, đồng thời xây dựng các mạng riêng biệt dành cho nhà máy thông minh, khu công nghiệp hay cảng biển nhằm tự động hóa quy trình vận hành và nâng cao hiệu quả quản lý thiết bị. Hỗ trợ kết nối đồng thời hàng triệu thiết bị IoT cũng sẽ thúc đẩy phát triển thành phố thông minh và nông nghiệp công nghệ cao.
Hơn nữa, tốc độ mạng cao giúp tăng năng suất lao động của doanh nghiệp khi việc truy cập và xử lý dữ liệu khổng lồ diễn ra nhanh chóng hơn rất nhiều. Các giải pháp làm việc từ xa, đào tạo qua thực tế tăng cường hay sửa chữa từ xa đều trở nên hiệu quả hơn nhờ nền tảng kết nối ổn định mạnh mẽ của hệ thống mạng mới.
Theo đại diện của một tập đoàn viễn thông danh tiếng tại Việt Nam, việc sở hữu hạ tầng di động siêu nhanh chính là chìa khóa thu hút đầu tư nước ngoài đồng thời đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng GDP quốc gia. Vì vậy chiến lược tăng cường tốc độ mạng không chỉ đơn thuần là mục tiêu của ngành viễn thông mà còn mang ý nghĩa kinh tế vĩ mô quan trọng với đất nước.
Tần số là nguồn tài nguyên hữu hạn nên cần được quản lý hiệu quả để phát huy tối đa lợi ích kinh tế xã hội mà nó mang lại. Do đó việc đưa vào khai thác đầy đủ phần băng tần C-band còn lại chính là thời điểm thích hợp để biến tiềm năng thành hiện thực nhằm giúp Việt Nam bắt kịp đà phát triển công nghệ số toàn cầu. Qua đó tạo tiền đề xây dựng một nền kinh tế số thịnh vượng với các dịch vụ số đa dạng chất lượng cao.
Sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nguồn lực phổ tần không chỉ giúp nâng cao trải nghiệm người dùng mà còn tạo điều kiện để các nhà mạng tự tin đầu tư mạnh tay hơn vào hạ tầng kỹ thuật hiện đại nhằm mở rộng dung lượng và nâng cao chất lượng dịch vụ theo xu hướng cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt.
