Mới đây, những người sống sót từ thảm kịch Hillsborough đã có lần trở lại sân vận động từng chứng kiến bi kịch khiến 97 cổ động viên Liverpool thiệt mạng. Đây là sự kiện xúc động đánh dấu chặng đường dài 36 năm kể từ ngày xảy ra sự cố, đồng thời mở ra hy vọng về công lý đang được khôi phục cho các nạn nhân. Tin tức về việc Quốc hội Anh sắp thông qua “Luật Hillsborough” như một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đấu tranh đòi sự thật và công bằng cho những người đã mất đi người thân trong thảm kịch này.
Thảm họa Hillsborough năm 1989 là một trong những vụ tai nạn sân vận động nghiêm trọng nhất tại Anh, khi đông đảo cổ động viên Liverpool bị dẫm đạp dẫn đến tử vong do sự thất bại trong quản lý an ninh và thiếu sót đáng kể về an toàn công cộng. Từ đó đến nay, gia đình các nạn nhân cùng những người may mắn sống sót đã không ngừng chiến đấu để vạch trần sự che đậy và bóp méo thông tin do các cơ quan cảnh sát cũng như chính quyền địa phương thực hiện. Dù cuộc điều tra mới xác nhận rằng 97 người đã bị “giết hại bất hợp pháp”, chưa ai trong số những người chịu trách nhiệm hình sự phải đối mặt với án phạt, tạo nên rào cản lớn trong việc mang lại công lý cho cộng đồng Liverpool.
Hillsborough là thảm kịch khiến gần 100 CĐV The Kop mất mạng
Peter Scarfe, Chủ tịch Liên minh Hỗ trợ Những người sống sót tại Hillsborough, nhấn mạnh rằng đạo luật mới có thể đem lại phần nào niềm an ủi cho những người vẫn mang theo ký ức đau thương về ngày ấy. Ngoài ra, nó còn tạo dựng một di sản ý nghĩa, giúp đảm bảo rằng cuộc hy sinh của các nạn nhân sẽ không bị lãng quên hoặc coi nhẹ. Sự ra đời của “Luật Hillsborough” đánh dấu một bước ngoặt trong hành trình đòi lại sự thật và minh bạch mà gia đình các nạn nhân đã theo đuổi suốt hàng thập kỷ.
Đạo luật này xây dựng trên nền tảng hai nguyên tắc trọng yếu nhằm tránh tái diễn những bất công tương tự trong tương lai. Thứ nhất là “Nghĩa vụ trung thực”, quy định các quan chức nhà nước phải chịu trách nhiệm hình sự nếu cố tình che giấu sự thật hoặc cung cấp thông tin sai lệch trong quá trình điều tra thảm họa. Điều này nhằm chấm dứt văn hóa che đậy kéo dài nhiều năm gây đau lòng cho các gia đình nạn nhân. Thứ hai là nguyên tắc “Bình đẳng vũ khí pháp lý”, đảm bảo quyền lợi pháp lý công bằng giữa nhà nước và các gia đình bị ảnh hưởng. Theo đó, ngân sách công sẽ hỗ trợ chi phí pháp lý cho người thân của các nạn nhân, cân bằng sức mạnh trước các phiên tòa và giảm bớt gánh nặng tài chính trong quá trình tìm kiếm công lý.
Mặc dù dự luật nhận được nhiều kỳ vọng, quá trình đưa vào Quốc hội vẫn đầy thử thách. Chính phủ do Đảng Lao động lãnh đạo từng cam kết sẽ thông qua đạo luật tại hội nghị thường niên tổ chức ở Liverpool năm ngoái. Tuy nhiên, có lúc xuất hiện lo ngại rằng phiên bản được đề xuất có thể bị suy yếu so với mong đợi của những nhà vận động quyền lợi. Điều này làm dấy lên phản ứng dữ dội từ các đại diện dân cử địa phương và cộng đồng Liverpool. Việc tái khẳng định cam kết thúc đẩy một dự luật mạnh mẽ hơn đúng dịp chuẩn bị tổ chức hội nghị Đảng Lao động tiếp theo ở Liverpool được xem là chiến lược nhằm duy trì uy tín chính trị và đáp ứng nguyện vọng của người dân.
Dù vậy, giới hoạt động vẫn giữ thái độ cẩn trọng bởi dự luật còn phải trải qua sự xem xét chặt chẽ tại cả Hạ viện và Thượng viện, nơi mà những áp lực chính trị cùng lợi ích nhóm có thể ảnh hưởng đến tiến trình phê duyệt cuối cùng. Diễn biến này cho thấy con đường đến công lý hoàn toàn không dễ dàng mà cần sự kiên trì cũng như tập hợp sức mạnh từ nhiều phía.
Các CĐV Liverpool vẫn luôn nhớ về những nạn nhân ở Hillsborough
Ý nghĩa của “Luật Hillsborough” vượt xa phạm vi bóng đá hay thành phố Liverpool. Nó được ví như một biểu tượng của trách nhiệm giải trình và tính minh bạch đối với toàn bộ hệ thống quản trị công tại Vương quốc Anh. So sánh với các vụ bê bối quốc gia như vụ cháy Grenfell hay khủng hoảng liên quan đến thế hệ Windrush, đạo luật đặt ra chuẩn mực mới cho việc bảo vệ quyền lợi công dân trước những sai phạm và hành vi thiếu trung thực từ phía các cơ quan chức năng.
Đạo luật mới sẽ là niềm an ủi cho gia đình các nạn nhân Hillsborough
Chặng đường hơn ba thập kỷ đấu tranh của những gia đình bị ảnh hưởng bởi thảm kịch Hillsborough đã tạo nên tín hiệu tích cực về một tương lai nơi mà sự thật được tôn trọng và công lý được bảo vệ. Đây không chỉ là món quà dành riêng cho cộng đồng Liverpool, mà còn là di sản quý giá dành cho toàn xã hội Anh — nơi mọi cá nhân đều xứng đáng có được quyền lợi và sự minh bạch từ hệ thống pháp luật và các cơ quan công quyền.