Crystal Palace
“Anh thắng nổi Ý không?”, có những người đã đặt ra câu hỏi ấy. Bản thân chữ “nổi” trong câu hỏi trên đã cho thấy có những đánh giá về Anh chưa được khả quan lắm. Tất nhiên, đây không phải là một câu hỏi đại chúng, mà chỉ là băn khoăn của một bộ phận nhỏ. Song, thiểu số không đồng nghĩa với không đúng và dù có phật ý những người yêu Tam sư đi nữa thì cũng không thể phủ nhận rằng Anh có những yếu thế hơn so với đối thủ của mình.
Hàng tiền vệ của Ý rất mạnh. Họ mạnh trong việc tổ chức hệ thống liền lạc với nhau suốt trận đấu và kết nối rất tốt với 4 hướng: hai biên, tuyến công và hàng thủ. Họ mạnh trong pressing. Họ mạnh trong cả phối hợp nhóm. Họ mạnh cả ở khả năng giữ nhịp trận đấu, kiểm soát không gian và kiểm soát bóng. Chỉ duy nhất TBN là đội vượt trội Ý về kiểm soát bóng song cũng phải nhờ vào việc Luis Enrique bắt bài Ý, đúng như ông trả lời phỏng vấn sau trận bán kết EURO 2020.
Bộ ba tiền vệ của Ý Barella – Jorginho – Verratti
Hàng tiền vệ Anh có gì? Nếu nhìn vào các cái tên mà Gareth Southgate triệu tập, chúng ta sẽ nhìn thấy rõ hơn mạnh-yếu của Tam sư. Và nếu đối chiếu với những gì Mancini đang nắm giữ trong tay, chúng ta sẽ hiểu cái được và cái thiếu đang tồn tại trong lòng tuyển Anh trước trận quyết đấu ở Wembley.
Về tính chiến đấu, tranh chấp, Anh rất mạnh với 3 cái tên Declan Rice – Phillips – Henderson. Họ mạnh trong tranh chấp tay đôi do đặc thù văn hoá quyết liệt của bóng đá Anh cũng như Premier League. Nhưng trong các đối đầu chiến lược, tranh chấp cá nhân chỉ là thứ giá trị tăng thêm mà thôi. Đây là cuộc chơi của tổ chức, và hệ thống, đúng như định nghĩa của pressing là tổ hợp các chuỗi hành động tập thể được lên kế hoạch từ trước để đoạt lại quyền kiểm soát bóng.
Về sáng tạo, Anh có Mason Mount, Phil Foden, Grealish là những cầu thủ có tính sáng tạo cao. Nhưng trong 3 cái tên này, Foden có xu hướng dạt biên nhiều. Đây là lối chơi anh đã thực hiện thành thói quen ở Man City và nó được mang theo lên ĐTQG. Mason Mount cũng vậy, tuy nhiên anh vẫn còn có ý thức di chuyển vào nội biên và vùng mặt tiền 16m50 (zone 14) của đối thủ. Grealish chơi quen ở trung lộ hơn nhưng cũng hay tách ra nội biên hoặc biên để thực hiện các đường kiến tạo. Cũng như Foden, đây là thói quen tử Premier League của họ rồi, một thói quen tạo thành phong cách chơi bóng.
Những cầu thủ sáng tạo bên phía tuyển Anh có những phong cách chơi rất khác nhau
Cả Foden, Mount lẫn Grealish đều chơi tốt ở CLB bởi có các đồng đội ở hàng tiền vệ quán xuyến giúp họ hai nội biên và vùng mặt tiền 16m50. Ở ĐTQG, họ không có các đối tác tốt như thế. Và đó chính là lý do vì sao hàng tiền vệ Anh chưa hề gây ấn tượng mạnh cho đến tận lúc này.
