Crystal Palace
Ngày 3/9, trong cuộc duyệt binh quân sự tại Bắc Kinh, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã lần đầu giới thiệu máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ năm J-35 trước công chúng. Đây là bước ngoặt quan trọng khi J-35 được thiết kế dành riêng cho tàu sân bay, đánh dấu kỷ nguyên mới cho lực lượng hàng không hải quân Trung Quốc với khả năng tàng hình hiện đại. Máy bay này có thể mang tới 6 tên lửa không đối không trong khoang vũ khí bên trong, tương đương với tiêm kích F-22 Raptor của Mỹ, làm dấy lên nhiều sự chú ý trên trường quốc tế.
Tiêm kích J-35 có nguồn gốc từ dự án FC-31 do Tập đoàn Máy bay Thẩm Dương (SAC) phát triển độc lập từ năm 2012. Ban đầu, FC-31 hướng đến thị trường xuất khẩu để cạnh tranh với F-35 của Mỹ, đặc biệt với các quốc gia gặp hạn chế về chính trị hoặc tài chính tiếp cận chương trình F-35. Tuy nhiên, sau thất bại trong cuộc đấu thầu nội địa trước Chengdu J-20, dự án chuyển hướng tập trung vào nhu cầu hải quân. Năm 2016, nguyên mẫu thứ hai đã bay thử nghiệm với nhiều cải tiến về tàng hình và cấu hình cánh. Đến năm 2020, phiên bản hải quân chính thức được xác nhận sẽ bay thử vào năm 2021, và từ đó đã nhanh chóng tiến tới sản xuất hàng loạt để phục vụ hạm đội tàu sân bay Trung Quốc.
J-35A biến thể hải quân Trung Quốc
J-35 sở hữu thiết kế hiện đại với cấu hình cánh đuôi truyền thống khác biệt so với J-20 vốn tập trung vào không chiến bằng cánh canard. Cánh gập giúp máy bay dễ dàng lưu trữ trên tàu sân bay. Máy bay trang bị khoang chứa vũ khí nội bộ cùng móc hãm đà phía đuôi phục vụ cho việc hạ cánh trên sàn tàu. Vật liệu hấp thụ radar và thiết kế thân mượt mà giúp giảm thiểu tín hiệu radar từ mọi góc độ, khiến khả năng tàng hình của J-35 ngang ngửa F-35 và vượt trội hơn Su-57 của Nga ở mặt trước. Phiên bản trình diễn tại Triển lãm Không quân Zhuhai 2024 còn chứng minh sự tinh xảo trong sản xuất nhằm tối ưu tính năng tàng hình.
Máy bay J-35 đối thủ của F-35
Trang bị hai động cơ WS-13E hoặc WS-21 dựa trên công nghệ RD-93 của Nga ở giai đoạn đầu, J-35 hướng tới nâng cấp động cơ WS-19 nhằm đạt khả năng siêu hành trình và tăng lực đẩy. Với tốc độ tối đa khoảng Mach 1.8 và bán kính chiến đấu gần 1.200 km, máy bay có thể mang tải trọng vũ khí lên đến 8 tấn bao gồm cả vũ khí treo ngoài thân. Hệ thống radar mảng pha quét điện tử chủ động AESA cùng cảm biến điện quang tiên tiến hỗ trợ phát hiện mục tiêu xa tương tự như hệ thống DAS/EOTS trên F-35.
Điểm nổi bật nhất của J-35 là khoang chứa vũ khí bên trong có thể mang đến 6 tên lửa không đối không sử dụng bệ phóng nén cùng vây gập giúp tiết kiệm không gian – một đặc điểm hiếm thấy trên các tiêm kích hiện đại, ngang bằng với F-22 của Mỹ. Các loại tên lửa có thể trang bị bao gồm PL-15 hoặc PL-17 với tầm bắn trên 200km kết hợp cùng tên lửa PL-10 cho cận chiến. Ngoài ra, máy bay cũng có khả năng mang bom dẫn đường chính xác, tên lửa chống hạm và có thể trang bị súng nội bộ dù chưa được xác nhận chính thức.
Hình ảnh gần đây trên mạng xã hội Trung Quốc cho thấy các chiếc J-35 đang hoạt động dưới số hiệu 0011 và 0012 cùng biểu tượng “Flying Shark” của Hải quân PLA, khẳng định quá trình sản xuất ban đầu đang diễn ra và chuẩn bị triển khai trên tàu sân bay lớp Type 003 Fujian với hệ thống phóng điện từ hiện đại.
Máy bay tiêm kích đa năng F-35
So với các mẫu máy bay khác, J-35 được xem là đối thủ trực tiếp với F-35C – phiên bản tác chiến trên tàu sân bay của Mỹ. Với cấu hình hai động cơ mạnh mẽ hơn so với động cơ đơn của F-35 nhưng có lợi thế tốc độ tối đa cao hơn đạt Mach 1.8 so với Mach 1.6 của F-35, J-35 cũng được đánh giá tốt về độ tin cậy vận hành. Tuy nhiên, điểm hạn chế là kinh nghiệm thực chiến và tích hợp mạng dữ liệu chưa thể so sánh với tiêm kích Mỹ đã qua nhiều năm phát triển và thử nghiệm thực tế.
Trong khi đó, so với mẫu tiêm kích nặng J-20 chuyên về không chiến tầm xa, J-35 bổ sung thêm vai trò tấn công đa nhiệm tạo nên một bộ đôi máy bay tàng hình thế hệ mới tương tự nhóm F-22/F-35 ở Mỹ – đây là lần đầu tiên một quốc gia ngoài Mỹ sở hữu đồng thời hai dòng tiêm kích tàng hình thế hệ thứ năm riêng biệt về nhiệm vụ.
Chuyên gia Wang Yufei nhận định rằng J-35 vượt trội về mặt tàng hình cũng như bán kính chiến đấu và tầm bắn tên lửa cho phép Trung Quốc cạnh tranh quyết liệt hơn với lực lượng tác chiến tàu sân bay Mỹ tại khu vực Thái Bình Dương rộng lớn. Dù vậy, động cơ WS-19 chưa hoàn thiện vẫn là thách thức lớn nếu muốn sánh ngang F135 trên F-35.
Việc đưa J-35 vào biên chế đánh dấu bước tiến chiến lược quan trọng cho Hạm đội Hải quân PLA khi chiếc tàu sân bay Type 003 Fujian cũng sở hữu hệ thống phóng điện từ tiên tiến nhất Trung Quốc hiện nay. Kết hợp cùng máy bay cảnh báo sớm KJ-600 và các loại drone tàng hình hỗ trợ trinh sát uy lực, J-35 sẽ nâng cao đáng kể khả năng kiểm soát vùng trời biển rộng lớn cũng như tạo áp lực lớn lên ưu thế không quân Mỹ tại Biển Đông và Eo biển Đài Loan.
CCTV mô tả J-35 là nền tảng quan trọng nhất trong hoạt động tàu sân bay hiện đại của Trung Quốc và nhắm tới sản xuất hàng loạt để đáp ứng nhu cầu mở rộng sức mạnh hải quân nhanh chóng. Ngoài ra còn có những tin đồn về việc Pakistan dự kiến mua khoảng 30–40 chiếc dù Bộ trưởng Quốc phòng Pakistan đã phủ nhận thông tin này gần đây; đồng thời Ai Cập cũng đang trong quá trình đàm phán nhập khẩu dòng máy bay này nhằm tăng cường lực lượng không quân.
