Thất bại trước Thuỵ Sỹ đã để lại rất nhiều tranh cãi về Les Bleus. EURO 2020 vẫn tiếp tục mà không có họ nhưng đời sống bóng đá không chỉ có một giải đấu. Họ sẽ thức dậy cách nào, vào tháng 9?
Cho đến bây giờ, những tranh cãi về Les Bleus sau thất bại vẫn còn. Do pha để mất bóng ở phút cuối của Pogba? Do sự chủ quan khinh địch? Do mâu thuẫn nội bộ? Mỗi người sẽ tin vào một lý do theo cách tiếp cận riêng của mình. Và chúng ta cần nhìn vào một lý do tổng thể thực sự.
Cách mà Deschamps gào lên “Thận trọng, thận trọng” và việc các tuyển thủ Pháp thì lại cuốn vào việc tấn công trong khi cần phòng ngự, tạo khối ở trung tuyến đã khiến nhiều người nghĩ rằng có một thái độ bất tuân. Và với những thông tin được đưa ra bởi báo chí Pháp lại càng khiến người hâm mộ nghĩ đến những tranh cãi giữa Pogba với Deschamps về cách tiếp cận ở những phút cuối. Thực tế, tranh luận khác với tranh cãi và qua sự phóng đại của dư luận, tranh luận có thể trở thành tranh cãi một cách dễ dàng.
Những tranh luận luôn có thể trở thành tranh cãi qua ngòi bút dư luận
Thực chất, truyền thông Pháp chưa bao giờ toàn tâm đứng về phía Les Bleus. Ở một đất nước luôn được phóng chiếu bằng tinh thần cách mạng và thói quen ưa chỉ trích, tất cả đều có thể trở thành tâm điểm để phê phán chứ không riêng gì bóng đá. Kể từ rất lâu rồi, Les Bleus ít khi được khen ngợi và chỉ được ca tụng khi họ mang lại chức vô địch ở một giải đấu. Còn lại, luôn là những chỉ trích hướng về phía các cầu thủ, về HLV một cách vô cùng khắc nghiệt. Nhờ họ, sự thổi phồng của dư luận càng có điểm tựa hơn.
Pháp đến EURO 2020 ở tư cách ứng cử viên số 1. Nhưng mọi đánh giá đều chỉ nhìn vào tuyến tấn công của họ mà quên đi mất rằng, họ có những khiếm khuyết khá lớn ở hàng thủ. Và lịch sử chưa từng chứng kiến một đội bóng nào lên ngôi vô địch với một hàng thủ lởm khởm cả.
Phải thừa nhận, Deschamps không may mắn ở giải đấu này khi chấn thương là nỗi ám ảnh với hàng thủ của ông. Ferland Mendy, hậu vệ có thể chơi tốt cả ở hai biên đã không thể góp mặt vì chấn thương hồi đầu tháng 5 là một đòn nặng nề với ông. Nhưng ngoài sự thiếu may mắn, việc triệu tập hậu vệ của ông cũng có sai lầm. Không sử dụng Laporte có thể có lý do nào đó nhưng không gọi Upamecano thì khó có thể biện minh.
Trong khi đó, ở tuyến trên, nỗi ám ảnh tịt ngòi kéo dài từng trận đã khiến Mbappe mất đi sự chính xác của mình. Cộng với việc anh luôn là tâm điểm của 2-3 đối thủ trở lên càng khiến Mbappe mất đi uy lực. Nhưng đó chỉ là vấn đề cá nhân đơn thuần. Vấn đề tập thể mới là thứ giết chết sức mạnh thực của Les Bleus.
Mbappe mất đi sự chính xác của mình
Khi Dembele rời EURO vì chấn thương, ít ai nghĩ rằng đó là mất mát lớn. Dembele không phải cầu thủ đá chính thức trên hàng công của Les Bleus nhưng lại có giá trị lớn trong việc tạo dựng tinh thần tập thể. Nội bộ Pháp luôn có 2 cá nhân có sức động viên đồng đội rất tốt là Pogba và Dembele. Mất đi một người có thể mang lại không khí vui tươi, và nhất là ở kỳ EURO này việc đặt phòng khách sạn cho cầu thủ ở riêng biệt mỗi người một phòng đã làm cái tinh thần chung bị ảnh hưởng rất nhiều.
