Crystal Palace
Ba năm rưỡi kể từ khi Roman Abramovich buộc phải chuyển nhượng câu lạc bộ bóng đá Chelsea trong một thương vụ đình đám, khoản tiền khổng lồ trị giá 2,5 tỷ bảng vẫn đang bị đóng băng tại một tài khoản ngân hàng ở Anh. Cuộc xung đột âm thầm giữa ông trùm người Nga và Chính phủ Anh không chỉ dừng lại ở việc kiểm soát số tiền này mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến khoản hỗ trợ nhân đạo cho những người chịu tác động của cuộc chiến tranh tại Ukraine. Mâu thuẫn kéo dài khiến một trong những quỹ từ thiện lớn nhất lịch sử rơi vào bế tắc hoàn toàn.
Fordstam Limited – công ty mẹ đăng ký tại Anh được Abramovich sử dụng sở hữu Chelsea suốt gần hai thập kỷ – mới đây đã nộp báo cáo tài chính cho năm kết thúc vào tháng 6 năm 2022. Tuy nhiên, bản báo cáo này đã trễ hạn lên đến gần ba năm, phản ánh sự rối loạn nghiêm trọng về mặt pháp lý liên quan tới các tài sản của nhà tài phiệt Nga. Đây là lần đầu tiên công chúng có cái nhìn sâu sắc hơn về nguyên nhân khiến số tiền bán CLB vẫn chưa được giải ngân.
Các kiểm toán viên của công ty KPMG đã đưa ra ý kiến kiểm toán ngoại trừ với báo cáo tài chính của Fordstam. Điều này đồng nghĩa họ không thể xác nhận tính trung thực hoàn toàn của các con số được trình bày do công ty không cung cấp đầy đủ báo cáo hợp nhất bao gồm cả Chelsea và các đơn vị liên quan. Mặc dù Fordstam giải thích rằng các lệnh trừng phạt làm gián đoạn quá trình lập báo cáo, KPMG bác bỏ điều này, khẳng định bản hợp nhất là điều cần thiết và phải được thực hiện. Sự bất đồng này làm nổi bật trạng thái mơ hồ và hỗn loạn trong sổ sách kế toán, tạo đà cho những cuộc tranh cãi xoay quanh khoản tiền khổng lồ.
Roman Abramovich và cuộc chiến pháp lý
Điểm mấu chốt của sự bế tắc là khoản nợ khổng lồ mà Fordstam đang ghi nhận trên sổ sách: hơn 1,5 tỷ bảng mà họ nợ Camberley International Investments Limited – một công ty tại Jersey cũng do Abramovich kiểm soát. Đây là đơn vị từng đầu tư hàng tỷ bảng vào Chelsea suốt nhiều năm qua. Điều gây tranh cãi là dù trước đó Abramovich tuyên bố sẽ không đòi lại bất kỳ khoản vay nào và cam kết quyên góp toàn bộ lợi nhuận ròng từ việc bán CLB cho quỹ hỗ trợ nhân đạo, số nợ này vẫn chưa được xóa bỏ trên báo cáo mới nhất.
Kiểm toán viên KPMG đánh dấu cảnh báo trên báo cáo tài chính Fordstam
Theo báo cáo định ký vào tháng 10 năm 2025, khoản nợ trị giá 1,548 tỷ bảng vẫn tồn tại trên bảng cân đối kế toán của Fordstam. Điều này tạo nên một nghịch lý pháp lý, bởi nếu Abramovich hoặc công ty Camberley đòi thanh toán khoản nợ trước thì lợi nhuận ròng để quyên góp sẽ giảm mạnh từ mức 2,35 tỷ bảng xuống còn khoảng 802 triệu bảng – chưa bằng một phần ba tổng số tiền thu được. Chính phủ Anh không chấp nhận việc chuyển giao số tiền hơn 1,5 tỷ bảng đó cho một doanh nghiệp liên quan trực tiếp đến phía Abramovich dù đây có thể là khoản trả nợ hợp lệ. Từ đây phát sinh nút thắt tài chính khó tháo gỡ.
