Đội tuyển Việt Nam đang trải qua giai đoạn chuyển giao quan trọng dưới sự dẫn dắt của HLV Kim Sang-sik, khi áp lực từ việc giành chiến thắng thuyết phục trước Lào tại vòng loại Asian Cup 2027 đang đặt ra nhiều kỳ vọng lớn. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích được mong đợi, vị thuyền trưởng mới của đội bóng phải giải quyết bài toán cân bằng giữa duy trì phong độ các trụ cột và tạo điều kiện phát triển cho lớp cầu thủ trẻ nhằm khẳng định tương lai bền vững cho bóng đá quốc gia.

Xuân Son tập luyện cùng đội tuyển quốc gia.
Đội tuyển Việt Nam đang đặt mục tiêu chiến thắng đậm trước Lào trong vòng loại Asian Cup như một bước khởi đầu quan trọng cho hành trình tìm lại ánh hào quang đã từng có. Giai đoạn dưới thời HLV Park Hang-seo từ 2018 đến 2022 chứng kiến nhiều thành công vang dội với những cột mốc như vô địch AFF Cup 2018, lọt vào tứ kết Asian Cup 2019 và tham dự vòng loại cuối World Cup 2022. Tuy vậy, cuối nhiệm kỳ của ông Park đánh dấu sự thiếu đột phá, đặc biệt trên hàng công khi ý tưởng lối chơi trở nên cạn kiệt. Trong khi đó, hàng thủ vẫn giữ được sự chắc chắn thì khả năng kiểm soát bóng và áp đặt thế trận trước các đối thủ ngang tầm ngày càng giảm sút.
Hiện tại, HLV Kim Sang-sik đứng trước kịch bản không khác nhiều khi đội hình chủ lực gồm những cái tên quen thuộc như Duy Mạnh, Xuân Mạnh, Tiến Dũng, Hoàng Đức, Tiến Linh, Quang Hải vẫn là trụ cột nhưng phong độ bắt đầu suy giảm. Sự lệ thuộc quá mức vào ngôi sao như Xuân Son – cầu thủ ghi đến 7 bàn chiếm một phần ba tổng số bàn thắng của toàn đội tại AFF Cup 2024 dù chỉ thi đấu năm trận – đã lộ rõ khi cầu thủ này nghỉ thi đấu vì chấn thương. Điều này khiến sức mạnh tấn công của tuyển Việt Nam bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Hai trận đấu gần đây gặp Nepal đã phản ánh phần nào thực trạng này với chiến thắng nhọc nhằn 3-1 ở lượt đi nhờ những sai lầm của đối phương và màn trình diễn kém sắc nét trong chiến thắng tối thiểu lượt về nhờ bàn phản lưới nhà của đối thủ.
Đội tuyển Việt Nam đang nằm ở điểm thấp trong chu kỳ chuyển giao thế hệ khi lớp cầu thủ từng làm nên tên tuổi đang dần tiến gần đến cuối sự nghiệp thi đấu đỉnh cao. Lứa U23 và các nhân tố mới vẫn còn non kinh nghiệm và đang chập chững những bước đầu tiên trong môi trường đội tuyển quốc gia. HLV Kim Sang-sik đã thể hiện sự mở lòng khi thường xuyên gọi khoảng 15-20% cầu thủ mới mỗi lần tập trung nhằm tìm kiếm luồng sinh khí tươi mới cho đội bóng.
Tuy nhiên, không phải tất cả tân binh đều có thể nhanh chóng thích nghi và trở thành trụ cột ngay như những trường hợp của Đình Triệu hay Ngọc Tân. Nhiều cầu thủ trẻ cần thời gian để hòa nhập và phát triển kỹ năng chuyên môn nhưng áp lực buộc phải giành chiến thắng nhất là trước Lào lại khiến việc thử nghiệm nhân sự trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Hoàng Đức là hạt nhân trong lối chơi của tuyển Việt Nam.
Với diễn biến thuận lợi tại vòng loại Asian Cup 2027 sau khi Liên đoàn Bóng đá Malaysia kháng cáo thất bại và mở đường cho Việt Nam cùng Nepal đi tiếp, HLV Kim Sang-sik có thể dùng trận gặp Lào vào tháng 11 tới như cơ hội thử nghiệm nhân tố mới. Những cái tên như Việt Cường, Gia Bảo, Gia Hưng hay Văn Việt được kỳ vọng sẽ góp phần làm mới bộ khung đội tuyển.
Điểm còn thiếu của HLV Kim chính là sự đổi mới sáng tạo để khai phá những viên ngọc chưa được mài giũa nhằm xây dựng lối chơi đa dạng hơn. Theo thống kê, đội tuyển Việt Nam đã ghi tới 31 bàn vào lưới Lào trong tám lần đối đầu gần nhất nên một chiến thắng cách biệt được dự đoán xảy ra. Song thách thức nằm ở việc vừa phải đảm bảo tỷ số vừa phải nâng cấp chiến thuật tránh những tình huống tạt bóng thiếu hiệu quả và tăng cường khả năng kiểm soát bóng hoàn thiện.
Hàng tiền vệ do Hoàng Đức và Thành Long dẫn dắt cần phát huy tính cơ động và sáng tạo hơn nữa, đồng thời hàng công với Tiến Linh hay Hai Long cũng cần thêm phương án phối hợp đa dạng để tạo đột biến. Sự trở lại của Xuân Son dù chỉ thi đấu hạn chế cũng mang lại nguồn năng lượng tích cực cho mặt trận tấn công.
Ở chiều sâu hàng phòng ngự, Văn Việt được xem là ứng viên tiềm năng cho vị trí chính thức, cùng với Gia Bảo tạo ra sự cạnh tranh trong sơ đồ ba hậu vệ giúp tăng tính linh hoạt. Dù thiếu hụt lực lượng trẻ thuộc lứa U23 nhưng áp lực từ các tân binh hứa hẹn sẽ thúc đẩy đội tuyển nâng cấp nội lực toàn diện.
HLV Kim Sang-sik đã mở rộng cửa cho quá trình thay đổi để chuẩn bị cho tương lai. Sự thành công hay thất bại phụ thuộc nhiều vào nỗ lực và khả năng thích nghi của các cầu thủ đặc biệt là nhóm tài năng trẻ – những người sẽ gánh vác trọng trách lớn tại các giải đấu quan trọng sắp tới như AFF Cup 2026, Asian Cup 2027 và vòng loại World Cup 2030. Việc giải quyết bài toán chuyển giao này sẽ quyết định hướng đi mới của bóng đá Việt Nam trong những năm tới.