Song, cơ bản hơn là tính chuyển đổi của Pháp không cơ động. Họ chuyển trạng thái chậm hơn các đối thủ khác. Đây là hệ quả của một thói quen xấu khi hàng công Pháp luôn hoạt động rất tốt những năm qua, dẫn tới việc mất bóng ở mỗi trận không quá nhiều. Không mất bóng nhiều nhưng lại luôn có một Kante bọc lót rất tốt phía sau, sự ỉ i, chủ quan đã nảy sinh.
Pogba đã rất sai khi không nghe theo nhắc nhở “cẩn trọng” của Deschamps nhưng cái sai này không đến từ tâm thức chống lệnh. Nó chỉ là cái khác biệt về cách nhìn thực chiến. Ở cương vị một HLV, Deschamps cảm thấy cần giữ sự chắc chắn. Ở cương vị một cầu thủ sáng tạo luôn có máu hiếu thắng, Pogba tiếp cận vấn đề khác hơn: phải ghi thêm bàn thì mới củng cố thế thắng. Thất bại đến từ sự tiếp nhận khác biệt này, Pogba phải chịu trách nhiệm và cần thay đổi để trưởng thành.
Mẹ của Rabiot nổi tiếng với sự quá khích mỗi khi xem con mình thi đấu
Còn chuyện mẹ của Rabiot tranh cãi với gia đình Pogba hay Mbappe trên khán đài chỉ là chuyện tầm phào. Bà mẹ của Rabiot nổi tiếng với sự quá khích mỗi khi xem con mình thi đấu. Là những người đàn ông, tuyển thủ Pháp không mang lối nghĩ mà chúng ta tưởng tượng về họ rời khỏi sân để nuôi dưỡng giận hờn.
Rất nhiều người đặt ra câu hỏi “Sau thất bại này, Deschamps có từ chức hay bị sa thải?”. Thực tế, nếu chính chúng ta ở cương vị Deschamps, chúng ta cũng khó trả lời. Nhìn từ bên ngoài, có vẻ như từ chức là quyết định nên làm, nhất là khi Zidane đang rảnh việc. Còn sa thải, FFF sắp bầu cử chủ tịch mới và việc thay một HLV mang lại chức VĐTG không phải là một quyết định sáng suốt lúc này.
Deschamps cũng nói rằng, việc đi hay ở của ông còn phải phụ thuộc vào loạt trận vòng loại World Cup vào tháng 9 tới, với 3 trận gặp Bosnia-Herzegovina, Ukraine và Phần Lan ở tuần đầu tiên của tháng. Có thể hiểu, ông sẽ lấy 3 trận cầu ấy làm thước đo xem liệu việc mình ở lại có còn có ích cho Les Bleus hay không? Nếu khi ấy, tinh thần các cầu thủ đã trở lại, gắn kết, và biết học được từ sai lầm, Deschamps sẽ tiếp tục hợp đồng cho tới hết Qatar 2022. Ngược lại, ông sẽ rời đi vì ông hiểu mình đã không còn “thiêng” với đám học trò nữa.
Deschamps sẽ sớm quyết định tương lai của ông vào tháng 9
Nếu việc ở lại là thuận lợi, bản thân Deschamps cũng sẽ phải thay đổi. Có một thực tế mà ông nên nhìn thấy rõ là kể từ khi ông nhậm chức (2012) tới nay, Pháp rất ổn định về hệ thống. Nhưng cái gì ổn định lâu quá sẽ rất dễ dẫn tới nhàm chán và bị bắt bài. Sự thiếu đa dạng là một trong những nguyên nhân khiến Pháp vất vả trước Hungaria, BĐN và Thuỵ Sỹ. Suốt ngần ấy năm cầm Les Bleus, Deschamps mới chỉ 3 lần dùng hệ thống 3 trung vệ. Nếu ông tập cho Les Bleus thói quen thay đổi hệ thống linh hoạt hơn, chưa chắc trận Thuỵ Sỹ đã diễn ra theo kịch bản như vậy.
