Tại Lễ hưởng ứng Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2025 diễn ra sáng 1/10, ông Phạm Văn Hát đã chia sẻ câu chuyện đầy cảm hứng về hành trình sáng chế của mình. Ông cho biết đổi mới sáng tạo không nhất thiết phải xuất phát từ các phòng thí nghiệm hiện đại mà có thể bắt đầu từ những con người bình dị với mong muốn giúp đỡ cộng đồng. Là một người nông dân ở Hải Phòng, ông đã âm thầm nghiên cứu, chế tạo và sở hữu bộ sưu tập hơn 40 sáng chế trong suốt 15 năm qua nhằm đem lại lợi ích thiết thực cho bà con nông dân trên cả nước.
Dù không có nền tảng khoa học hay kỹ thuật chính quy, cũng chưa từng học qua các trường lớp cơ khí chuyên sâu, ông Phạm Văn Hát vẫn kiên trì phát triển những thiết bị nông nghiệp sáng tạo. Các sáng chế của ông tập trung vào việc giảm sức lao động thủ công và nâng cao hiệu quả sản xuất như robot đặt hạt, máy phun thuốc trừ sâu, máy gieo hạt, máy tẽ ngô non hay máy xúc thóc. Những công cụ này đều hướng đến mục tiêu đơn giản, hiệu quả, giá thành hợp lý và độ bền cao, góp phần làm thay đổi phương thức canh tác truyền thống tại nhiều vùng quê.
Ông Phạm Văn Hát chia sẻ về hành trình sáng chế của mình tại Lễ hưởng ứng Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025
Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực nông nghiệp, trong hai năm gần đây, ông còn thành công với thiết bị thoát hiểm dành cho các tòa nhà cao tầng – một giải pháp công nghệ mang tính nhân văn cao. Mặc dù đã nhận được sự quan tâm và đề nghị chuyển giao công nghệ từ hai quốc gia, ông vẫn kiên quyết giữ quyền kiểm soát để chứng minh rằng sản phẩm do chính người Việt phát minh và đã được sử dụng thực tế tại Việt Nam trước khi lan rộng ra quốc tế.
Hành trình sáng tạo của ông bắt đầu từ quãng thời gian làm việc tại Israel. Trải qua những ngày tháng cực nhọc rải phân bằng tay trên hàng trăm hecta ruộng dưới cái nắng gay gắt, ông đã tự thiết kế máy rải phân gắn sau máy cày. Chiếc máy này nhanh chóng được đăng ký bản quyền bởi chủ thương hiệu và bán với giá trị hơn 4 tỷ đồng. Nhờ thành công này, ông được thưởng nóng 10.000 USD cùng mức lương tăng gấp đôi, khơi dậy ngọn lửa đam mê chế tạo trong người nông dân sinh năm 1972.
Dù nhiều người khuyên nên tiếp tục duy trì công việc ổn định ở nước ngoài, ông quyết định trở về quê hương để phát huy khả năng tự làm chủ và sáng tạo phục vụ bà con nông dân. Chỉ trong ba năm, ông đã hoàn toàn trả hết khoản nợ cũ nhờ vận hành xưởng cơ khí nhỏ của mình. Trong số các sản phẩm mà ông tâm đắc nhất là robot đặt hạt có giá khoảng 35 triệu đồng, giúp thay thế sức lao động của gần 40 người và đã xuất khẩu sang 14 quốc gia bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Israel hay Hàn Quốc. Máy phun thuốc trừ sâu do ông phát triển mất hai năm nghiên cứu nhưng giúp giảm đáng kể nguy cơ ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật cũng như các bệnh nghề nghiệp ở người lao động.
Với phương châm “Đơn giản – Hiệu quả – Giá rẻ – Bền bỉ”, các thiết bị do ông Phạm Văn Hát sáng chế có chi phí chỉ bằng một phần ba đến một phần mười so với những sản phẩm nhập khẩu nhưng lại đáp ứng tốt điều kiện canh tác đặc thù của đồng ruộng Việt Nam. Điều này không chỉ góp phần tiết kiệm chi phí sản xuất mà còn thúc đẩy nông nghiệp nước nhà phát triển bền vững.
Phát biểu chỉ đạo tại sự kiện, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh vai trò quan trọng của đổi mới sáng tạo không chỉ thuộc riêng ngành khoa học công nghệ mà còn cần sự tham gia đầy đủ của toàn xã hội và từng cá nhân. Ông khẳng định tinh thần đổi mới chính là dám nghĩ khác biệt, dám thực hiện những điều khó khăn và dám chịu trách nhiệm trước lịch sử cũng như nhân dân.
Theo lời kêu gọi của Tổng Bí thư Tô Lâm, mọi tầng lớp xã hội cần không ngừng đổi mới trong hoạt động thường ngày để xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện trên phạm vi cả nước. Qua đó biến thách thức thành cơ hội, biến ý tưởng thành giá trị cụ thể và biến khát vọng thành hiện thực nhằm đưa đất nước tiến lên phát triển vững mạnh trong thời đại mới.