Crystal Palace
Trong cuộc tập trận Zapad 2025, Nga đã gây ấn tượng mạnh khi phóng thành công tên lửa siêu thanh Zircon từ Biển Barents với tốc độ lên tới Mach 9 tương đương 11.000 km/h, tầm bắn vượt trội khoảng 1.000 km cùng đầu đạn nặng 400kg. Sự kiện này không chỉ thể hiện trình độ công nghệ quân sự tiên tiến mà còn gửi đi tín hiệu cảnh báo rõ ràng cho NATO và Ukraine về năng lực chiến đấu được nâng cao của Nga. Tên lửa Zircon được đánh giá là một trong những vũ khí siêu thanh hàng đầu hiện nay, sở hữu khả năng vượt qua mọi hệ thống phòng thủ hiện đại nhờ tốc độ đáng kinh ngạc và cơ động linh hoạt.
Tập trận Zapad 2025, diễn ra từ ngày 12 đến 16/9, là cuộc tập trận chiến lược liên hợp giữa Nga và Belarus nhằm nâng cao khả năng phối hợp chỉ huy quân sự trong kịch bản giả định bị tấn công. Hoạt động diễn ra trên nhiều địa điểm chiến lược trải dài ở Nga và Belarus, gồm có 13 bãi tập lớn, trong đó có tám khu vực gần biên giới với Ukraine và NATO cũng như các vùng biển Baltic và Barents. Việc phóng thử tên lửa siêu thanh Zircon trong khuôn khổ tập trận này đánh dấu bước tiến quan trọng của Nga trong việc khẳng định sức mạnh hải quân và tiềm lực quốc phòng.
Nga phóng tên lửa siêu thanh Zircon với tốc độ Mach 9
Tên lửa Zircon được thiết kế như một loại vũ khí hành trình đa năng vừa có khả năng chống hạm vừa có thể tấn công các mục tiêu trên bộ với tốc độ cực đại làm giảm đáng kể thời gian phản ứng của đối phương. Với vận tốc lên tới Mach 9, tức gấp chín lần tốc độ âm thanh (khoảng 11.000 km/h), Zircon có thể xuyên phá lớp phòng thủ radar truyền thống để tiếp cận mục tiêu chính xác. Tầm bắn thực tế của tên lửa được ghi nhận dao động từ 400 km đến hơn 1.000 km cùng đầu đạn nặng khoảng từ 300 đến 400 kg, đủ để tiêu diệt các tàu chiến lớn hoặc cơ sở hạ tầng quan trọng trên đất liền.
Khả năng bay ở tốc độ siêu thanh của tên lửa Zircon
Động cơ scramjet – công nghệ then chốt giúp tên lửa duy trì quỹ đạo bay thấp và cơ động hiệu quả – là yếu tố làm tăng tính bất khả xâm phạm đối với các hệ thống phòng thủ như Patriot hay Aegis của NATO. Tổng thống Nga Vladimir Putin từng ca ngợi Zircon là ‘vũ khí không có đối thủ trên thế giới’ vào năm 2023, khẳng định vai trò thiết yếu của nó trong việc bảo vệ an ninh quốc gia. Tên lửa này cũng đã chứng minh tính thực chiến khi được triển khai lần đầu tại Ukraine vào tháng Hai năm 2024. Phương pháp phóng dọc từ tàu chiến cho phép tích hợp linh hoạt vào lực lượng hải quân hiện đại.
Tên lửa Zircon phóng dọc từ tàu khu trục Nga
Ngày 14/9, trong khuôn khổ Zapad 2025, tên lửa siêu thanh Zircon đã được phóng thành công từ tàu khu trục Admiral Golovko thuộc Hạm đội Phương Bắc nhằm vào mục tiêu giả định tại Biển Barents. Bộ Quốc phòng Nga xác nhận mục tiêu bị tiêu diệt chính xác nhờ dữ liệu giám sát theo thời gian thực, thể hiện khả năng tấn công hiệu quả của hệ thống vũ khí hiện đại này. Quá trình phóng còn có sự hỗ trợ từ máy bay chống ngầm tầm xa Tu-142 cung cấp dữ liệu chỉ thị mục tiêu, minh họa sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng không quân và hải quân trong hoạt động tác chiến tổng hợp.
Tên lửa Zircon được phóng thử thành công trong tập trận Zapad
Bên cạnh phóng tên lửa Zircon, cuộc tập trận còn bao gồm các hoạt động phối hợp đa dạng như oanh tạc bằng máy bay Su-34, hỗ trợ hỏa lực bằng trực thăng Ka-52M và Mi-28NM cùng các bài tập cứu hộ khẩn cấp trên biển Baltic. Khu vực phóng đã được phong tỏa nghiêm ngặt nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối cho tàu dân sự và máy bay qua lại. Vị trí tại Biển Barents gần bán đảo Kola vốn là nơi đặt căn cứ hải quân chủ lực của Nga với lực lượng tàu ngầm hạt nhân đông đảo càng làm nổi bật vai trò chiến lược quan trọng của tên lửa Zircon trong việc bảo vệ tuyến đường biển Bắc Cực.
Zircon góp phần tăng cường sức mạnh hải quân Nga tại Bắc Cực
Việc thử nghiệm tên lửa Zircon tại Zapad 2025 mang ý nghĩa chiến thuật và chính trị sâu sắc đặc biệt hướng tới NATO – tổ chức đang lo ngại sự gia tăng hiện diện quân sự của Nga gần biên giới Na Uy cũng như kiểm soát khu vực Bắc Cực chiến lược này. Sự nguy hiểm của Zircon nằm ở khả năng đe dọa trực tiếp các tàu sân bay cùng căn cứ quân sự quan trọng của NATO tại châu Âu, làm suy giảm khả năng phản ứng nhanh của liên minh khi xung đột xảy ra.
Zircon gia tăng sức ép lên NATO ở khu vực Bắc Cực
Từ góc nhìn Moscow, cuộc tập trận Zapad cùng với màn trình diễn sức mạnh tên lửa thế hệ mới như Zircon thể hiện rõ quyết tâm bảo vệ lợi ích quốc gia trước những mối đe dọa bên ngoài mà Tổng thống Putin nhấn mạnh trong nhiều phát biểu gần đây. Các nguồn tin Ukraine cũng nhận định rằng vị trí tổ chức tập trận gần biên giới nước này đồng thời gửi đi thông điệp cảnh báo tới Kyiv cũng như NATO về năng lực quân sự ngày càng lớn mạnh của Nga.
Zapad gửi lời cảnh báo khó bỏ qua tới NATO và Ukraine
Trong bối cảnh cuộc xung đột kéo dài giữa Nga và Ukraine cùng với cạnh tranh lợi ích ngày càng gay gắt tại vùng Bắc Cực, công nghệ tên lửa siêu thanh như Zircon sẽ góp phần thay đổi căn bản cách thức đối đầu tương lai giữa các cường quốc quân sự. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc phát triển các hệ thống phòng thủ tiên tiến hơn nhằm đối phó với các nguy cơ mới từ vũ khí hiện đại.
Công nghệ tên lửa Zircon định hình tương lai phòng thủ toàn cầu