Một vấn đề khác mà Deschamps cũng sẽ phải quan tâm là kiếm tìm và bồi dưỡng các cầu thủ ở những vị trí trọng yếu. Cụ thể là ở vị trí hậu vệ phải của Pavard. Pháp có nhiều hậu vệ trái tốt nhưng hậu vệ phải giỏi thì lại đang khan hiếm, hoặc chưa được tạo cơ hội.
Các tuyển thủ Pháp hiện nay tuổi còn rất trẻ, ngoại trừ Lloris, Giroud, Benzema, Kante, Griezmann là đã vào tuổi 30 trở lên. Lloris, Benzema, Giroud có thể được thay thế không quá khó khăn nhưng phần còn lại thì lại rất đáng nghĩ. Lứa tuổi của họ là một cái “bẫy an toàn” thực sự. Họ còn chơi được khoảng 5-6 năm nữa ở đỉnh cao và điều đó có thể là một rào chắn đối với lứa cận kề với năng lực có thể nói không thua kém như Camavinga, Aouar, Ndombele. Sử dụng hài hoà để giữ được ổn định thành tích mà vẫn phát triển được lứa kế cận là bài toán lớn của Deschamps và chính ông cần thuộc lòng bài học từ cuộc khủng hoảng chấn thương ở EURO kỳ này.
Pháp vô địch World Cup 2018
Tổ chức lại tinh thần tập thể cũng là nhiệm vụ mà Deschamps cần thực hiện rốt ráo khi Pháp tập trung trở lại. Thất bại sau World Cup 2014, sau EURO 2016 giúp các cầu thủ Pháp ý thức rất rõ tính tập thể là quan trọng thế nào, sự biết mình biết người mang lại cho họ lợi ích gì. Và trong quá trình tạo dựng tinh thần tập thể sau thất bại lần này, kể cả việc thẳng tay loại một ai đó ngôi sao cũng là cần thiết nếu buộc phải làm bởi sự thương cảm nhiều khi sẽ dẫn đến cả nể và kiêng dè.
Sau 3 trận vòng loại World Cup, Pháp sẽ đá bán kết UEFA Nations League với Bỉ. Họ cần chiến thắng ở giải đấu ấy để xốc lại danh dự và tinh thần. Qatar không còn xa, chỉ hơn một năm nữa là bóng sẽ lăn và nếu không có sự cải thiện mình rốt ráo, đó sẽ là một lần lỡ cơ hội cực đáng tiếc cho lứa cầu thủ vàng này.
Còn với riêng Deschamps, nếu tháng 9 Les Bleus không tỉnh giấc, ông chắc chắn sẽ phải ra đi. Đơn giản, lúc đó hệ quả của thất bại hôm qua sẽ là sự bất tuân của đám ngôi sao đẳng cấp thế giới. Lúc ấy, người duy nhất còn có thể tạo uy quyền lên họ là Zinedine Zidane mà thôi. FFF cũng coi như đã hết vốn rồi. Cầu thủ ngôi sao chỉ lắng nghe một trong hai kiểu HLV: đã từng ở đẳng cấp cầu thủ giỏi hơn họ hoặc có trình độ, kiến thức huấn luyện uyên bác bậc thầy. Mà ở Pháp, HLV uyên bác bậc thầy chưa thấy đâu. Thay Deschamps, dùng Zidane, điều đó chẳng khác một canh bạc cuối.
Hà Quang Minh
Thethaoso247 & BLV Anh Quân cùng hợp tác để mang đến mùa hè Euro sôi động cho khán giả.