Crystal Palace
Ném biên dài đang trở thành một xu hướng nổi bật trong các trận đấu bóng đá mùa giải năm nay, thu hút sự quan tâm từ các huấn luyện viên và chuyên gia. Các pha ném biên vượt quá 20 mét không chỉ tăng về số lượng mà còn mang lại hiệu quả rõ rệt trên bảng tỷ số. Điều này khiến nhiều đội bóng mạnh và cả những câu lạc bộ tầm trung tận dụng triệt để phương pháp này nhằm tạo lợi thế trong các tình huống tấn công. Thống kê cho thấy, số lần thực hiện ném biên dài mỗi trận đã tăng gấp đôi so với trước đây, minh chứng cho sự hồi sinh đầy sức hấp dẫn của chiến thuật tưởng chừng đơn giản nhưng đầy tiềm năng này.
Định nghĩa ném biên dài được xác định khi bóng được tung vào vòng cấm địa với quãng đường ít nhất 20 mét. Một ví dụ điển hình cho sự thành công của xu hướng này là bàn thắng đánh đầu muộn của Ismaila Sarr giúp Crystal Palace vượt qua Aston Villa, xuất phát từ một quả ném biên dài chính xác của Jefferson Lerma. Brentford được xem là đội bóng tiên phong trong việc khai thác và phát triển kỹ thuật ném biên dài, với những chiến lược bài bản và huấn luyện chuyên sâu. Việc chuyển giao kinh nghiệm sang Tottenham dưới thời Thomas Frank càng làm nổi bật sự lan rộng của xu hướng này ngay từ vòng mở màn mùa giải, khi các đội bóng chủ động thử nghiệm và áp dụng nhiều hơn so với cùng kỳ năm trước.
Hiệu quả của ném biên dài trở nên rõ nét khi số bàn thắng kỳ vọng (xG) đến từ các pha ném biên mùa trước tăng vọt lên hơn 26 bàn, cao gấp đôi so với hai mùa giải trước đó. Brentford đứng đầu bảng xếp hạng về hiệu quả này với con số xG đạt tới 8,75 chỉ riêng từ ném biên, bỏ xa Crystal Palace ở vị trí thứ hai với 2,63 bàn. Thành công đó có dấu ấn đậm nét của chuyên gia Thomas Gronnemark – người đầu tiên trong lĩnh vực huấn luyện ném biên và từng ghi danh vào sách kỷ lục Guinness nhờ cú ném xa vượt trội. Hợp tác cùng Brentford suốt ba mùa giải vừa qua, ông đã giúp đội bóng này dẫn đầu Ngoại hạng Anh về khả năng tận dụng các pha ném biên để tạo cơ hội ghi bàn.
Gronnemark trong một buổi tập với Liverpool.
Theo chia sẻ của Gronnemark, ném biên xa không chỉ gây áp lực trực tiếp lên khung thành đối phương mà còn tạo ra nhiều biến hóa khó lường trong cách tổ chức phòng ngự. Khoảng cách giữa việc đưa bóng đến sát mép vòng 5m50 với việc tung bóng đến gần cột dọc là rất lớn về mặt chiến thuật. Có những cầu thủ thậm chí có thể thực hiện cú ném xa đến chấm phạt đền hoặc sâu hơn nữa khiến hậu vệ đối phương gặp khó khăn trong việc sắp xếp vị trí phòng thủ hợp lý. Những pha đánh đầu nối liên tiếp diễn ra sau đó cũng làm tăng khả năng tạo ra cơ hội ghi bàn ngay cả khi thủ môn hoặc hậu vệ phá bóng không thành công.
Tại Tottenham, Thomas Frank đã ngay lập tức thử nghiệm để xác định ai là người sở hữu khả năng ném xa tốt nhất trên sân. Kevin Danso và Lucas Bergvall đã được lựa chọn đảm nhận vai trò này. Nghiên cứu cho thấy nhiều cầu thủ có thể cải thiện khoảng cách ném thêm từ 5 đến 15 mét chỉ sau vài buổi tập chuyên sâu. Điển hình như Mads Bech tại Midtjylland đã nâng quãng đường ném tới tận 41 mét sau khi được huấn luyện bài bản, tăng 7 mét so với lúc ban đầu.
Dù tiềm năng to lớn của ném biên dài ngày càng được khẳng định, một thực tế đáng tiếc là phần lớn câu lạc bộ vẫn chưa coi trọng và đầu tư đúng mức cho kỹ thuật này. Gronnemark bày tỏ sự thất vọng khi nhiều nơi đánh giá thấp giá trị chiến thuật của những quả ném biên, xem đó đơn giản chỉ là hành động đưa bóng ra ngoài sân thay vì coi đây là một công cụ tạo cơ hội thực thụ có thể dẫn đến bàn thắng.
Mặc dù xu hướng này đang lan rộng nhanh chóng, chuyên gia cũng cảnh báo nhiều đội bóng chưa đủ trình độ để áp dụng hiệu quả chiến thuật ném biên dài. Nhiều trường hợp chỉ thực hiện được những cú ném xa nhưng thiếu sự chính xác và phối hợp cần thiết để gây nguy hiểm thật sự cho hàng thủ đối phương. Kết quả là họ thường tạo ra sự hỗn loạn trên sân mà chưa chắc đem lại bàn thắng ổn định như mong đợi.
Thống kê cũng chỉ ra rằng khả năng giữ bóng từ các pha ném biên ngắn ở Ngoại hạng Anh vẫn đang ở mức thấp đáng báo động. Man United, Arsenal hay Newcastle đều gặp khó khăn khi chịu áp lực cao trong những tình huống này, tỷ lệ giữ bóng thành công chỉ dao động khoảng 20-30%. Sai lầm cá nhân như của Kieran Trippier đã trực tiếp dẫn đến bàn mở tỷ số cho Liverpool phần nào phản ánh thách thức lớn mà chiến thuật truyền thống đang phải đối mặt.
Theo nhận định của Gronnemark, không ít đội chỉ có một hoặc hai phương án cố định trong lối chơi ném biên và dễ bị bắt bài khi đối phương nghiên cứu kỹ càng. Đây cũng là lý do khiến các huấn luyện viên tìm kiếm giải pháp khác bằng cách chuyển sang sử dụng những quả ném biên dài nhằm tạo ra yếu tố bất ngờ và biến số trên sân.
Khi mà xu hướng pressing và kèm người chặt chẽ ngày càng phổ biến thì việc duy trì quyền kiểm soát bóng qua các pha phối hợp ngắn ở bên cánh trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Trong bối cảnh đó, kỹ thuật ném biên dài được xem như lời giải hiệu quả để phá vỡ thế phòng ngự số đông và tìm kiếm bàn thắng từ những tình huống cố định đa dạng hơn.
“Chất lượng thi đấu và kỹ thuật thực hiện ở các pha ném ngắn đang không đáp ứng yêu cầu hiện nay nên đôi lúc dùng phương án ném dài lại giúp các đội bóng ghi được nhiều bàn thắng hơn,” Gronnemark kết luận. Với xu hướng tái xuất đầy mạnh mẽ này, người hâm mộ hoàn toàn có thể kỳ vọng sẽ chứng kiến ngày càng nhiều pha lập công bắt nguồn từ những quả ném biên xa đầy sáng tạo trong suốt mùa giải sắp tới.
