Ngày 12 tháng 9, Liên đoàn Điền kinh thế giới (World Athletics) đã chính thức kết thúc quá trình kiểm tra giới tính dành cho các vận động viên tham dự Giải vô địch điền kinh thế giới 2025 diễn ra tại Nhật Bản. Hoạt động này được thực hiện trong vòng hai tuần, lấy mẫu xét nghiệm từ hơn 2.000 vận động viên trên toàn cầu nhằm đảm bảo sự công bằng trong thi đấu giữa các hạng mục nam và nữ. Mỹ Tiên – vận động viên điền kinh duy nhất đại diện Việt Nam – đã hoàn tất bài kiểm tra này và không gặp bất kỳ vấn đề nào.
Giải vô địch thế giới năm nay đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quy trình xác minh giới tính của làng thể thao chuyên nghiệp khi World Athletics áp dụng phương pháp xét nghiệm gene SRY – một gene đặc trưng chỉ có ở nam giới. Kể từ ngày 1 tháng 9 năm 2025, toàn bộ vận động viên nữ muốn tham gia các giải đấu quốc tế nằm trong hệ thống xếp hạng thế giới bắt buộc phải thực hiện xét nghiệm tìm gene SRY một lần duy nhất thông qua mẫu niêm mạc má hoặc máu khô. Những trường hợp dương tính với gene này sẽ bị loại khỏi các nội dung thi đấu nữ, trừ khi họ thuộc nhóm đặc biệt như rối loạn phát triển giới nhưng không sử dụng testosterone để cạnh tranh.
Khác với các phương pháp kiểm tra cũ dựa trên mức độ hormone testosterone vốn có nhiều tranh cãi về độ chính xác và tính công bằng, kỹ thuật xét nghiệm gene SRY tập trung vào yếu tố di truyền sinh học, đánh giá trực tiếp bản chất giới tính của vận động viên. Phương pháp này được coi là ít xâm lấn, tương tự như test kháng nguyên COVID-19, chỉ cần thực hiện một lần trong đời và dữ liệu kết quả được bảo mật cao trên hệ thống của Liên đoàn Điền kinh thế giới.
Huỳnh Thị Mỹ Tiên trở thành vận động viên Việt Nam đầu tiên trải qua hình thức xét nghiệm theo tiêu chuẩn mới này. Cô cũng là đại diện duy nhất của đội tuyển điền kinh Việt Nam góp mặt tại giải đấu năm nay. Với việc vượt qua vòng kiểm tra giới tính suôn sẻ, Mỹ Tiên sẵn sàng bước vào phần thi vòng loại nội dung 100m rào nữ dự kiến diễn ra ngày 14 tháng 9. Do chỉ giành suất tham dự theo diện đặc cách, cô xem đây là cơ hội quý báu để tích lũy kinh nghiệm thi đấu quốc tế.
Hiện tại, nhiều bộ môn thể thao khác như bóng đá, bóng rổ, bóng chuyền hay bơi lội cũng đang cân nhắc áp dụng phương pháp xét nghiệm gene SRY theo mô hình của World Athletics nhằm nâng cao tính công bằng và minh bạch trong các cuộc thi đấu cấp cao. Vấn đề liên quan đến kiểm định giới tính vẫn đang là chủ đề gây tranh cãi và nhận được sự quan tâm đặc biệt từ cộng đồng thể thao toàn cầu.
Huỳnh Thị Mỹ Tiên là VĐV Việt Nam duy nhất dự Giải vô địch điền kinh thế giới
Huỳnh Thị Mỹ Tiên sinh ngày 24 tháng 3 năm 1999 tại Vĩnh Long và từng đạt thành tích xuất sắc với chiếc huy chương vàng nội dung 100m rào nữ tại SEA Games 32 cùng thời gian 13,50 giây. Năm 2025, cô tiếp tục khẳng định vị thế số một trong nước khi giành chức vô địch quốc gia với thành tích 13,52 giây ở cự ly này. Nhờ những thành tích nổi bật đó cũng như tinh thần nỗ lực không ngừng nghỉ, Mỹ Tiên đã được đặc cách tham gia Giải vô địch điền kinh thế giới tổ chức tại Nhật Bản.