Không chỉ dừng lại ở vấn đề tài chính, cuộc đối đầu còn mở rộng sang lĩnh vực chính trị khi xuất hiện tranh luận gay gắt về danh tính thực sự của “những người bị ảnh hưởng” bởi chiến tranh tại Ukraine – nhóm đối tượng mà quỹ từ thiện được thành lập nhằm hỗ trợ. Chính phủ Anh yêu cầu toàn bộ số tiền phải dành cho mục đích nhân đạo trực tiếp giúp đỡ những nạn nhân vùng xung đột tại Ukraine. Trong khi đó, phía Abramovich muốn mở rộng phạm vi nhận hỗ trợ thêm cả binh lính Nga và cư dân tại khu vực khác bị tác động bởi chiến tranh.
Tranh cãi giữa hai bên về phạm vi người nhận hỗ trợ
Sự khác biệt trong cách hiểu này trở thành “lằn ranh đỏ” khiến mọi cuộc đàm phán ngưng trệ hoàn toàn. Trên nền tảng căng thẳng đó, báo cáo tài chính còn tiết lộ thêm hai vấn đề đáng lưu ý khác. Thứ nhất là khoản giữ lại 150 triệu bảng mà chủ sở hữu mới Blueco 22 Limited đang duy trì cho đến năm 2027 nhằm dự phòng các nghĩa vụ pháp lý chưa rõ ràng thời kỳ Abramovich điều hành Chelsea – ví dụ như các cáo buộc vi phạm quy định của Liên đoàn Bóng đá Anh liên quan đến chi trả hoa hồng cho người đại diện cầu thủ. Đáng chú ý Fordstam ghi nhận số tiền này bằng không vì họ không kỳ vọng thu hồi được.
Khó khăn trong khoản vay giữa Chelsea và công ty liên quan Abramovich
Thứ hai là khoản thưởng gần 4,8 triệu bảng dành cho Eugene Tenenbaum – giám đốc và cộng sự thân cận nhất với Abramovich trong thương vụ chuyển nhượng CLB. Mặc dù ông Tenenbaum bị áp đặt trừng phạt bởi Chính phủ Anh trước khi thương vụ hoàn tất dẫn đến đóng băng tài sản cá nhân, nhưng nguồn tin tiết lộ rằng số tiền này không được trao trực tiếp mà đã được Cơ quan quản lý trừng phạt ở Anh đồng ý chuyển thẳng tới Kho bạc để thanh toán thuế cho ông ta. Phương thức xử lý này nhằm tuân thủ luật pháp đồng thời tránh gây hiểu nhầm về việc gian lận hay bỏ lọt các biện pháp trừng phạt.
Abramovich và Eugene Tenenbaum trong mối quan hệ hợp tác lâu dài
Sau hơn ba năm rưỡi bất đồng căng thẳng với những điểm nghẽn về mặt pháp lý lẫn quan điểm chính trị ngày càng gia tăng, số tiền bán Chelsea trị giá 2,5 tỷ bảng vẫn chưa thể giải ngân phục vụ mục tiêu nhân đạo như ban đầu cam kết. Phía Abramovich tố cáo các biện pháp trừng phạt cùng thiếu đề xuất giải pháp từ Chính phủ Anh làm tê liệt hoạt động doanh nghiệp của ông tại Anh. Ngược lại, Chính phủ nước này thể hiện rõ thái độ thất vọng sâu sắc và tuyên bố sẵn sàng đưa vụ việc ra tòa nhằm bảo đảm rằng nguồn tiền sẽ nhanh chóng đến tay những người chịu tổn thương do cuộc xung đột ở Ukraine.
Số tiền từ thương vụ Chelsea đang gặp bế tắc giải ngân
Cuộc đối đầu xoay quanh khoản nợ khổng lồ hơn 1,5 tỷ bảng cùng với bất đồng về cách xác định “những người bị ảnh hưởng bởi chiến tranh” khiến quỹ cứu trợ khổng lồ chưa thể triển khai đúng mục tiêu. Trong bối cảnh cuộc xung đột tại Ukraine vẫn kéo dài dai dẳng, số tiền vốn dự kiến giúp đỡ hàng triệu người bị ảnh hưởng hiện trở thành trung tâm của một ván bài pháp lý – tài chính đầy toan tính căng thẳng giữa nhà tài phiệt Nga và Chính phủ Anh.
