Tam sư: Được và chưa được

Anh đã vào chung kết, và đó sẽ là một trận chung kết nghiệt ngã với kẻ thất bại. Ý hay Anh, nếu không giành chức vô địch EURO 2020, đều là một kết quả mà họ không đáng nhận khi Anh đã chờ đợi, phấn đấu quá lâu để đi tới đích trong khi Ý thì lại đang trình diễn một lối chơi thuyết phục rất nhiều khán giả hâm mộ toàn cầu…

Đan Mạch đúng nghĩa là một đối thủ không dễ chơi khi họ đã có bàn mở tỷ số ngay tại Wembley, một bàn thắng khiến không ít người nghĩ đến một kết cục bi kịch cho Tam sư. Nhưng pha đá phản lưới nhà của Kjaer đã đưa trận đấu về lại thế cân bằng, và Anh đã trình diễn một lối chơi phần nào cho thấy họ xứng đáng là đội vào chung kết EURO 2020 hơn.

Chấm dứt 55 năm sau đau thương, người Anh vỡ òa vì kỳ tích đội nhà 55 năm. Đó là quãng thời gian mà các cổ động viên của Tam Sư đã phải chờ đợi để được chứng kiến đội bóng con cưng của mình lọt vào trận chung kết của 1 giải đấu lớn.

HLV Gareth Southgate nói gì khi cùng tuyển Anh làm nên lịch sử Đánh bại Đan Mạch sau 120 thi đấu nghẹt thở, HLV Gareth Southgate đã chính thức làm lên lịch sử khi đưa tuyển Anh bước vào trận chung kết ở một giải đấu lớn lần đầu tiên sau 55 năm.

Kể từ sau bàn gỡ hoà, Anh đã vô hiệu hoá Đan Mạch rất tốt. Tam giác Kalvin Phillips - Saka - Walker đã khiến Joakim Maehle, ngòi nổ sáng tạo ở biên trái của Đan Mạch, tê liệt hoàn toàn. Trong thế khó như vậy, Đan Mạch phải triển khai tấn công theo hướng khác: dồn bóng nhiều hơn cho Braithwaite. Nhưng trong một thế trận mà hàng phòng ngự Anh chơi cực tốt, Braithwaite trở nên vô dụng khi anh không tìm được một khe hở nào để có một đường chuyền ra hồn cho một Dolberg di chuyển rộng hoặc một Damsgaard cơ động như một con thoi theo trục dọc.

Braithwaite mất kết nối với Dolberg và Damsgaard (hiệp 1)

Anh đã lộ diện gương mặt bề trên đúng nghĩa trong suốt hiệp 2 khi họ đè Đan Mạch ra mà đá. Bóng chủ yếu luân chuyển bên phần sân Đan Mạch với quân số của Anh luôn đông đảo trước một Đan Mạch gần như chơi tử thủ. Phải thừa nhận, Đan Mạch đúng là đội bóng giữ được kỷ luật đội hình rất tốt, giữ được sự ổn định hệ thống rất cao khi họ duy trì hình thái 3-4-2-1 đa phần thời gian trận cầu với cự ly đội hình rất tốt. Đó chính là lý do Anh khó bề khoan phá được các lớp phòng ngự của đối phương để kiếm tìm bàn thắng quyết định.

Nhưng ưu điểm ấy của Đan Mạch cũng chính là nhược điểm của họ. Kỷ luật, máy móc thì thường sẽ thiếu tính linh hoạt. Và trước một đối thủ không linh hoạt cao, đồng nghĩa với không nhiều khả năng tạo ra các đột biến lớn, Anh chơi không mấy khó khăn. Hơn nữa, cái nổi bật của Tam sư chính là tính cơ động trong xoay chuyển đội hình của Southgate. Chính sự cơ động này đã giúp Anh có một thế trận lấn át hơn.

Xuất quân trong sơ đồ 4-2-3-1 nhưng thực chiến, Anh chơi với hàng thủ 3 người nhiều hơn, với vai trò kéo vào như 1 trung vệ của Walker. Saka và Shaw khi ấy trở thành hai biên thủ cơ động, mà vai trò của hậu vệ Man Utd là rất nổi bật và quan trọng. Shaw là một trong số những cầu thủ có những đường chuyền phát động tấn công tốt nhất bên phía Tam sư. Anh giữ mối liên lạc cực tốt với Declan Rice ở trung tâm, với Maguire ở sau lưng và với Kane - Sterling - Mount ở phía trên.