Vấn đề cơ bản là Southgate sẽ lựa chọn sơ đồ xuất phát thế nào? 4-2-3-1 như đa số trận hay 4-3-3, 3-4-3? Lựa chọn sơ đồ nào cũng sẽ vấp vào một câu hỏi về nhân sự: Để đối phó dàn tiền vệ cực tốt của Ý, có đủ đầy công – thủ – hỗ trợ, Southgate có thể hi sinh vị trí nào trên hàng công để tăng cường cho tuyến giữa đây?
Anh khá giống Ý ở hàng thủ khi hậu vệ phải của họ luôn có xu hướng kéo vào trong đá như 1 trung vệ thứ 3 và hậu vệ trái dâng lên như một biên thủ ở các tình huống Anh kiểm soát bóng. Việc Ý dùng Spinazzola và sau này là Emerson dâng lên như vậy giúp Insigne có đối tác chiếm giữ biên/nội biên để lui về như một nhân tố hỗ trợ tiền vệ. Thêm vào đó Berardi trấn giữ nội biên phải cũng có khả năng lui về tăng cường đã làm cho tuyến giữa của Ý dầy hơn, khiến người xem có cảm giác Ý lúc nào cũng hơn người. Trong khi đó, Anh sẽ có thể sử dụng ai để kéo về như một tiền vệ tăng cường đây khi Southgate chắc chắn không bỏ Sterling và ở biên đối diện, Saka, Foden ít có xu hướng bó về trung tuyến?
Southgate có lẽ vẫn sẽ tin tưởng Sterling ở đoạn cuối EURO
Anh vẫn có thể kiếm tìm bàn thắng và ghi bàn với chỉ Sterling và Kane trên hàng công. Nhưng vấn đề là Southgate có tính tới phương án đưa Grealish vào thay vị trí tấn công bên hành lang phải để là nhân tố tăng cường cho hàng tiền vệ hay không? Grealish khi ấy sẽ được chơi tự do và có thể hoán đổi vị trí với Sterling khi tấn công cũng như trở thành một tiền vệ thực sự cùng với bộ ba Henderson – Rice – Phillips. Song, khả năng Southgate sẽ tính toán như vậy có cao hay không? Chưa bao giờ ông dùng cả bộ 3 Rice – Henderson – Phillips cả. Và ở tình thế hôm nay, bỗng dưng chúng ta hơi tiếc cho Ward-Prowse, một cầu thủ có thể mang lại nhiều giải pháp.
Luis Enrique phát biểu, ông bắt bài Ý và để khắc chế hàng tiền vệ mạnh tổ chức, mạnh pressing của Ý, ông đã hi sinh một tiền đạo để tăng cường cho tuyến giữa. Điều đó đã khiến Ý bất ngờ khi ban đầu Mancini vẫn chủ trương giữ lối chơi quen thuộc bằng cách dùng Emerson leo cao và một Chiesa có thiên hướng tấn công hơn là phản công. Ý phản ứng lại rất tốt khi biến thế trận “không thể chơi bóng như ý” trở thành thế trận phản công mẫu mực. Bài học lớn từ TBN ấy liệu Southgate sẽ học được gì, để tổ chức một hàng tiền vệ thực hiện tốt đối sách vô hiệu hoá hạt nhân của người Ý?
Cổ động viên Anh đã cầu xin Thủ tướng Anh đề cử lên Hoàng gia về việc phong tước cho HLV Southgate
Câu hỏi này quá khó trả lời. Nó càng khó trả lời hơn khi Anh không có chất lượng kiểm soát bóng tốt như Tây Ban Nha. Mà ngày chung kết thì lại đang quá gần. Trong chừng ấy thời gian, giải bài toán Azzurri chính là kỳ sát hạch lớn nhất mà Southgate phải thực hiện. Nếu vượt qua kỳ thi này, nhiều khả năng trước tên của ông sẽ được gắn thêm một danh xưng cao quý từ hoàng gia Anh.
Hà Quang Minh
Tin thể thao 247 & BLV Anh Quân cùng hợp tác để mang đến mùa hè Euro sôi động cho khán giả.
