Crystal Palace
Kinh tế thể thao ở Việt Nam đang ghi nhận bước chuyển mình đáng chú ý khi người dân ngày càng mạnh tay đầu tư cho các hoạt động thể thao, góp phần kích thích sự phát triển của thị trường này. Dữ liệu mới nhất từ năm 2024 cho thấy doanh số các sản phẩm liên quan đến môn pickleball trên các nền tảng thương mại điện tử lớn đã đạt mức cao kỷ lục, với gần 272 tỉ đồng và chỉ trong quý đầu năm 2025, con số này đã tiệm cận tổng doanh thu của cả năm trước đó. Các mặt hàng chủ lực như vợt, bóng thi đấu, giày chuyên dụng cùng trang phục thể thao được săn đón mạnh mẽ. Sự gia tăng chi tiêu này không chỉ giới hạn ở các sản phẩm vật chất mà còn mở rộng sang các khoản phí tham gia giải đấu và dịch vụ liên quan, tạo ra hệ sinh thái kinh tế thể thao phong phú hơn bao giờ hết.
Ông Hoàng, một người yêu thích chạy bộ tại Gia Lai, chia sẻ về việc anh dành khoảng 100 triệu đồng mỗi năm để đầu tư cho sở thích này, từ mua sắm thiết bị chuyên dụng đến chi phí tham gia các giải marathon trải dài trên nhiều tỉnh thành như Hà Nội, Huế, Đà Nẵng và Khánh Hòa. Những con số tương tự cũng xuất hiện trong cộng đồng những người chơi bóng đá, cầu lông hay tennis. Điều này minh chứng cho xu hướng người Việt bắt đầu coi thể thao là phần không thể thiếu trong cuộc sống thường nhật, sẵn sàng chi trả để nâng cao sức khỏe và trải nghiệm cá nhân.
Nhiều tổ chức và doanh nghiệp không chuyên cũng nhanh chóng khai thác tiềm năng từ lĩnh vực thể thao bằng cách tổ chức các giải đấu bóng đá, pickleball hay chạy bộ quy mô cộng đồng. Việc bán vé tham dự cùng nguồn thu từ quảng cáo đã giúp họ thu về hàng tỷ đồng lợi nhuận. Bên cạnh đó, các thương hiệu nội địa ngày càng đa dạng hóa mặt hàng thể thao nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường, từ thiết bị bóng đá đến dụng cụ tập luyện cho những môn thể thao mới nổi như pickleball. Nhiều thương hiệu quốc tế cũng gia nhập thị trường Việt với cửa hàng chính thức, thu hút lượng khách hàng đông đảo dù giá sản phẩm thường ở phân khúc cao cấp.
Không chỉ dừng lại ở việc mua sắm và tham gia giải đấu, nhiều vận động viên phong trào đã trở thành những người ảnh hưởng (KOL) hoặc khách hàng có sức tác động lớn (KOC) trong lĩnh vực thể thao. Họ tận dụng trải nghiệm cá nhân để đánh giá sản phẩm như giày dép hay thực phẩm bổ sung và nhận hoa hồng từ các nhãn hàng. Qua đó hình thành một hệ sinh thái kinh tế riêng biệt, nơi mà chi tiêu cá nhân kết hợp với tạo dựng giá trị thương mại mang lại lợi ích đa chiều cho thị trường.
Một giải triathlon (3 môn phối hợp: chạy bộ, bơi và đạp xe) ở Đà Nẵng thu hút hàng nghìn người tham dự
Sự tăng trưởng đáng kể trong lĩnh vực kinh tế thể thao phản ánh rõ nét xu hướng nâng cao nhận thức về sức khỏe cộng đồng cùng khả năng chi tiêu tích cực của người dân. Ngân sách tài trợ lên tới hàng chục tỉ đồng từ các ngân hàng cho các giải chạy lớn đã mở đường tiếp cận trực tiếp với lượng khách hàng tiềm năng khổng lồ. Đồng thời, các nhà sản xuất đồ thể thao nội địa không chỉ hỗ trợ vận động viên chuyên nghiệp mà còn chú trọng hợp tác với vận động viên phong trào nhằm xây dựng hình ảnh thân thiện và thúc đẩy doanh thu ổn định.
Tuy nhiên, đi cùng cơ hội là những thách thức không nhỏ về chất lượng dịch vụ và tính chuyên nghiệp trong tổ chức sự kiện. Một số giải chạy từng gặp phải phản hồi tiêu cực do thiếu chuẩn bị kỹ càng gây ùn tắc giao thông hoặc nguy hiểm cho vận động viên. Cơ sở vật chất như sân chơi pickleball hay sân bóng đá hiện hữu chưa được bảo dưỡng thường xuyên dẫn tới xuống cấp nhanh chóng và có nguy cơ gây chấn thương. Những yếu tố này là nguyên nhân khiến tiềm năng kinh tế thể thao chưa được khai thác tối đa dù nhu cầu vẫn tăng cao.
Để phát triển bền vững ngành kinh tế thể thao tại Việt Nam, cần có chiến lược bài bản hơn trong tổ chức sự kiện cũng như quản lý hạ tầng sân bãi đạt chuẩn an toàn và chất lượng dịch vụ tốt nhất nhằm giữ chân người tham gia lâu dài. Vai trò của chính sách quản lý nhà nước rất quan trọng trong việc hoạch định quy hoạch sân bãi và khuyến khích đầu tư lâu dài thay vì chạy theo xu hướng ngắn hạn nhằm tạo ra nền móng vững chắc cho ngành thể thao quần chúng phát triển ổn định.
Xu hướng người dân chi tiêu mạnh tay cho hoạt động thể thao không chỉ phản ánh sự cải thiện đáng kể về mức sống mà còn báo hiệu sự thay đổi quan niệm về vai trò của thể thao trong đời sống xã hội. Thay vì chỉ là hoạt động phụ trợ hoặc chuyên môn hóa cao thì giờ đây thể thao đã trở thành một phần thiết yếu giúp nâng cao sức khỏe và tinh thần chung của cộng đồng. Mặt khác, nền tảng vững chắc từ phong trào quần chúng còn là bàn đạp để thúc đẩy thành công cho các vận động viên chuyên nghiệp trên đấu trường khu vực và quốc tế.
Bên cạnh đó, sự phát triển mạnh mẽ của phong trào thể thao quần chúng mở rộng phạm vi kinh doanh truyền thống vốn có như cung cấp dụng cụ tập luyện hay dịch vụ thuê sân bãi sang nhiều loại hình dịch vụ mới phù hợp với thị trường hiện nay nhờ vào sự sáng tạo và nhạy bén của cộng đồng doanh nhân trẻ cũng như các startup trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, kinh tế thể thao tại Việt Nam vẫn chưa khai thác hết tiềm năng to lớn vốn có và còn rất nhiều dư địa để bùng nổ mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai gần mang lại lợi ích thiết thực cho nhiều bên liên quan.