Chính vì sự cơ động này, có lúc Anh chuyển sang sơ đồ thực chiến 3-3-3-1, có lúc lại là 3-4-2-1 với vai trò mũi nhọn được luân chuyển tuỳ tình huống giữa Sterling và Kane. Trong hệ thống ấy, Declan Rice hoạt động khá hiệu quả như một hạt nhân giữa Phillips - Stones - Maguire - Shaw - Mount và mũi nhọn cao nhất của Tam sư. Vai trò của Rice rất quan trọng khi anh là điểm giải toả áp lực để nhận các đường chuyền bảo toàn kiểm soát bóng và tạo thành các tam giác phối hợp ở giữa sân cũng như ở hành lang trái của Anh.

Xuất quân trong sơ đồ 4-2-3-1 nhưng thực chiến, Anh chơi với hàng thủ 3 người nhiều hơn

Chính sự sắp xếp này đã khiến Anh kiểm soát bóng tốt hơn, áp đặt được thế trận trước một Đan Mạch chơi có tổ chức. Nhìn cách Tam sư chơi ở hiệp chính thứ 2, đa số đều tin rằng kiểu gì họ cũng sẽ có bàn thắng quyết định trận cầu.

Tuy nhiên, trong một diện mạo đáng khen ngợi ấy, Tam sư vẫn bộc lộ những điểm chưa được mà với những nhược điểm ấy, họ rất có thể phải trả giá trước một đối thủ trình độ cao hơn như Ý. Thứ nhất là ở vị trí của Rice. Anh hoạt động năng nổ nhưng vẫn cho thấy sự thiếu hiệu quả trong tranh chấp tay đôi. Ngoài ra, khả năng chuyền bóng đột biến của Rice gần như là con số 0. Rice cho thấy, anh đúng nghĩa là một tiền vệ “xách nước” kiểu cổ điển và ở thời hiện đại này, mẫu tiền vệ ấy không còn hữu dụng nữa khi mà khả năng chuyền bóng của các tiền vệ phòng ngự đã được cải thiện rất nhiều.

Điểm thứ hai, cũng là điểm rất đáng ngại, chính là phản ứng của các tuyển thủ Anh trước sự thay đổi diễn biến. Khi Anh có bàn nâng tỷ số lên 2-1, nhiều người sẽ đoán ra một kịch bản là Đan Mạch buộc phải vùng lên và Anh sẽ có cơ hội để phản công. Nhưng Anh đã thực hiện ý đồ đó quá chậm. Sau bàn của Kane, Anh có khoảng 10 phút chùng lại một cách khó hiểu, đúng theo tinh thần lùi lại để bảo toàn tỷ số. Và chỉ khi Southgate có những nhắc nhở, điều chỉnh kịp thời, Anh mới bắt đầu trở lại cầm bóng tốt hơn, tổ chức phản công nhanh hơn, với quân số đông đảo hơn.

Thực chất, 10 phút đó là 10 phút đáng chê nhất trong tổng thể một trận cầu mà Anh đã chơi rất tốt. Tại sao một tập thể có thể đè đối thủ ra mà uy hiếp suốt 45 phút hiệp 2 và 15 phút của hiệp phụ thứ nhất lại có thể đánh mất uy thế trước đối thủ trong 10 phút của hiệp phụ thứ 2 như thế?

Anh đã chơi không đủ nhiệt sau khi họ vùng lên dẫn trước

Không phải do Đan Mạch dồn lên tạo áp lực mà Anh mất thế. Nó là sự chủ động của các cầu thủ Anh, những người chắc vẫn còn mang một tâm lý sợ rủi ro. Lẽ ra, họ nên tận dụng tâm lý hưng phấn sau bàn thắng, tận dụng việc Đan Mạch mạo hiểm dâng cao để biến 10 phút ấy trở thành cơ hội đóng cây đinh chốt sớm số phận trận cầu.

Rất may cho Anh là 10 phút đó Đan Mạch không thể làm gì nổi hàng thủ được tổ chức tốt của Tam sư. Và may hơn nữa, Anh đã phản ứng, dù chậm, bằng 5 phút cuối hiệp phụ thứ hai với những pha phản công sắc bén thực sự, đủ khiến Đan Mạch không còn giữ được sự bình tĩnh.

Ở chung kết, Ý sẽ là một đối thủ khác hẳn và nếu dẫn bàn mà lùi lại chờ đợi sự an toàn sẽ không khác gì tự sát bởi như chúng ta đều biết, 2/3 sân đối thủ là vùng ưa thích của người Ý. Cúp đang ở Wembley rồi, nhưng vào tay người Anh thì chưa đâu. Và nói thẳng, trước một đối thủ quái như Ý, nếu Anh không rút kinh nghiệm từ những nhược điểm (dù nhỏ) mà họ thể hiện trước Đan Mạch, bi kịch có thể tiếp tục chờ họ tại ngay “quê nhà”.

Hà Quang Minh

Thể thao 247 & BLV Anh Quân cùng hợp tác để mang đến mùa hè Euro sôi động cho khán giả.